బనానా రిపబ్లిక్
 | ఈ వ్యాసం లోని భాష వ్యాకరణయుక్తంగా లేదు, కృతకంగా ఉంది. పూర్తిగానో, పాక్షికంగానో అనువాద ఉపకరణం ద్వారా అనువదించి, అందులో వచ్చే దోషాలను సవరించకుండా ప్రచురించి ఉండవచ్చు. భాషను వీలైనంతగా సహజంగా తీర్చిదిద్ది, ఈ మూసను తొలగించండి. ఒక వారం రోజుల పాటు దిద్దుబాట్లు జరక్కపోతే, తొలగింపుకు ప్రతిపాదించండి. |
అవినీతిలో కూరుకునిపోయిన దేశాన్ని (సాధారణంగా ఓ మిలటరీ నియంత ఆధీనంలోని దేశాన్ని) పిలిచే ఓ హీనమైన పేరు.ఇది ఒక నిర్దిష్ట రకమైన రాజకీయ ఆర్ధిక క్షీణించిన వ్యవస్థ, ముఖ్యంగా విస్తృతమైన అవినీతి బలమైన విదేశీ జోక్యం ముఖ్యంగా ఒక దేశం ఒకే వస్తువులను ఎగుమతులు చేస్తూ దానిపైనే ఆధారపడివుండటాన్ని కూడా బనానా రిపబ్లిక్‌గా పేర్కొంటారు. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దపు అమెరికన్ రచయిత ఓ. హెన్రీ (విలియం సిడ్నీ పోర్టర్, 1862-1910) తన పుస్తకం క్యాబేజీ అండ్ కింగ్స్ (1904) లో ఈ పదాన్ని తొలిసారిగా వాడారు[1].అమెరికన్ సంస్థలచే హోండురాస్ పొరుగు దేశాల ఆర్థిక దోపిడీని వివరించడానికి హెన్రీ ఈ పదాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. బ్యాంకు మోసం కేసులో అమెరికా ప్రభుత్వం పట్టుబడుతుందనే భయంతో హోండురాస్‌లోని ఒక హోటల్‌లో ఆరు నెలల బస చేసిన జ్ఞాపకాల ఆధారంగా ఈ కథలు రూపొందించబడ్డాయి.14 మే 1986 న, ఆస్ట్రేలియా ఆర్థిక మంత్రి పాల్ కీటింగ్ ఆస్ట్రేలియా అరటి రిపబ్లిక్ అయ్యే అవకాశం ఉందని పేర్కొన్నారు. ఈ ప్రకటనకు చాలా వ్యాఖ్యలు ఇంకా విమర్శలు వచ్చాయి, ఇది ఆస్ట్రేలియా రాజకీయ ఆర్థిక చరిత్రలో ఒక మలుపుగా పరిగణించబడుతుంది.[2]
ఆధునిక భాషలో, "అరటి రిపబ్లిక్" అనే పదాన్ని అభివృద్ధి చెందని ఆర్థిక వ్యవస్థ ఉన్న దేశాలను, పేద జనాభాలో ఎక్కువ శాతం, జాతీయ ఉత్పత్తి పంపిణీలో గణనీయమైన అసమానత, అవినీతి అధికారుల విస్తృత అవినీతితో వర్ణించడానికి ఉపయోగిస్తారు.
