ఆంధ్రప్రదేశ్ మంత్రివర్గం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఆంధ్రప్రదేశ్ మంత్రుల మండలి
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర మంత్రిమండలి
ప్రభుత్వ స్థానంఅమరావతి
చట్ట వ్యవస్థ
శాసనసభ
స్పీకర్చింతకాయల అయ్యన్న పాత్రుడు
శాసనసభ సభ్యులు175
మండలిఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనమండలి
ఛైర్‌మన్కొయ్యే మోషేన్‌రాజు
ఉప అధ్యక్షుడుజకియా ఖానమ్
మండలిలో సభ్యులు58
కార్యనిర్వహణ వ్యవస్థ
గవర్నరుఎస్. అబ్దుల్ నజీర్
ముఖ్యమంత్రినారా చంద్రబాబునాయుడు
ఉపముఖ్యమంత్రిపవన్ కళ్యాణ్
ముఖ్య కార్యదర్శినీరభ్ కుమార్ ప్రసాద్

ఆంధ్రప్రదేశ్ మంత్రుల మండలి, శాసనసభకు ఎన్నుకోబడిన శాసన సభ్యులు, వీరిని ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ కార్యనిర్వాహక శాఖను ఏర్పాటు చేయడానికి ఆంధ్రప్రదేశ్ గవర్నరు చేత మంత్రులుగా నియమింపబడతారు. ముఖ్యమంత్రి అప్పగించిన వివిధ ప్రభుత్వ శాఖలపై అధికార బాధ్యతలు కలిగి ఉంటారు. 2024 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికల తర్వాత 2024 జూన్ 12 నుండి అధికారంలో ఉన్న రాష్ట్ర మంత్రిమండలికి ఎన్. చంద్రబాబు నాయుడు నాయకత్వం వహిస్తున్నారు. ప్రతి కార్యనిర్వాహక విభాగం పదవీకాలం ఐదేళ్లు.

మంత్రులకు కేటాయించిన ప్రతి శాఖకు ఐఎఎస్ క్యాడర్‌కు చెందిన ప్రతి మంత్రిత్వశాఖకు అనుబంధంగా ఉన్న వివిధ శాఖ కార్యదర్శులు సహాయం చేస్తారు. ప్రభుత్వం తరపున ఉత్తర్వులు జారీ చేసే బాధ్యత ప్రధాన కార్యనిర్వహణాధికారి రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి వ్యవహరిస్తాడు.

రాజ్యాంగ అవసరం

[మార్చు]

గవర్నర్‌కు సహాయం చేయడానికి, సలహా ఇవ్వడానికి మంత్రి మండలి కోసం

[మార్చు]

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 163 ప్రకారం[1]

# గవర్నర్ తన విధులను నిర్వర్తించడానికి ఈ రాజ్యాంగం ప్రకారం లేదా కింద ఉన్నంత వరకు తప్ప, గవర్నర్‌కు సహాయం చేయడానికి, సలహా ఇవ్వడానికి ముఖ్యమంత్రి నేతృత్వంలో మంత్రిమండలి ఉంటుంది. వాటిలో ఏదైనా అతని అభీష్టానుసారం.
  1. గవర్నర్ తన అభీష్టానుసారం వ్యవహరించాల్సిన రాజ్యాంగం ప్రకారం లేదా దాని ప్రకారం ఏదైనా అంశం లేదా కాదా అనే ప్రశ్న తలెత్తితే, గవర్నరు తన విచక్షణతో వ్యవహరించే నిర్ణయమే అంతిమంగా ఉంటుంది, ఏదైనా చేసిన దాని చెల్లుబాటు అవుతుంది. గవర్నరు తన అభీష్టానుసారం వ్యవహరించాలి లేదా చేయకూడదు అనే కారణంతో ప్రశ్నించకూడదు.
  2. గవర్నర్‌కు మంత్రులు ఏవైనా సలహాలు ఇచ్చారా లేదా అనే ప్రశ్న ఏ కోర్టులోనూ విచారించబడదు.

అంటే మంత్రులు గవర్నర్ ఇష్టానికి లోబడి పనిచేస్తారని, ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు వారికి కావలసినప్పుడు అతనిని/ఆమెను తొలగించవచ్చు. ముఖ్యమంత్రిని గవర్నరు నియమిస్తారు. ఇతర మంత్రులను ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు గవర్నరు నియమిస్తారు. గవర్నరు ఇష్ట సమయంలో వారు మంత్రి పదవిలో ఉంటారు:

బీహార్, మధ్యప్రదేశ్, ఒరిస్సా రాష్ట్రాలలో, షెడ్యూల్డ్ కులాలు, వెనుకబడిన తరగతుల సంక్షేమం లేదా మరేదైనా పనికి అదనంగా బాధ్యత వహించే గిరిజన సంక్షేమశాఖ మంత్రిగా ఉంటారు.

