బర్నింగ్ గ్లాస్
బర్నింగ్ గ్లాస్ లేదా బర్నింగ్ లెన్స్ అనేది ఒక పెద్ద కుంభాకార కటకం, ఇది సూర్య కిరణాలను ఒక చిన్న ప్రాంతంపై కేంద్రీకరించగలదు, ఆ ప్రాంతాన్ని వేడి చేస్తుంది, తద్వారా బహిర్గతమైన ఉపరితలంపై మంట ఏర్పడుతుంది. బర్నింగ్ అద్దాలు కాంతిని కేంద్రీకరించడానికి ప్రతిబింబించే ఉపరితలాలను ఉపయోగించడం ద్వారా ఇలాంటి ప్రభావాన్ని సాధిస్తాయి. బర్నింగ్ గ్లాస్ అనేది ఒక రకమైన కుంభాకార లెన్స్, ఇది సాధారణంగా గాజు లేదా మరొక పారదర్శక పదార్థంతో తయారు చేయబడుతుంది. ఇది రెండు వైపులా వంకరగా ఉంటుంది, లెన్స్ మధ్యలో అంచుల కంటే మందంగా ఉంటుంది. సూర్యకాంతి లెన్స్ గుండా వెళుతున్నప్పుడు, అది వంగి లేదా వక్రీభవనానికి గురవుతుంది, దీని వలన కాంతి కిరణాలు ఒకే బిందువు వద్ద కలుస్తాయి, ఇది ఆ సమయంలో చాలా ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతను సృష్టించగలదు. ఇది మంటలను ప్రారంభించడానికి లేదా తీవ్రమైన వేడి అవసరమయ్యే ఇతర పనులను చేయడానికి ఉపయోగించవచ్చు. ఎలక్ట్రికల్ జ్వలనను సులభంగా సాధించడానికి ముందు రోజుల్లో బర్నింగ్ గ్లాస్ ఉపయోగకరమైన ఉపాయంగా ఉండేది.
బర్నింగ్ గ్లాసెస్ లేదా లెన్స్‌లు వేల సంవత్సరాలుగా మంటలను ప్రారంభించడానికి ఒక సాధనంగా ఉపయోగించబడుతున్నాయి, జ్వలన యొక్క ఇతర పద్ధతులు అందుబాటులో లేని లేదా ఆచరణాత్మకంగా లేని పరిస్థితులలో ఇవి ప్రత్యేకంగా ఉపయోగపడతాయి. కటకములను గాజు లేదా పారదర్శక పదార్థం వంటి వివిధ పదార్ధాలతో తయారు చేయవచ్చు, వాటి పరిమాణం, ఆకృతి కేంద్రీకృత కాంతి యొక్క తీవ్రతను ప్రభావితం చేయవచ్చు.
మంటలను ప్రారంభించడంతో పాటు, బర్నింగ్ లెన్స్‌లను శాస్త్రీయ ప్రయోగాలలో, ప్రదర్శనల కోసం కూడా ఉపయోగించారు, ఎందుకంటే అవి వివిధ పదార్థాల లక్షణాలను అధ్యయనం చేయడానికి ఉపయోగించే చాలా ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతలను సృష్టించగలవు. అయినప్పటికీ, ఈ విషయంలో వాటి ఉపయోగం పరిమితంగా ఉంది, ఎందుకంటే అవి ఉత్పత్తి చేయగల ఉష్ణోగ్రతలు విద్యుత్ ఆర్క్‌లు లేదా మంటలు వంటి ఇతర వనరుల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడిన వాటి కంటే ఎక్కువగా లేవు.
నేడు, బర్నింగ్ లెన్సులు ఎక్కువగా విద్య లేదా వినోద ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించబడుతున్నాయి, ఉదాహరణకు ఆప్టిక్స్ సూత్రాలను ప్రదర్శించడానికి వీటిని ఉపయోగిస్తారు.
చారిత్రక అభివృద్ధి: పురాతన కాలం నుండి సైన్స్ వరకు
[మార్చు]
గ్లాస్ బర్నింగ్ టెక్నాలజీ పురాతన కాలం నుండి ప్రసిద్ధి చెందింది, గ్రీకు, రోమన్ రచయితలు వివిధ ప్రయోజనాల కోసం మంటలను ప్రారంభించడానికి లెన్స్‌లను ఉపయోగించడాన్ని రికార్డ్ చేశారు.[1] ప్లినీ ది ఎల్డర్ దుస్తులను మండించేంత తీవ్రమైన వేడిని సృష్టించడానికి నీటితో నింపిన గాజు కుండీలను ఉపయోగించడాన్ని గుర్తించాడు, అలాగే గాయాలను కాటరైజ్ చేయడానికి ఉపయోగించే కుంభాకార కటకములు కూడా ఉపయోగించబడ్డాయి.[2] ప్లూటార్క్ అనేది వెస్టల్ వర్జిన్స్ ఆలయంలో అమర్చబడిన త్రిభుజాకార లోహపు అద్దాలతో తయారు చేయబడిన మండే అద్దాన్ని సూచిస్తుంది. అరిస్టోఫేన్స్ తన నాటకం ది క్లౌడ్స్ (424 BC)లో బర్నింగ్ లెన్స్ గురించి పేర్కొన్నాడు.[3]
హెలెనిస్టిక్ గ్రీకు గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు ఆర్కిమెడిస్ 212 BCలో రోమన్ రిపబ్లిక్‌కు చెందిన మార్కస్ క్లాడియస్ మార్సెల్లస్ చేత సిరక్యూస్‌ను ముట్టడించినప్పుడు మండే గాజును ఆయుధంగా ఉపయోగించాడని చెప్పబడింది. రోమన్ నౌకాదళం దహనం చేయబడింది, అయినప్పటికీ చివరికి నగరం స్వాధీనం చేసుకోబడింది, ఆర్కిమెడిస్ చంపబడ్డాడు.[4]
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sherwood, Andrew N.; Nikolic, Milorad; Humphrey, John W.; Oleson, John P. (2019). Greek and Roman Technology: A Sourcebook of Translated Greek and Roman Texts. Routledge. p. 25. ISBN 978-1138927896.
- ↑ Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
- ↑ Aristophanes. "The Clouds". The Internet Classics Archive. Daniel C. Stevenson, Web Atomics. Archived from the original on 7 ఏప్రిల్ 2010. Retrieved 21 February 2018.
- ↑ Meijer, Fik (1986), A History of Seafaring in the Classical World, Routledge, ISBN 978-0-7099-3565-0