మధురై రైల్వే డివిజను భారతీయ రైల్వేల యొక్క దక్షిణ రైల్వే జోన్ పరిధిలోని ఆరు రైల్వే డివిజన్లలో ఒకటి.[1] అధికారికంగా 1956 సం.లో సృష్టించబడిన ఇది 1,356 కిమీ (843 మైళ్ళు) విస్తరించి దక్షిణ రైల్వేలలో అతిపెద్ద రైల్వే డివిజన్గా నిలిచింది.[2] ఈ డివిజను నుండి వేరు చేయబడిన తిరువనంతపురం రైల్వే డివిజను ఏర్పడటానికి ముందు , ఇది దేశంలోని అతిపెద్ద రైల్వే డివిజన్లలో ఒకటి. ప్రస్తుతం దీని అధికార పరిధి తమిళనాడు లోని పన్నెండు జిల్లాలను అలాగే కేరళలోని ఒక జిల్లాను కవర్ చేస్తుంది . దీని ప్రధాన కార్యాలయం మధురైలో ఉంది.[3]
ఈ డివిజన్లో ప్రధాన ఆదాయాన్ని సృష్టించే జంక్షన్లు మధురై , తిరునెల్వేలి , దిండిగల్. ఈ స్టేషన్లలో చాలా వరకు రైళ్లు ప్రయాణం అంతమై ఆగుతాయి, తిరిగి రేక్లు ఇక్కడ నుండి బయలుదేరుతాయి అలాగె ప్రయాణీకుల రద్దీ కూడా ఎక్కువగానే ఉంటుంది.
1909 సం.లో మ్యాప్ చేయబడిన సౌత్ ఇండియన్ రైల్వే ఇంపీరియల్ గెజిట్ ఆఫ్ ఇండియా
ఈ ప్రాంతంలో మొదటి రైల్వే లైన్ 1857 సం.లో మధురై నుండి దిండిగల్ మీదుగా ట్రిచ్నోపోలీ (త్రిచీ) కి అనుసంధానిస్తూ ప్రారంభించబడింది. తరువాతి సంవత్సరంలో, మధురై నుండి తూత్తుకుడి ఓడరేవు నగరానికి రైల్వే లైన్ పూర్తయింది. అదే సంవత్సరంలో, వాంచి మనియాచ్చి నుండి తిరునెల్వేలికి శాఖలుగా విస్తరించే మరొక లైన్ ప్రారంభించబడింది.[2]
ఇతర ప్రస్తుత లైన్లలో ఎక్కువ భాగం ఇరవయ్యవ శతాబ్దంలో పూర్తయ్యాయి. వాటిలో ఇవి ఉన్నాయి:[2]
మదురైలో తిన్నెవేలీని కలిగి ఉన్న డివిజను యొక్క ప్రధాన కార్యాలయాన్ని గుర్తించాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.[4] మదురై రైల్వే డివిజను 1956 సం.లో ఏర్పాటైంది. ఇందులో ఎర్నాకులం-తిరువనంతపురం లైన్, తిరువనంతపురం-నాగర్కోయిల్-తిరునెల్వేలి-మధురై లైన్, కొల్లాం-సెంగోట్టై - తిరునెల్వేలి లైన్, రామేశ్వరం-మానమదురై-మధురై లైన్, మనమదురై-తిరైక్పల్లి-కరుచిక్పల్లి-లైన్ ఉన్నాయి. మదురై-దిండిగల్-పొల్లాచ్చి లైన్, కారైకుడి-తిరుదురైపూండి-తిరువారూర్ లైన్, మదురై-బోడినాయకనూర్ లైన్ ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న అన్ని లైన్లు బ్రాడ్ గేజ్ (బిజి) కి మార్చబడ్డాయి.