# మంత్రి మండలి రాష్ట్ర శాసనసభకు సమిష్టిగా బాధ్యత వహిస్తుంది.
  1. ఒక మంత్రి తన కార్యాలయంలోకి ప్రవేశించే ముందు, మూడవ షెడ్యూల్‌లోని ప్రయోజనం కోసం నిర్దేశించిన ఫారమ్‌ల ప్రకారం గవర్నరు అతనికి పదవీ ప్రమాణాలు, గోప్యత ప్రమాణాలు చేయిస్తారు.
  2. ఏ మంత్రి అయినా వరుసగా ఆరు నెలల పాటు రాష్ట్ర శాసనసభలో సభ్యుడుగా ఉండకపోతే ఆ కాలం ముగిసే సమయానికి మంత్రి పదవిని కోల్పోతారు.
  3. మంత్రుల జీతాలు, భత్యాలు రాష్ట్ర శాసనసభ కాలానుగుణంగా చట్టంద్వారా నిర్ణయించవచ్చు, రాష్ట్ర శాసనసభ నిర్ణయించే వరకు, రెండవ షెడ్యూల్‌లో పేర్కొన్న విధంగా ఉండాలి.

ముఖ్యమంత్రి

[మార్చు]
ఎన్. చంద్రబాబు నాయుడు, ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి (2024 జూన్ 12 నుండి)

ఏ భారతీయ రాష్టానికైనా, ఆరాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ప్రభుత్వానికి ప్రధాన అధిపతి. రాష్ట్ర పరిపాలన బాధ్యత ఆ ముఖ్యమంత్రి పై ఆధారపడి ఉంటుంది. అతను శాసనసభలో పార్లమెంటరీ పార్టీ నాయకుడు. రాష్ట్ర మంత్రివర్గానికి నాయకత్వం వహిస్తాడు.

ఉపముఖ్యమంత్రి

[మార్చు]
పవన్ కళ్యాణ్, ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉప ముఖ్యమంత్రి (2024 జూన్ 12 నుండి)

రాష్ట్ర మంత్రివర్గం

[మార్చు]

భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అన్ని మంత్రిత్వ శాఖలుపై అధికారం ముఖ్యమంత్రికి ఉంటాయి. అతను రాష్ట్ర గవర్నర్‌కు నామినేట్ చేసే వ్యక్తిగత మంత్రులకు వివిధ మంత్రిత్వశాఖలను కేటాయిస్తాడు. రాష్ట్ర గవర్నర్ ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు వివిధ శాఖలకు వ్యక్తిగతంగా మంత్రులను నియమిస్తాడు. కొన్ని మంత్రిత్వశాఖలు ముఖ్యమంత్రికి అప్పగించబడినందున, అతను/ఆమె కోరికపై ఇతరులకు అప్పగిస్తాడు. వ్యక్తిగత మంత్రుల చర్యలు రాష్ట్ర మంత్రివర్గం సమష్టి బాధ్యతలో భాగం ప్రతి మంత్రి చర్యలకు ముఖ్యమంత్రి బాధ్యత వహిస్తాడు. ముఖ్యమంత్రితో పాటు రాష్ట్ర మంత్రివర్గం, సాధారణ పాలసీ, వ్యక్తిగత శాఖా విధానాన్ని సిద్ధం చేస్తుంది. ఇది ప్రతి మంత్రి రోజువారీ పరిపాలనకు మార్గదర్శకంగా ఉంటుంది.

మంత్రి మండలి (2024-2029)

[మార్చు]

25 మంది సభ్యుల మంత్రివర్గంలో 17 మంది మొదటిసారి మంత్రులుగా నియమితులైనవారు.[2][3]

