పంజాబ్ శాసనమండలి (బ్రిటిష్ ఇండియా)
| British Punjab Legislative Council | |
|---|---|
 | |
| రకం | |
| రకం | |
| సభలు | Punjab Legislative Council |
కాల పరిమితులు | 3 years |
| చరిత్ర | |
| స్థాపితం | 8 జనవరి 1921 |
| తెరమరుగైనది | 10 నవంబరు 1936 |
| అంతకు ముందువారు | Lieutenant Governor's Council of British Punjab |
| తరువాతివారు | British Punjab Provincial Assembly |
| నాయకత్వం | |
President | Montagu Sherard Dawes Butler (First) |
Chottu Ram (Last) | |
Deputy President | Mehtab Singh (First) |
Buta Singh (Last) | |
| సీట్లు | Total-93 Elected-71 Nominated-22 |
| ఎన్నికలు | |
మొదటి ఎన్నికలు | 1920 |
మొదటి ఎన్నికలు | మొదటి ఎన్నికలు |
చివరి ఎన్నికలు | 1930 |
| రాజ్యాంగం | |
| Government of India Act 1919 | |
బ్రిటిష్ పంజాబ్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్, లేదా కేవలం పంజాబ్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్, బ్రిటిష్ రాజ్ ప్రావిన్స్ అయిన బ్రిటిష్ పంజాబ్ ఏకసభ శాసనసభ. దీనిని 1921లో బ్రిటిష్ అధికారులు భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919 కింద స్థాపించారు. ఈ మండలికి నామమాత్రపు అధికారాలు ఉండేవి. ప్రధానంగా బ్రిటిష్ అనుకూల రాజకీయ నాయకులు, ప్రభుత్వ అధికారుల సభ్యత్వం ఉండేది. 1935 భారత ప్రభుత్వ చట్టం ప్రాతినిధ్యం, శాసనసభ అధికారాలను పెంచే వరకు ఓటింగ్ ఎక్కువగా బహిష్కరించబడింది. ఆ మండలిని 1936లో రద్దు చేసారు. తరువాత బ్రిటిష్ పంజాబ్ ప్రావిన్షియల్ అసెంబ్లీ అధికారంలోకి వచ్చింది.
మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం , బ్రిటిష్ ఇండియా స్వయం పాలన పెరుగుతున్న హక్కుకోసం ఊపునిచ్చింది. అందువల్ల, మోంటాగు-చెమ్స్ఫోర్డ్ సంస్కరణల కింద కొత్త రాజ్యాంగ సంస్కరణలను బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టింది. ఈ పథకం భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919 ద్వారా అమలు చేయబడింది. మొదటి మండలి 1921 జనవరి 8న మొదటిసారిగా ఏర్పాటు చేశారు. మొదటి మండలికి ఎన్నికలు 1920 డిసెంబరులో జరిగాయి. ఆమండలికి 71 మంది సభ్యులు ఎన్నికయ్యారు. 22 మంది గవర్నర్ చేత నియమించబడ్డారు. 1930లో చివరి ఎన్నిక జరిగింది. ఆతరువాత 1936లో మండలి రద్దు చేయబడింది [1]
అధ్యక్షులు
[మార్చు]అధ్యక్ష పార్టీ కోసం రంగు కీ
అధ్యక్షుల జాబితా
| వ.సంఖ్య. | పేరు. | పార్టీ | పదవీకాలం. | కౌన్సిల్ | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | మోంటాగు షెరార్డ్ డేవ్స్ బట్లర్ | పార్టీయేతర | 8 జనవరి 1921 | 21 మార్చి 1922 | 1వది | |