1979 సం.లో, రైల్వే డివిజన్లోని కొన్ని విభాగాలను విభజించి తిరువనంతపురం రైల్వే డివిజన్ను ఏర్పాటు చేశారు . మధురై డివిజన్లోని మీటర్ గేజ్ విభాగాలను అలాగే ఉంచారు. అయితే మధురై డివిజన్లోని కొత్తగా వేసిన బ్రాడ్ గేజ్ విభాగాలన్నీ త్రివేండ్రం డివిజన్కు బదిలీ చేయబడ్డాయి. ఆ విధంగా, తిరువనంతపురం-నాగర్కోయిల్-కన్యాకుమారి బిజి లైన్ అలాగే నిర్మాణంలో ఉన్న తిరునెల్వేలి-నాగర్కోయిల్ బిజి లైన్ను త్రివేండ్రం డివిజన్కు బదిలీ చేశారు, దీనితో డివిజన్ అధికార పరిధి 1356 కి.మీ.కు తగ్గింది.[5] తిరునెల్వేలి-మధురై లైన్ను బిజి లైన్గా మార్చినప్పుడు కన్యాకుమారి జిల్లా మరియు తిరునెల్వేలి జిల్లా పరిధిలోకి వచ్చే విభాగాలను తిరిగి మధురై డివిజన్కు బదిలీ చేస్తారని అప్పుడు ప్రస్తావించబడింది . తిరునెల్వేలి-మదురై లైన్ను 8-4-1981న బిజి లైన్గా మార్చారు.[6]
ఈ డివిజను తమిళనాడు మరియు కేరళ అనే రెండు రాష్ట్రాలలో విస్తరించి ఉంది. తమిళనాడులో ఇది పన్నెండు జిల్లాలకు సేవలు అందిస్తుంది: కోయంబత్తూర్ , దిండిగల్ , మధురై , పుదుకోట్టై , రామనాథపురం , శివగంగై , తేని , తిరుప్పూర్ , తూత్తుకుడి , తిరునెల్వేలి , తెన్కాసి మరియు విరుదునగర్ జిల్లాలు. కేరళలో, ఈ డివిజను కొల్లాం జిల్లా నుండి కిలికొల్లూరు రైల్వే స్టేషన్ వరకు ఉంటుంది.
[7]
2013 ఆర్థిక సంవత్సరంలో దాని పనితీరు అలాగే ఆదాయాలకు గాను ఈ విభాగం ఇంటర్-డివిజనల్ ఓవరాల్ ఎఫిషియెన్సీ - బెస్ట్ డివిజన్ - అవార్డును గెలుచుకుంది. 2013-14 సంవత్సరానికి మొత్తం ప్రారంభ ఆదాయం రూ. 576.29 కోట్లు, 2012-13లో వాస్తవ ఆదాయం రూ. 523.68 కోట్లు. ఇది మొత్తం ఆదాయంలో 10% వృద్ధికి దారితీసింది. సమయపాలన విషయంలో, డివిజను ఎక్స్ప్రెస్ అలాగే మెయిల్ రైళ్లకు 96.2%, ప్యాసింజర్ రైళ్లకు 96.8% లక్ష్యాన్ని 96 శాతం సాధించగా, ఈ విభాగం పనితీరు అలాగే నిర్వహణ కోసం అధికారులు స్టేషన్లకు నగదు అవార్డులు, మెరిట్ సర్టిఫికెట్లు పంపిణీ చేయబడ్డాయి. వేడుకల సందర్భంగా రైల్వే పాఠశాల విద్యార్థులు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను ప్రదర్శించారు.[11]
భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వే ఉత్పత్తి యూనిట్లు
చిత్తరంజన్ లోకోమోటివ్ వర్క్స్ · డీజిల్ లోకోమోటివ్ వర్క్స్ · డీజిల్-లోకో ఆధునికీకరణ వర్క్స్ · ఇంటెగ్రల్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీ ·రైల్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీ· రైల్ వీల్ ఫ్యాక్టరీ ·
రైలు స్ప్రింగ్ ఖార్ఖానా · గోల్డెన్ రాక్ రైల్వే వర్క్షాప్
భారతదేశం రైల్వే ఇంజిన్ షెడ్లు
డీజిల్
డీజిల్ లోకో షెడ్, గోల్డెన్ రాక్
డీజిల్ లోకో షెడ్, పూణే
మెమో
కొల్లాం మెమో షెడ్
భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వే ప్రభుత్వ రంగ యూనిట్లు