వ.సంఖ్య చిత్తరువు మంత్రి పోర్ట్‌ఫోలియో నియోజకవర్గం పదవీకాలం పార్టీ
పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించింది పదవి నుండి నిష్క్రమించింది
ముఖ్యమంత్రి
1
నారా చంద్రబాబు నాయుడు
  • సాధారణ పరిపాలన
  • చట్టం
  • పబ్లిక్ ఎంటర్‌ప్రైజెస్
  • ఏ మంత్రికి కేటాయించని ఇతర శాఖలు
కుప్పం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
ఉపముఖ్యమంత్రి
2
కొణిదల పవన్ కళ్యాణ్
  • పంచాయతీ రాజ్
  • గ్రామీణ అభివృద్ధి, గ్రామీణ నీటి సరఫరా
  • పర్యావరణం
  • అడవి
  • సైన్స్, టెక్నాలజీ
పిఠాపురం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి JSP
కేబినెట్ మంత్రులు
3
నారా లోకేష్ మంగళగిరి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
4
కింజరాపు అచ్చెన్నాయుడు
  • వ్యవసాయం
  • సహకారం
  • మార్కెటింగ్
  • పశుసంరక్షణ
  • డెయిరీ డెవలప్‌మెంట్ & ఫిషరీస్
టెక్కలి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
5
కొల్లు రవీంద్ర
  • గనులు, భూగర్బశాఖ
  • ఎక్సైజ్
మచిలీపట్నం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
6
నాదెండ్ల మనోహర్'
  • ఆహారం & పౌర సరఫరాలు
  • వినియోగదారుల వ్యవహారాలు
తెనాలి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి JSP
7
పొంగూరు నారాయణ
  • మునిసిపల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ & అర్బన్ డెవలప్‌మెంట్
నెల్లూరు సిటీ 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
8
వంగ‌ల‌పూడి అనిత' పాయకరావుపేట 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
9
సత్య కుమార్ యాదవ్'
  • ఆరోగ్యం
  • కుటుంబ సంక్షేమం, వైద్య విద్య
ధర్మవరం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి BJP
10
నిమ్మల రామా నాయుడు
  • జల వనరుల అభివృద్ధి
పాలకొల్లు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
11
నాస్యం మహమ్మద్ ఫరూఖ్
  • చట్టం & న్యాయం
  • మైనారిటీ సంక్షేమం
నంద్యాల 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
12
ఆనం రామనారాయణరెడ్డి
  • విరాళాలు
ఆత్మకూరు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
13
పయ్యావుల కేశవ్
  • ఆర్థిక
  • ప్రణాళిక
  • వాణిజ్య పన్నులు
  • శాసన వ్యవహారాలు
ఉరవకొండ 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
14
అనగాని సత్యప్రసాద్
  • ఆదాయం
  • రిజిస్ట్రేషన్, స్టాంపులు
రేపల్లె 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
15
కొలుసు పార్థసారథి
  • గృహ
  • సమాచారం, పబ్లిక్ రిలేషన్స్
నూజివీడు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
16
డోలా శ్రీబాల వీరాంజనేయ స్వామి
  • సామాజిక సంక్షేమం
  • వికలాంగులు, సీనియర్ సిటిజన్ సంక్షేమం
  • సచివాలయం, గ్రామ వాలంటీర్
కొండపి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
17
గొట్టిపాటి రవి కుమార్
  • శక్తి
అద్దంకి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
18
కందుల దుర్గేష్
  • పర్యాటక
  • సంస్కృతి
  • సినిమాటోగ్రఫీ
నిడదవోలు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి JSP
19
గుమ్మడి సంధ్యా రాణి
  • మహిళలు, శిశు సంక్షేమం
  • గిరిజన సంక్షేమం
సాలూరు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
20
బి.సి.జనార్దన్ రెడ్డి
  • రోడ్లు & భవనాలు
  • మౌలిక సదుపాయాలు, పెట్టుబడులు.
బనగానపల్లె 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
21
టి.జి.భరత్'
  • పరిశ్రమలు & వాణిజ్యం
  • ఆహర తయారీ
కర్నూలు 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
22
ఎస్. సవిత'
  • బి. సి. సంక్షేమం
  • ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాల సంక్షేమం
  • చేనేత, వస్త్రాలు
పెనుకొండ 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
23 వాసంశెట్టి సుభాష్
  • కార్మిక
  • కర్మాగారాలు
  • బాయిలర్లు, బీమా వైద్య సేవలు
రామచంద్రపురం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
24
కొండపల్లి శ్రీనివాస్
  • సూక్ష్మ, చిన్న & మధ్య తరహా సంస్థలు
  • గ్రామీణ పేదరిక నిర్మూలన కోసం సంఘం
  • NRI సాధికారత మరియు సంబంధాలు
గజపతినగరం 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా
25
మండిపల్లి రాంప్రసాద్ రెడ్డి
  • రవాణా
  • యువత & క్రీడలు
రాయచోటి 2024 జూన్ 12 పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి తెదేపా