| 2 | హెర్బర్ట్ అలెగ్జాండర్ కాస్సన్ | 10 మే 1922 | 27 అక్టోబర్ 1923 | |||
| 2 జనవరి 1924 | 16 జనవరి 1925 | 2 వ | ||||
| 3 | అబ్దుల్ ఖాదిర్ | యూనియనిస్ట్ పార్టీ | 16 జనవరి 1925 | 4 సెప్టెంబరు 1925 | ||
| 4 | షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ | 3 డిసెంబర్ 1925 | 27 అక్టోబర్ 1926 | |||
| 4 జనవరి 1927 | 26 జూలై 1930 | 3వది | ||||
| 25 అక్టోబర్ 1930 | 1936 జూలై 24 | 4వది | ||||
| 5 | చోట్టు రామ్ | 20 అక్టోబర్ 1936 | 10 నవంబర్ 1936 | |||
ఉప రాష్ట్రపతి
[మార్చు]| కౌన్సిల్ | పేరు. | పదవీకాలం. | |
|---|---|---|---|
| 1వ | మెహతాబ్ సింగ్ | 23 ఫిబ్రవరి 1921 | 24 అక్టోబర్ 1921 |
| మనోహర్ లాల్ | 3 నవంబర్ 1921 | 27 అక్టోబర్ 1923 | |
| 2వ | షేక్ అబ్దుల్ ఖాదిర్ | 5 జనవరి 1924 | 16 జనవరి 1925 |
| మొహిందర్ సింగ్ | 5 మార్చి 1925 | 27 అక్టోబర్ 1926 | |
| 3వ | బుటా సింగ్ | 5 జనవరి 1927 | 21 జూలై 1927 |
| హబీబుల్లా | 21 జూలై 1927 | 26 జూలై 1930 | |
| 4వ | హర్బక్ష్ సింగ్ | 8 నవంబర్ 1930 | 17 జనవరి 1931 |
| బుటా సింగ్ | 2 మార్చి 1931 | 10 నవంబర్ 1936 | |
మొదటి కౌన్సిల్
[మార్చు]
మొదటి పంజాబ్ శాసన మండలిని 1921లో మూడేళ్ల కాలానికి ఏర్పాటు చేశారు.మండలిలో 93 మంది సభ్యులు ఉన్నారు.వీరిలో డెబ్బై శాతం మంది ఎన్నికయ్యారు. మిగిలినవారు నామినేట్ చేయబడ్డారు.[2]
ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు మండలి సమావేశాలకు అధ్యక్షత వహిస్తారు. మొదటి పంజాబ్ శాసన మండలి 1921 జనవరి 8న జరిగింది. మండలిలో మొదటి సమావేశం నుండి 1923 అక్టోబరు 27న జరిగిన చివరి సమావేశం మధ్యకాలంలో 98 సమావేశాలు జరిగాయి. నిర్వహించింది.[2]
ప్రముఖ సభ్యులుః
- సర్ మోంటాగు బట్లర్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
- హెర్బర్ట్ అలెగ్జాండర్ కాస్సన్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
- మనోహర్ లాల్ (లాహోర్-పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం)
- సర్ ఫజల్-ఇ-హుస్సేన్ (ఎన్నికైన-మహమ్మదీయ భూస్వాములు)
- సికందర్ హయాత్ ఖాన్ (పంజాబీ రాజకీయవేత్త) (వాహ్, అటాక్-ముహమ్మదీయ, గ్రామీణ)
- సుందర్ సింగ్ మజితియా (ఎక్స్-అఫిషియో సభ్యుడు, ఎగ్జిక్యూటివ్ కౌన్సిల్ సభ్యుడు)
- ఫిరోజ్ ఖాన్ నూన్ (షాపూర్ వెస్ట్- (ముహమ్మద్) రూరల్ (షాపూర్ వెస్ట్- (ముహమ్మద్) గ్రామీణ
- ఛోటు రామ్ (సౌత్ ఈస్ట్ రోహ్తక్ (నాన్-ముహమ్మద్) (సౌత్ ఈస్ట్ రోహ్తక్ (నాన్-మహ్మదన్)
- మియాన్ ముహమ్మద్ షానవాజ్ (లాహోర్, లాహోర్-ముహమ్మదన్, గ్రామీణ) లాహోర్, లాహోర్-మహమ్మదీయ, గ్రామీణ
రెండవ కౌన్సిల్