లక్షణాలు
[మార్చు]మొదత తోటల వ్యవసాయంపై ఆధారపడే చిన్న దేశాలను సూచించే పదాల కోసం " అరటి రిపబ్లిక్ " అని వ్యవహారంలో ఉన్నప్పటికీ ఇది కాలక్రమేణా హీనంగా , లేదా వ్యంగంగా విమర్స్ కోసం వాడుతున్నారు,[3] ఉదాహరణ 2020 అమెరికా ఎన్నికలు[4]. బనానా రిపబ్లిక్ లో సామాజిక తరగతులు ఉన్నాయి, అవి సంపదతో విభజించబడ్డాయి. వీరిలో పెద్ద, పేద కార్మికవర్గం వ్యాపారవేత్తలు, రాజకీయ నాయకులు మిలిటరీలతో కూడిన చిన్న పాలకవర్గం ఉన్నాయి[5]. పాలకవర్గం దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను నియంత్రిస్తుంది దోపిడీ చేస్తుంది.పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక వ్యవస్థ కలిగిన దేశం. దాని ద్వారా, పాలకవర్గం ప్రత్యేక ప్రయోజనం కోసం దేశం ఒక ప్రైవేట్ వాణిజ్య సంస్థగా పనిచేస్తుంది. ప్రైవేటు పెట్టుబడిదారులు ప్రభుత్వ భూములను దోపిడీ చేయడం ద్వారా వచ్చే లాభాలను ప్రైవేట్ ఆస్తిగా పరిగణిస్తారు, కాని ఫలితంగా వచ్చే అప్పులు ప్రభుత్వ ఖజానా ఆర్థిక బాధ్యతగా పరిగణించబడతాయి. ఇటువంటి దోపిడీ రాష్ట్రానికి వారికి మద్దతు ఇచ్చే ఆర్థిక గుత్తాధిపత్యాల మధ్య కూటమి ద్వారా సాధ్యమవుతుంది. అటువంటి అసమతుల్య ఆర్థిక వ్యవస్థ పరిమితి ఏమిటంటే ఇది నగరాలు గ్రామాల మధ్య అన్యాయమైన ఆర్థిక పంపిణీకి లోబడి ఉంటుంది. అంతేకాకుండా, జాతీయ కరెన్సీ సాధారణంగా కేవలం నోట్స్‌గా (పేపర్ మనీ) క్షీణిస్తుంది తద్వారా అంతర్జాతీయ అభివృద్ధి రుణాలకు కూడా అర్హత లేని దేశంగా మారుతుంది. ఇది తరచుగా మధ్య దక్షిణ అమెరికాలోని చిన్న దేశాలకు ప్రధానంగా ఉపయోగించబడుతుంది, కానీ విస్తృత కోణంలో, ఇదే పరిస్థితిలో ఇతర ప్రాంతాల దేశాలకు కూడా దీనిని ఉపయోగించవచ్చు.
ఆర్థిక శాస్త్రంలో, ఈ పదం ఒక దేశాన్ని సూచిస్తుంది ఇందులో ప్రభుత్వం లేదా పరిపాలనా వ్యవస్థ ఒక ప్రైవేట్ వాణిజ్య సంస్థగా నడుస్తుంది, ఇది దేశము గుత్తాధిపత్య వ్యాపారవేత్తల మధ్య కలయిక, ప్రభుత్వ భూములను దోపిడీ చేయడం ద్వారా వచ్చే లాభాలు ప్రైవేట్ జేబుల్లోకి రావడం, దీని వలన అన్ని రంగాలు రుణ బాధ్యతలతో ప్రభావితమవుతాయి. ఆ భారాన్ని ప్రజలు భరించాలి పట్టణ , గ్రామీణ ప్రాంతాల మధ్య అసమాన అభివృద్ధి కారణంగా ఇటువంటి అసమతుల్య ఆర్థిక వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందడం కష్టం, ఇది స్థానిక కరెన్సీ విలువ తగ్గింపుకు కారణమవుతుంది[6], అభివృద్ధి సాయం క్రెడిట్‌ను తిరిగి చెల్లించలేకపోతుంది. అంతర్జాతీయ రుణాల అభివృద్ధి. అక్రమ లాభాలను పొందటానికి ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు తమ స్థానాన్ని దుర్వినియొగం చేసుకుంటారు (అపహరణ, మోసం, లంచం, ...), ఫలితంగా, జీతం తీసుకునే కార్మికుల కోసం పనిచేసే ప్రజలు పరిహారం కోసం రుణాలు తిరిగి చెల్లించాలి.అందువల్ల, "బనానా రిపబ్లిక్" అనే వ్యక్తీకరణ మొదట "సర్వైల్ నియంతృత్వానికి" చాలా ప్రత్యక్ష సూచనగా కనుగొనబడింది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "అమెరికా.. ఇప్పుడు బనానా రిపబ్లిక్ ఎవరు?". www.eenadu.net. Retrieved 2020-11-07.
- ↑ Irvine, Jessica (2017-06-30). "A trillion dollars in debt, but no 'banana republic'". The Sydney Morning Herald (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-11-07.
- ↑ "మనం ' బనానా రిపబ్లిక్' లో ఉన్నామా?". Zee News Telugu. 2018-01-08. Retrieved 2020-11-07.
- ↑ "బనానా రిపబ్లిక్ ఎవరు..అమెరికాను ఏకిపారేస్తున్న ప్రపంచ దేశాలు | | V6 Velugu" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2020-11-07. Retrieved 2020-11-07.[permanent dead link]
- ↑ White, Richard Alan (1984). The Morass: United States Intervention in Central America (in ఇంగ్లీష్). Harper & Row. ISBN 978-0-06-015312-0.
- ↑ Striffler, Steve; Moberg, Mark; Joseph, Gilbert M.; Rosenberg, Emily S. (2003-11-20). Banana Wars: Power, Production, and History in the Americas (in ఇంగ్లీష్). Duke University Press. ISBN 978-0-8223-3196-4.