మంత్రివర్గాల జాబితా

[మార్చు]
శాసనసభ ముఖ్యమంత్రి మంత్రివర్గం పార్టీ ఎన్నికలు
1వ టంగుటూరి ప్రకాశం టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు మొదటి మంత్రివర్గం INC 1955 ఆంధ్ర రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలు
బెజవాడ గోపాలరెడ్డి బెజవాడ గోపాలరెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం
2వ నీలం సంజీవరెడ్డి నీలం సంజీవరెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం INC 1957 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
దామోదరం సంజీవయ్య దామోదరం సంజీవయ్య మంత్రివర్గం
3వ నీలం సంజీవరెడ్డి నీలం సంజీవరెడ్డి రెండో మంత్రివర్గం 1962 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం
4వ కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి రెండో మంత్రివర్గం 1967 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
పివి నరసింహారావు పి.వి.నరసింహారావు మొదటి మంత్రివర్గం
5వ పివి నరసింహారావు పి.వి.నరసింహారావు రెండో మంత్రివర్గం 1972 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి మూడో మంత్రివర్గం
జలగం వెంగళరావు జలగం వెంగళరావు మంత్రివర్గం
6వ మర్రి చెన్నారెడ్డి మర్రి చెన్నారెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం 1978 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
టంగుటూరి అంజయ్య టంగుటూరి అంజయ్య మంత్రివర్గం
భవనం వెంకట్రామ్ భవనం వెంకటరామిరెడ్డి మంత్రివర్గం
కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం
7వ నందమూరి తారక రామారావు ఎన్. టి. రామారావు మొదటి మంత్రివర్గం TDP 1983 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
నాదెండ్ల భాస్కరరావు నాదెండ్ల భాస్కరరావు మంత్రివర్గం
నందమూరి తారక రామారావు ఎన్. టి. రామారావు మొదటి మంత్రివర్గం
8వ నందమూరి తారక రామారావు ఎన్. టి. రామారావు రెండో మంత్రివర్గం 1985 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
9వ మర్రి చెన్నారెడ్డి మర్రి చెన్నారెడ్డి రెండో మంత్రివర్గం INC 1989 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
నేదురుమల్లి జనార్ధనరెడ్డి నేదురుమల్లి జనార్ధన రెడ్డి మంత్రివర్గం
కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి కోట్ల విజయభాస్కరరెడ్డి రెండో మంత్రివర్గం
10వ నందమూరి తారక రామారావు ఎన్. టి. రామారావు మూడో మంత్రివర్గం TDP 1994 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
నారా చంద్రబాబునాయుడు నారా చంద్రబాబునాయుడు మొదటి మంత్రివర్గం
11వ నారా చంద్రబాబునాయుడు నారా చంద్రబాబునాయుడు రెండో మంత్రివర్గం 1999 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
12వ వై.యస్. రాజశేఖరరెడ్డి వై.ఎస్. రాజశేఖరరెడ్డి మొదటి మంత్రివర్గం INC 2004 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
13వ వై.యస్. రాజశేఖరరెడ్డి వై.యస్. రాజశేఖరరెడ్డి రెండో మంత్రివర్గం 2009 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
కొణిజేటి రోశయ్య కొణిజేటి రోశయ్య మంత్రివర్గం
నల్లారి కిరణ్ కుమార్ రెడ్డి కిరణ్ కుమార్ రెడ్డి మంత్రివర్గం
14వ నారా చంద్రబాబునాయుడు నారా చంద్రబాబునాయుడు మూడో మంత్రివర్గం TDP 2014 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
15వ వై.ఎస్. జగన్మోహన్ రెడ్డి వై.ఎస్. జగన్మోహన్ రెడ్డి మంత్రివర్గం YSRCP 2019 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు
16వ నారా చంద్రబాబునాయుడు నారా చంద్రబాబునాయుడు నాలుగో మంత్రివర్గం TDP 2024 ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ ఎన్నికలు

మూలాలు

[మార్చు]
  1. https://indiankanoon.org/doc/674146/
  2. "AP Cabinet: ఏపీ మంత్రివర్గంలో 17 మంది కొత్తవారే". EENADU. Retrieved 2024-06-12.
  3. V6 Velugu (12 June 2024). "చంద్రబాబు 4.0: మంత్రులు వీరే.. ఏ కులానికి ఎన్ని పదవులంటే." Archived from the original on 13 June 2024. Retrieved 13 June 2024.{{cite news}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]