యెరెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్
 | This పేజీకి ఏ ఇతర పేజీల నుండి లింకులు లేకపోవడం చేత ఇదొక అనాథ పేజీగా మిగిలిపోయింది. |
యెరెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్ (Yerevan Botanical Garden) అర్మేనియాలో మొక్కల సేకరణకు బాధ్యత వహిస్తున్నది ఆర్మేనియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ విభాగంలోని ఒక తోట. ఇది ఆర్మేనియా రాజధాని యెరెవాన్ యొక్క ఈశాన్య భాగంలో ఉన్న అవన్ జిల్లాలో ఉంది, ఇది 80 హెక్టార్ల పాక్షిక-ఎడారి ప్రాంతంలో ఉంది. ఈ సేకరణలో 200 కంటే ఎక్కువ రకాల జాతులు, అరుదైన, అంతరించిపోయే దిశలో ఉన్న మొక్కలు ఉన్నాయి. ఇవి సాపేక్షంగా సహజమైన వాతావరణంలో, అర్మేనియన్ వృక్షసంపద, వృక్ష జాతుల మధ్య పర్యావరణ పరస్పర అధ్యయనం కోసం ఒక ఆధారాన్ని అందిస్తున్నాయి.
చరిత్ర
[మార్చు]యెరెవాన్ యొక్క ఈశాన్య భాగంలో 1935వ సంవత్సరంలో యరెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్ ప్రారంభించబడింది. ఇక్కడ బొటానికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ మూడు సంవత్సరాల తరువాత ప్రారంభించబడింది. సామూహిక గ్రీన్హౌస్ 1939 లో 25 చదరపు మీటర్ల వైశాల్యంలో స్థాపించబడింది. 1944 లో ఇక్కడ కొత్త గ్రీన్హౌసును నిర్మించారు, ఆ భవంతి యొక్క సంపూర్ణ భూభాగం 610 చదరపు మీటర్లు. ఇందులో శీతాకాలపు తోట (106 చదరపు అడుగులు), చెట్ల మొక్కలు, ఉపఉష్ణమండల మొక్కలు (126 చదరపు మీటర్లు), ఉష్ణమండల మొక్కలు (126 చదరపు మీటర్లు), ఇంట్లో పెరిగే మొక్కలు విభాగాలు ఉన్నాయి. 1950 లో, ఈ తోట బొటానికల్ ఇన్స్టిట్యూట్లో అతిపెద్ద భాగం అయ్యింది. 1954-1970 మధ్య కాలంలో, బొటానికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ డైరెక్టర్, వృక్షశాస్త్రజ్ఞులు ఎల్.బి. మఖతాస్సే, ఎ.ఓ. మక్రిచ్యాన్ కాకేసియన్ వృక్ష జాతుల్లో ఒక పెద్ద సేకరణను కలిపి, అరేమియాకు చెందిన దాదాపు ప్రతి మొక్క జాతికి సుమారుగా 16 హెక్టార్ల విస్తీర్ణ భూమిని ఇచ్చారు. అదే సమయంలో, పెద్ద గులాబీ, కలువ తోటలు సృష్టించబడ్డాయి. అంతేకాక, అక్కడ ఎక్కువ ప్రాంతాలు: కాకసస్, ఉత్తర అమెరికా, ఐరోపా, సైబీరియా, తూర్పు ఆసియాకు ప్రాతినిధ్యం వహించాయి.
ఈ సేకరణలోని జాతులు మెజారిటీ మొక్కల కుటుంబాలైన కుప్రెస్సాసీ, పినిసియే, ఫాబేసి, కాప్రియోసియేసి, ఒలేసియే, రోసేసి, జునిపెరస్, క్యుక్రెకస్, సిరింగా, క్లెమటిస్లకు చెందినవి.
కాకసస్ యొక్క ప్రత్యేకమైన పార్కులో క్వెర్కుస్ కారనెనిఫోలియా, హేడెర హెలిక్స్, కోరిలస్ కొలనర్, జునిపెరిస్ సబీనా, పారోటియా పెర్నికా, పాపులస్ యూఫ్రాటికా మొక్కలు పెరుగుతున్నాయి.
ఉత్తర అమెరికా వృక్ష జాతులు లిరోయోడెండ్రాన్ తులిపిఫెరా, జుగ్లన్స్ నైగ్రా, కాటప బిగ్నోనియైడ్స్, జునిపెరస్ వర్జీనియానా, యుక్కా ఫిల్లమెంటోసా; యూరోప్, సైబీరియాకు చెందిన ఈస్కులస్ హిప్పోకాస్టానం, సెర్సిస్ సిలిక్వాస్ట్రమ్, క్యుకర్కస్ రాబర్ర్, తూర్పు ఆసియాకు చెందిన లారిక్స్ సిబిరికా, సోఫోరా జపోనియా, మెటాసీక్యోయ గ్లిప్తోస్ట్రోబాయిడ్స్ ఇక్కడ ఉన్నాయి.