[మార్చు]
రెండవ శాసనమండలిని 1924 జనవరి 2న ఏర్పాటు చేసి, 1926 అక్టోబరు 27న రద్దుఅయ్యే వరకు 102 సమావేశాలు జరిగాయి.[3]
సర్ షేక్ అబ్దుల్ ఖాదిర్ ఈ మండలికి ఎన్నికైన మొదటి అధ్యక్షుడు, మొదటి ముస్లిం అధ్యక్షుడు. 1952 సెప్టెంబరులో అతను విద్యాశాఖ మంత్రిగా నియమితులైనప్పుడు రాజీనామా చేశారు. అతని తరువాత సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ బాధ్యతలు స్వీకరించారు.[3]
ప్రముఖ సభ్యులుః
- సర్ జార్జ్ ఆండర్సన్ (డైరెక్టర్ ఆఫ్ పబ్లిక్ ఇన్స్ట్రక్షన్, పంజాబ్)
- హెర్బర్ట్ అలెగ్జాండర్ కాస్సన్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
- సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
- సర్ షేక్ అబ్దుల్ ఖాదిర్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
- మనోహర్ లాల్ (లాహోర్-పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం)
- సర్ ఫజల్-ఇ-హుస్సేన్ (విద్యాశాఖ మంత్రి, రెవెన్యూ సభ్యుడు-ముహమ్మదీయ భూస్వాములు)
- సికందర్ హయాత్ ఖాన్ (అటాక్-ముహమ్మదీయ, గ్రామీణ)
- సుందర్ సింగ్ మజితియా (రెవెన్యూ సభ్యుడు) (ఆదాయ సభ్యుడు
- జాన్ మేనార్డ్ (సభ నాయకుడు, ఆర్థిక సభ్యుడు)
- జోగేంద్ర సింగ్ (సిక్కు భూస్వాములు, వ్యవసాయ మంత్రి)
- ఛోటు రామ్ (సౌత్ ఈస్ట్ రోహ్తక్-ముహమ్మద్ కాని, గ్రామీణ, వ్యవసాయ, విద్యా మంత్రి)
మూడవ కౌన్సిల్
[మార్చు]మూడవ శాసనమండలి 1927 జనవరి 3 - 1930 జూలై 26 మధ్య సమయంలో 111 సమావేశాలు జరిగాయి.[4] సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ 1927జనవరి 4న తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు.[4]
ప్రముఖ సభ్యులుః
- సర్ జార్జ్ ఆండర్సన్ (డైరెక్టర్ ఆఫ్ పబ్లిక్ ఇన్స్ట్రక్షన్, పంజాబ్)
- సర్ షేక్ అబ్దుల్ ఖాదిర్ (ప్రతినిధి, సాధారణ ఆసక్తులు) (ప్రాతినిధ్య, సాధారణ ఆసక్తులు)
- సర్ హెన్రీ క్రైక్ (పంజాబ్ ప్రభుత్వ ఆర్థిక సభ్యుడు) (పంజాబ్ ఆర్థిక సభ్య ప్రభుత్వం)
- సర్ జెఫ్రీ ఫిట్జెర్వే డి మోంట్మోర్న్సీ (ప్రభుత్వానికి ఆర్థిక సభ్యుడు, పంజాబ్)
- హెర్బర్ట్ ఎమెర్సన్ (పంజాబ్ ప్రభుత్వ కార్యదర్శి, ఆర్థిక శాఖ) (కార్యదర్శి, పంజాబ్ ప్రభుత్వం, ఆర్థిక శాఖ)
- సర్ ఫజల్-ఇ-హుస్సేన్ పంజాబ్ ప్రభుత్వానికి రెవెన్యూ సభ్యుడు
- సర్ ముహమ్మద్ ఇక్బాల్ (లాహోర్ నగరం-ముహమ్మదీయ, అర్బన్)
- సికందర్ హయాత్ ఖాన్ (ముహమ్మద్-భూస్వాములు)
- మనోహర్ లాల్ (పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం) -విద్యాశాఖ మంత్రి (పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం-విద్యాశాఖ మంత్రి)