భారత్ వాగన్, ఇంజనీరింగ్ · భారతీయ కంటైనర్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ డెడికేటెడ్ ఫ్రైట్ కారిడార్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ హై స్పీడ్ రైల్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ రైల్వే ఫైనాన్స్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ రైల్వే క్యాటరింగ్, టూరిజం కార్పొరేషన్ (ఐఆర్సిటిసి) · ఇర్కాన్ ఇంటర్నేషనల్ లిమిటెడ్ · కొంకణ్ రైల్వే కార్పొరేషన్ · ముంబై రైలు వికాస్ కార్పొరేషన్ · రైల్ వికాస్ నిగం లిమిటెడ్ · భారతీయ రైల్టెల్ కార్పొరేషన్ · రైట్స్ లిమిటెడ్
స్వయంప్రతిపత్తం సంస్థలు అనుబంధ సంస్థలు కేంద్ర విభాగాలు
కేంద్ర రైల్వే విద్యుదీకరణ సంస్థ · కేంద్ర కార్ఖానాలు ఆధునీకరణ సంస్థలు · కేంద్ర రైల్వే ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్స్ · పరిశోధన డిజైన్, స్టాండర్డ్స్ సంస్థ · కేంద్ర రైల్వే ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్స్ (సిఆర్ఐఎస్) · రైల్వే రిక్రూట్మెంట్ కంట్రోల్ బోర్డు ·రైలు భూమి అభివృద్ధి అధికారిక సంస్థ
భారతీయ రైల్వేల కేంద్రీకృత ట్రైనింగ్ ఇన్స్టిట్యూట్స్ భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వేల కేంద్ర శిక్షణా సంస్థలు
భారతీయ రైల్వే సివిల్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే యాంత్రిక, విద్యుత్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే సిగ్నల్, టెలికమ్యూనికేషన్స్ ఇంజినీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే రవాణా నిర్వహణ సంస్థ · రైల్వే ప్రొటెక్షన్ ఫోర్స్ అకాడమీ (ఆర్పిఎఫ్) · రైల్వే స్టాఫ్ కాలేజ్
భారతదేశం బ్రాడ్ గేజ్ రైల్వే లైన్లు భారతీయ రైల్వేలు అంతర్జాలం
చెన్నై సబర్బన్ రైల్వే · మాస్ రాపిడ్ ట్రాన్సిట్ సిస్టం (చెన్నై) · డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే · ఢిల్లీ సబ్అర్బన్ రైల్వే · హైదరాబాదు ఎమ్ఎమ్టిఎస్ · కాశ్మీర్ రైల్వే · కల్కా-సిమ్లా రైల్వే · కోలకతా సబర్బన్ రైల్వే · కోలకతా మెట్రో · కొంకణ్ రైల్వే · ముంబై సబర్బన్ రైల్వే · నీలగిరి పర్వత రైల్వే ·
గోల్డెన్ ఐ.టి. కారిడార్ · హౌరా-ఢిల్లీ ప్రధాన రైలు మార్గము · గ్రాండ్ కార్డ్ · సాహిబ్ గంజ్ లూప్ · హౌరా-అలహాబాద్-ముంబై రైలు మార్గము · హౌరా-నాగ్పూర్-ముంబై రైలు మార్గము ·హౌరా-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము·ఢిల్లీ-చెన్నై రైలు మార్గము· ముంబై-చెన్నై రైలు మార్గము · హౌరా-గయా-ఢిల్లీ రైలు మార్గము
సర్వీసులు భారతీయ రైల్వే సేవలు
భారతదేశం ఎక్స్ప్రెస్ రైళ్లు · భారతదేశం ప్యాసింజర్ రైళ్లు · భారతదేశం ఫాస్ట్ ప్యాసింజర్ రైళ్లు · భారతదేశం సూపర్ఫాస్ట్ / మెయిల్ రైళ్లు ·డెక్కన్ ఒడిస్సీ· దురంతో· గరీబ్ రథ్ ·జన శతాబ్ది ఎక్స్ప్రెస్· మహారాజా ఎక్స్ప్రెస్ · ప్యాలెస్ ఆన్ వీల్స్ · ప్రీమియం రైలు · రాయల్ రాజస్థాన్ ఆన్ వీల్స్ ·రాజధాని ఎక్స్ప్రెస్·శతాబ్ది ఎక్స్ప్రెస్ · సంపర్క్ క్రాంతి ఎక్స్ప్రెస్ · గోల్డెన్ చారియట్ · లైఫ్లైన్ ఎక్స్ప్రెస్ · రెడ్ రిబ్బన్ ఎక్స్ప్రెస్ ·ఫెయిరీ క్వీన్