మజహబ్
ఇస్లాం పై వ్యాసాల పరంపర
| |
ఫిఖహ్ | |
| |
అహ్కామ్ | |
పండిత బిరుదులు | |
|
మజహబ్ లేదా సున్నీ న్యాయపాఠశాల. ఇస్లామీయ న్యాయశాస్త్రాన్ని షరియా అంటారు. షరియా యొక్క మూలాధారం ఖురాన్, సున్నహ్ లు. "వివిధ న్యాయశాస్త్రాల అవలంబీకులైననూ, పరస్పరవైరుధ్యంలేకుండా ఒకే మస్జిద్ లో ప్రార్థనలు చేసెదరు. సున్నీ ముస్లింల న్యాయపాఠశాలలు నాలుగు, వారి స్థాపకులు:
ఈ పాఠశాల అవలంబీకులకు "హనఫీ"లు అంటారు. ఈ పాఠశాలను స్థాపించినవారు "అబూ హనీఫా" (తారీఖు. 767). ఇతను ఇరాక్లో జన్మించాడు. బంగ్లాదేశ్, పాకిస్తాన్, భారతదేశం, ఆఫ్ఘనిస్తాన్, మధ్యాసియా ఇరాక్, టర్కీ, జోర్డాన్, లెబనాన్, సిరియా, పాలస్తీనా లోని ముస్లింలు ఈ పాఠశాలను అవలంబిస్తారు.
- మాలికి పాఠశాల (స్థాపకులు: మాలిక్ ఇబ్న్ అనస్ మరణం 795) మహమ్మదు ప్రవక్త ఆఖరు సహాబాలను చూసిన ఇతను తన ఆలోచనలను మదీనాలో ప్రవేశపెట్టాడు. ఈ పాఠశాల సున్నీ ముస్లింలలో అధికారికమైన పాఠశాల. ఇతని నిర్వచనాన్ని 'మువత్తా' లో గ్రంథస్తమయింది. ఈ పాఠశాల అవలంబీకులు ఆఫ్రికా ఖండం అంతటా దాదాపు వ్యాపించియున్నారు.
- షాఫయీ పాఠశాల (స్థాపకులు : ముహమ్మద్ ఇబ్న్ ఇద్రీస్ అష్-షాఫయీ మరణం 820). ఇతను ఇరాక్, ఈజిప్టులలో బోధించాడు. ప్రస్తుతం ఇండోనేషియా, దక్షిణ ఈజిప్టు, మలేషియా, యెమన్ ముస్లింలు ఈ పాఠశాలను అవలంబిస్తారు. ఇతను మహమ్మదు ప్రవక్త యొక్క సున్నహ్ ను అమితంగా ప్రాధాన్యతనిచ్చాడు, ఇవన్నియూ హదీసులనుండి గ్రహింపబడినవి. ఈ హదీసులే షరియాకు మూలం.
- హంబలి పాఠశాల (స్థాపకులు: అహ్మద్ బిన్ హంబల్)
అహ్మద్ ఇబ్న్ హంబల్ (మరణం : 855) బాగ్దాదులో జన్మించాడు. ఇతను షాఫయీ నుండి ఎన్నో విషయాలను అభ్యసించాడు. ఈ పాఠశాలావంబీకులు అరేబియన్ ద్వీపకల్పంలో మెండు.
పై నాలుగు పాఠశాలలన్నియూ వైవిధ్యంగలవి, గాని సున్నీముస్లింలు వీటిన సాధారణంగా సమాన దృష్టితో చూస్తారు.
మజ్ హబ్ విషయంలో సందేహం తలెత్తుతుంది. మజ్ హబ్ అనగా పాఠశాల, మతము గాదు. ముస్లిం సముదాయాలలో ఈ నాలుగు పాఠశాలలు సాధారణంగా కానవస్తాయి. సున్నీ ముస్లింలు ఈ మజ్ హబ్ లను సమాన దృష్టితో చూసిననూ, ఏదో ఒక మజ్ హబ్ ను నిర్దిష్టంగా నిష్టగా పాటించవలెనని బోధిస్తారు. వీటన్నిటికీ మూలం ఖురాన్, హదీసులు మాత్రమేనని మరువగూడదు.