చండీగఢ్ రాజకీయాలు
చండీగఢ్ భారతదేశంలోని ఉత్తర భాగంలో ఉన్న ఒక నగరం, కేంద్రపాలిత ప్రాంతం. ఇది పంజాబ్, హర్యానా రాష్ట్రాలకు రాజధానిగా పనిచేస్తుంది. కేంద్రపాలిత ప్రాంతంగా, నగరం నేరుగా కేంద్ర ప్రభుత్వంచే పాలించబడుతుంది. ఏ రాష్ట్రంలోనూ భాగం కాదు.
చండీగఢ్ నగరం 1947లో స్వాతంత్య్రానంతరం భారతదేశంలోని మొట్టమొదటి ప్రణాళికాబద్ధమైన నగరం, అంతర్జాతీయంగా దాని వాస్తుశిల్పం, పట్టణ రూపకల్పనకు ప్రసిద్ధి చెందింది.[1]
సాధారణంగా భారతదేశంలోని ఏ ప్రదేశానికైనా 3 స్థాయిల్లో ప్రాతినిధ్యం ఉంటుంది: జాతీయ (పార్లమెంట్), రాష్ట్రం (లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీ) & స్థానిక (మునిసిపాలిటీ లేదా పంచాయతీ). చండీగఢ్ ఒక నగర-రాష్ట్రం, కేంద్రపాలిత ప్రాంతం అయినందున, రెండు రాష్ట్రాలకు ఉమ్మడి రాజధానిగా ఉన్న పంజాబ్ & హర్యానా రెండు రాష్ట్రాల శాసనసభలకు ఆతిథ్యం ఇస్తున్నప్పటికీ, దాని స్వంత శాసన సభ లేదు. ఇది దాని స్వంత మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ని కలిగి ఉంది, ఇది చండీగఢ్ స్థానిక పాలక సంస్థగా పనిచేస్తుంది. మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ భారతదేశంలోని అత్యంత శక్తివంతమైన స్థానిక అధికారులలో ఒకటి. ఎందుకంటే ఇది ప్రాంతీయ, స్థానిక అధికారంగా కూడా పనిచేస్తుంది.
శాసనసభ (1966కి ముందు)
[మార్చు]1952 నుండి 1966 వరకు (పంజాబ్ నుండి హర్యానా విడిపోయిన సంవత్సరం) చండీగఢ్ పంజాబ్ రాజధాని. నగరంలోని పౌరులు రాష్ట్ర శాసనసభలో ప్రాతినిధ్యం వహించారు. స్థానిక పరిపాలనకు చీఫ్ కమీషనర్ నేతృత్వం వహించారు. పంజాబ్ అవిభాజ్యమైనప్పటికీ, భారతదేశంలోని ఇతర పెద్ద నగరాల మాదిరిగానే చండీగఢ్ కూడా రాష్ట్ర పరిపాలన పెద్ద చట్రంలో అమర్చబడింది. పంజాబ్ విభజించబడినప్పుడు పంజాబ్, హర్యానా రెండూ తమ రాజధాని కోసం కొత్త నగరాన్ని క్లెయిమ్ చేశాయి. సమస్య పరిష్కారం పెండింగ్‌లో ఉంది, కేంద్ర ప్రభుత్వం చండీగఢ్‌ను కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంగా చేసింది (పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం, 1966లోని సెక్షన్ 4 ప్రకారం, 1966 నవంబరు 1 నుండి అమలులోకి వస్తుంది) దాని పరిపాలన నేరుగా కేంద్ర ప్రభుత్వం కింద పనిచేస్తుంది. ఈ చట్టంలోని నిబంధనల ప్రకారం, 1966 నవంబరు 1కి ముందు పంజాబ్ రాష్ట్రంలో అమలులో ఉన్న చట్టాలు చండీగఢ్ కేంద్రపాలిత ప్రాంతానికి వర్తిస్తాయి.[2]
నిర్వాహణ (1966 తర్వాత)
[మార్చు]1984 మే 31 వరకు, యుటి అడ్మినిస్ట్రేటర్ "ముఖ్య కమిషనర్"గా నియమించబడ్డాడు. 1984 జూన్ 1న, పంజాబ్ గవర్నర్ చండీగఢ్ యూనియన్ టెరిటరీ అడ్మినిస్ట్రేటర్‌గా పనిచేస్తున్నారు. చీఫ్ కమీషనర్ "నిర్వాహకుడికి సలహాదారు"గా తిరిగి నియమించబడ్డారు. చండీగఢ్ నిర్వాహకుల జాబితా క్రింది విధంగా ఉంది:[3]
| పేరు | నుండి | కు |
|---|---|---|
| శ్రీ భైరబ్ దత్ పాండే | 01.06.1984 | 02.07.1984 |
| శ్రీ కెటి సతర్వాలా | 03.07.1984 | 14.03.1985 |
| శ్రీ అర్జున్ సింగ్ | 14.03.1985 | 14.11.1985 |
| శ్రీ ఎస్డీ శర్మ | 26.11.1985 | 02.04.1986 |
| శ్రీ ఎస్ఎస్ రే | 02.04.1986 | 08.12.1989 |
| శ్రీ ఎన్ఎన్ ముఖర్జీ | 08.12.1989 | 14.06.1990 |
| శ్రీ వరీందర్ వర్మ | 14.06.1990 | 17.12.1990 |
| జనరల్ (రిటైర్డ్) ఓపి మల్హోత్రా | 18.12.1990 | 07.08.1991 |
| శ్రీ సురీంద్ర నాథ్ | 07.08.1991 | 09.07.1994 |
| లెఫ్టినెంట్ జనరల్ (రిటైర్డ్.) బికెఎన్ చిబ్బర్ | 18.09.1994 | 27.11.1999 |