- ఫిరోజ్ ఖాన్ నూన్ (షాపూర్ ఈస్ట్-ముహమ్మదన్, రూరల్) -స్థానిక స్వయంప్రతిపత్తి మంత్రి (షాపూర్ ఈస్ట్-ముహమ్మదన్, రూరల్-స్థానిక స్వయంప్రతిపత్తి మంత్రి)
- ఛోటు రామ్ (హిస్సార్-ముహమ్మద్ కానివాడు, గ్రామీణ) (హిస్సార్-నాన్-ముహమ్మదు, గ్రామీణ)
- సర్ జోగేంద్ర సింగ్ (సిక్కు భూస్వాములు-వ్యవసాయ మంత్రి (సిక్కు భూస్వాములు-వ్యవసాయ మంత్రి)
- సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
నాలుగో కౌన్సిల్
[మార్చు]
నాల్గవ చివరి శాసనమండలిని 1930 అక్టోబరు 25న ఏర్పడి, 1935 నవంబరు 17న రద్దు అయ్యే వరకు 197 సమావేశాలు జరిగాయి.[5] సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ మూడవసారి అధ్యక్షుడిగా ఏకగ్రీవంగా తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. అతను విద్యాశాఖ మంత్రిగా నియమితులైనప్పుడు రాజీనామా చేశారు. అతని తరువాత సర్ ఛోటు రామ్ బాధ్యతలు స్వీకరించాడు.[5]
ప్రముఖ సభ్యులుః
- సర్ జార్జ్ ఆండర్సన్ (డైరెక్టర్ ఆఫ్ పబ్లిక్ ఇన్స్ట్రక్షన్, పంజాబ్)
- మజహర్ అలీ అజర్ (తూర్పు, పశ్చిమ మధ్య పట్టణాలు-ముహమ్మదీయ, అర్బన్)
- సర్ హెన్రీ క్రైక్ (ప్రభుత్వానికి ఆర్థిక సభ్యుడు, పంజాబ్)
- ముస్తాక్ అహ్మద్ గుర్మణి (జనరల్ ఇంట్రెస్ట్ ప్రతినిధి)
- సర్ ఫజల్-ఇ-హుస్సేన్ విద్యాశాఖ మంత్రి
- మైల్స్ ఇర్వింగ్ (ఫైనాన్స్ సభ్యుడు, మంత్రి రెవెన్యూ గతంలో ఫైనాన్షియల్ కమిషనర్గా పనిచేశారు) (ఆర్థిక సభ్యుడు, రెవెన్యూ మంత్రి గతంలో ఆర్థిక కమిషనర్గా పనిచేశారు)
- సికందర్ హయాత్ ఖాన్ (ప్రభుత్వానికి ఆదాయ సభ్యుడు, పంజాబ్)
- మనోహర్ లాల్ (పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం)
- షానవాజ్ ఖాన్ మమ్దోత్ (జనరల్ ఇంట్రెస్ట్ ప్రతినిధి)
- ఫిరోజ్ ఖాన్ నూన్ (షాపూర్ ఈస్ట్-ముహమ్మదన్, రూరల్) -విద్యాశాఖ మంత్రి (షాపూర్ ఈస్ట్-ముహమ్మదన్, రూరల్-విద్యాశాఖ మంత్రి)
- ఛోటు రామ్ (రాష్ట్రపతి)
- సర్ జోగేంద్ర సింగ్ (సిక్కు, భూస్వాములు-వ్యవసాయ మంత్రి)
- అర్జన్ సింగ్ (సిక్కు, ఎంఎల్సి హోషియార్పూర్, కాంగ్రా 1936)
- సర్ షాహబ్-ఉద్-దిన్ విర్క్ (అధ్యక్షుడు) (రాష్ట్రపతి
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ The Punjab Parliamentarians 1897-2013, Provincial Assembly of the Punjab, Lahore - Pakistan, 2015
- ↑ 2.0 2.1 "Pre Punjab First synopsis". papmis.pitb.gov.pk. Retrieved 10 October 2020.
- ↑ 3.0 3.1 "Pre Punjab Second Synopsis". papmis.pitb.gov.pk. Retrieved 10 October 2020.
- ↑ 4.0 4.1 "Pre Punjab Third synopsis". papmis.pitb.gov.pk. Retrieved 10 October 2020.
- ↑ 5.0 5.1 "Pre Punjab Fourth synopsis". papmis.pitb.gov.pk. Retrieved 10 October 2020.