సమల్దాస్ గాంధీ
సమల్దాస్ గాంధీ భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. అతను పూర్వపు రాచరిక రాష్ట్రమైన జునాగఢ్ యొక్క ఆర్జీ హుకుమాట్ లేదా తాత్కాలిక ప్రభుత్వానికి నాయకత్వం వహించాడు.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]సమల్దాస్ (1897-1953) భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమ నాయకుడు మోహన్దాస్ గాంధీ అన్నయ్య లక్ష్మిదాస్ / కాళిదాస్ కరంచంద్ గాంధీ కుమారుడు. సమల్దాస్ తన చిన్నాన్న మోహన్దాస్కు దగ్గరి అనుచరుడు.
- జననం: 1897 బహుశా రాజ్కోట్లో
- 1953 లో ముంబైలో మరణించారు
- తల్లి: నంద్ కున్వర్ లక్ష్మీదాస్ గాంధీ
- తండ్రి: లక్ష్మీదాస్ / కాళిదాస్ కరంచంద్ గాంధీ
- జీవిత భాగస్వామి: విజయ బెహెన్ సమల్దాస్ గాంధీ
- పిల్లలు: పుష్ప, కిషోర్, మంజరి, హేమంత్
అతను మొదట్లో గుజరాతీ సాయంత్రం వార్తాపత్రిక జన్మభూమిలో భాగంగా ఉండేవాడు. కొన్ని తేడాల కారణంగా అతను "జన్మభూమి"ని విడిచిపెట్టి "వందే మాతరం" అనే కొత్త వార్తాపత్రికను ప్రారంభించాడు.[1]
జునాగఢ్ ను భారతదేశంలోకి చేర్చడం
[మార్చు]జునాగఢ్ నవాబు 1947 లో తన రాష్ట్రాన్ని పాకిస్తాన్కు చేర్చుకున్నప్పుడు, దానికి బదులుగా రాష్ట్రం భారతదేశంలో భాగం కావాలని కోరుకునే మెజారిటీ జనాభా కోరికలను ప్రతిబింబించేలా జునాగఢ్ పౌరులు సృష్టించిన ప్రభుత్వ-బహిష్కరణకు సమల్దాస్ నాయకత్వం వహించాడు.
నవాబ్ యొక్క దివాన్, సర్ షా నవాజ్ భుట్టో ఆహ్వానం మేరకు భారత దళాలు జునాగఢ్, దాని ప్రధాన సంస్థలైన మంగ్రోల్, మనవాదర్ ల లోకి ప్రవేశించినప్పుడు. సమల్దాస్ను రాష్ట్ర పగ్గాలు అంగీకరించమని ఆహ్వానించినప్పటికీ భారత ప్రభుత్వానికి వాయిదా వేసింది.
సంస్మరణ
[మార్చు]సమల్దాస్ గాంధీని జునాగఢ్, గుజరాత్ రాష్ట్రంలో ఈ రోజు హీరోగా, దేశభక్తుడిగా విస్తృతంగా జ్ఞాపకం చేసుకుంటారు. అతని పేరు మీద అనేక పాఠశాలలు, ప్రభుత్వ భవనాలు, ఆసుపత్రులు ఉన్నాయి.
ముంబై లోని ముఖ్యమైన ప్రిన్సెస్ స్ట్రీట్ (ముంబై) ను సమల్దాస్ గాంధీ మార్గ్ గా మార్చారు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Kr̥ṣṇamūrti, Nāḍiga (1966). Indian journalism: origin, growth and development of Indian journalism from Asoka to Nehru (in ఇంగ్లీష్). University of Mysore.