| లెఫ్టినెంట్ జనరల్ (రిటైర్డ్) ఎస్.ఎఫ్.ఆర్. జాకబ్ | 27.11.1999 | 08.05.2003 |
| జనరల్ (రిటైర్డ్.) డాక్టర్. ఎస్ఎఫ్ రోడ్రిగ్స్ | 16.11.2004 | 22.01.2010 |
| జస్టిస్ ఓపీ వర్మ | 08.05.2003 | 15.11.2004 |
| శ్రీ శివరాజ్ వి. పాటిల్ | 22.01.2010 | 21.01.2015 |
| ప్రొ. కప్తాన్ సింగ్ సోలంకి | 22.01.2015 | 22.08.2016 |
| విపి సింగ్ బద్నోర్ | 22.08.2016 | 22.08.2021 |
పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గం
[మార్చు]ప్రస్తుతం ఈ నగరానికి భారతీయ పార్లమెంట్‌లో బిజెపికి చెందిన శ్రీమతి కిరణ్ ఖేర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు.[4] ఆమెకు ముందు, కాంగ్రెస్‌కు చెందిన శ్రీ పవన్ బన్సాల్ చండీగఢ్ ఎంపీగా ఉన్నారు. అతను రైల్వే మంత్రి అయ్యాడు కానీ అవినీతి ఆరోపణల కారణంగా రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది.
స్థానిక రాజకీయాలు
[మార్చు]శ్రీమతి రాజ్ బాలా మాలిక్ నగర మేయర్.[5]
| పేరు. | నుండి. | కు. |
|---|---|---|
| శ్రీమతి. కమలా శర్మ | 23-12-96 | 22-12-97 |
| ఎస్. జియాన్ చంద్ గుప్తా | 23-12-97 | 22-12-98 |
| ఎస్. కేవల్ క్రిషన్ అడివాల్ | 23-12-98 | 22-12-99 |
| ఎస్. శాంతా హిట్ అభిలాషి | 23-12-99 | 22-12-00 |
| ఎస్. రాజ్ కుమార్ గోయల్ | 23-12-00 | 21-07-01 |
| ఎస్. గుర్చరణ్ దాస్ | 22-07-01 | 17-08-01 |
| శ్రీమతి. హర్జిందర్ కౌర్ | 18-08-01 | 22-12-01 |
| శ్రీమతి. లలిత్ జోషి | 01-01-02 | 31-12-02 |
| ఎస్. సుభాష్ చావ్లా | 01-01-03 | 31-12-03 |
| శ్రీమతి. కమలేష్ | 01-01-04 | 31-12-04 |
| శ్రీమతి. అను చత్రత్ | 01-01-05 | 31-12-05 |
| ఎస్. సురీందర్ సింగ్ | 01-01-06 | 31-12-06 |
| శ్రీమతి. హర్జీందర్ కౌర్ | 11-01-07 | 31-12-07 |
| ఎస్. ప్రదీప్ ఛాబ్రా | 01-01-08 | 31-12-08 |
| శ్రీమతి. కమలేష్ | 01.01.09 | 31.12.09 |
| శ్రీమతి. అను చత్రత్ | 01.01.10 | 31.12.10 |
| ఎస్. రవీందర్ పాల్ సింగ్ | 01.01.11 | 31.12.11 |
| శ్రీమతి. రాజ్ బాలా మాలిక్ | 01.01.12 | 31.12.12 |
| ఎస్. సుభాష్ చావ్లా | 01.01.13 | 31.12.13 |
| ఎస్. హర్ఫూల్ చందర్ కళ్యాణ్ | 01.01.14 | 05.01.15 |
| శ్రీమతి. పూనమ్ శర్మ | 06.01.15 | 07.01.16 |
| ఎస్. అరుణ్ సూద్ | 08.01.16 | 31.12.16 |
| శ్రీమతి. ఆశా కుమారి జస్వాల్ | 12.01.17 | 08.01.18 |
| ఎస్. దేవేష్ మౌద్గిల్ | 09.01.18 | 19.01.19 |
| ఎస్. రాజేష్ కుమార్ కాలియా | 19.01.19 | 09.01.20 |
| రాజ్ బాలా మాలిక్ | 10.01.20 | 17.01.23 |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Business Portal of India : Investment Opportunities and Incentives : State Level Investment: Chandigarh". business.gov.in. Archived from the original on 17 October 2013. Retrieved 12 March 2015.
- ↑ "Official Website of Chandigarh". Archived from the original on 3 మే 2007. Retrieved 11 September 2015.
- ↑ "Official Website of Chandigarh". Archived from the original on 18 మే 2007. Retrieved 11 September 2015.
- ↑ "PM Narendra Modi inaugurates new terminal at Chandigarh airport". The Economic Times. 11 September 2015. Retrieved 11 September 2015.
- ↑ "Official Website of Municipal Corporation Chandigarh". Municipal Corporation Chandigarh. Retrieved 11 September 2015.[permanent dead link]