1980 లో గ్రీన్హౌస్ సేకరణలలో 1240 జాతులు, తోటల రకాలలో 348 తరగతులు, 92 కుటుంబాలకు చెందిన మొక్కలు ఉన్నాయి. శీతాకాల గార్డెన్లో వారు వాషింగ్యా ఫైటిఫెరా, అకా సెల్లోనియానా, యూకలిప్టస్ ఎస్.పి.పి వంటి సియాగ్రస్ రోమన్నోఫియా సబ్ట్రాపికల్ ఫ్రూట్ బేరింగ్ మొక్కలను సాగు చేస్తున్నారు. లారస్ నోలిస్ గ్లాస్హౌస్ సేకరణ ముఖ్యంగా ఆసక్తికరమైన జాతి. ఇక్కడ ఉన్న ఫెర్నారీలో ప్లాటిసరియం, అస్పనియం, అడియింటమ్, పెటెరిస్ వంటి అరుదైన, ఆసక్తికరమైన జాతులని బధ్రపరిచారు.ఉష్ణమండల మొక్కల విభాగం ఆర్కిడేసి కుటుంబానికి అంకితమైన ఒక ప్రత్యేక ఉపభాగాన్ని కలిగి ఉంది, వాటి అందం, పరిమళాలకు ప్రసిద్ది చెందిన జాతులు ఉన్నాయి. ఇంట్లో పెరిగే విభాగం, వారి ఆకర్షణీయమైన పువ్వులు, / లేదా ఆకులు, బెగోనియా, క్రిమినం, క్లివియా, ఫుచ్సియా, నెరియమ్, పాసిఫ్లోరా, పెల్లోగోనియం వంటి రకాలు మొక్కలు కూడా ఉన్నాయి. గ్లాస్హౌస్ భవంతికి సమీపంలో 200 రకాల జాతుల ఉష్ణమండల, ఉపఉష్ణమండలలో భ్రతికే మొక్కల ఉత్పత్తికి అంకితమైన ఒక నర్సరీ ప్రాంతం, వాటి నమూనాలు ప్రతి సంవత్సరం పాఠశాలలు, కర్మాగారాలు, ఇతర సంస్థలకు అందాలను అందజేయడానికి, వారి విద్యార్థుల, కార్మికుల శ్రేయస్సుకు దోహదపడటానికి పంపిణీ చేయబడుతున్నాయి.
లక్ష్యాలు
[మార్చు]అంతరించిపోతున్న వృక్ష జాతుల (ఆర్మేనియాలో 400 అంతరించిపోతున్న వృక్ష జాతులు ఉన్నాయి) సేకరణ, పెంపకం తోటలో జరుగుతుంది. ఈ ప్రదేశంలో ప్రత్యేక ఆసక్తిగా టాసస్ బాకటా, హేడెర హెలిక్స్, జునిపెరస్ సబీనా, జెల్కోవా కార్పినిఫోలియా, రోడోడెండ్రోన్ కాక్యూసియం మొక్కలు ఉన్నవి. ఈ సంస్థ యొక్క మరో లక్ష్యం పర్యావరణ విద్య. ప్రారంభంలో, ఈ తోటకు అనుబంధంగా ఉన్న శాస్త్రవేత్తలు రెగ్యులర్ మీడియా ప్రదర్శనలు చేశి ఆర్మేనియాలో పర్యావరణ రక్షణ యొక్క సవాళ్ళ గురించి విస్తృతంగా వ్రాశారు. వారు విద్యా సంస్థలు, పరిశ్రమ, ప్రైవేటు సీడ్-పంపిణీదారులకు సలహాలు ఇస్తూ ఉంటారు. పాఠశాల బాలల కోసం ఫీల్డ్ పర్యటనలు తరచూ నిర్వహించబడతాయి, అందువలన వ్యవసాయ జీవశాస్త్రం ఇక్కడి విద్యార్ధులతో ప్రత్యేకంగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. వృక్షాలు వృద్ధి చెందుతున్న ప్రదేశాలలో ఉన్న ప్రభావంపై కూడా పరిశోధనలు కొనసాగుతున్నాయ. గతంలో అనోమాలిస్ పై కేంద్రీకరించడంతో, కొన్ని అడవులలో కొన్ని ప్రత్యేకమైన ప్రాంతాల్లో అవి అరుదుగా వేగంగా పెరుగుతున్నాయి. స్థానిక, విదేశీ జాతుల యొక్క పెరుగుదల పెద్ద సంఖ్యల్లో అవసరాలకు లోతుగా అధ్యయనం చేయబడింది. ఈ జాతులు తరువాత విజయవంతమైన మొక్కలలో లేక్ సెవాన్ సమీపంలో నాటబడతాయి.
ప్రస్తుత స్థితి
[మార్చు]సోవియట్ యూనియన్ కూలిపోయిన తరువాత పార్కులకు ఆర్థిక వనరులు అదృశ్యమయ్యాయి, 1988 నాటి గొప్ప సంక్షోభం వలన మరింత నష్టాన్ని ఈ తోటకు కలిగించాయి. అనేక మంది చెట్లను చలికాలంలో ఇంధనంగా కాల్చడం జరిగింది. ప్రస్తుతం తోట యొక్క నిపుణులు తోట మరమత్తు, పునరుద్ధరణ ప్రక్రియలో ఉన్నాయి, వారు ఇప్పటికే ఉన్న సేకరణ విస్తరిస్తున్నారు. బొటానికల్ తోట యొక్క గ్లాన్హౌస్ ప్రస్తుతం 300 రకాల ఉష్ణమండల, ఉప ఉష్ణమండల మొక్కలను కలిగి ఉంది. ప్రస్తుతం గ్రీన్హౌస్ యొక్క ఆర్ధిక వ్యవస్థను పునరుద్ధరించడానికి ఒక ముఖ్యమైన అవసరం ఉంది, ఈ ప్రయోజనం కోసం దిగువ పట్టికలో సమర్పించబడిన ప్రోత్సాహకాలను అమలు చేయడం చాలా అవసరం. ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బోటనీ యొక్క విభాగమై ఏర్పడిన ఈ తోట, సంస్థ యొక్క పరిమిత బేస్ బడ్జెట్లో నిధులు సమకూరుస్తుంది. అయినప్పటికీ, కొనసాగుతున్న ఇబ్బందులు ఉన్నప్పటికీ దాని శాస్త్రీయ, ఉత్పాదక పనులను నెరవేర్చడం కొనసాగించింది.
ఆర్మేనియాలో ఇతర బొటానికల్ గార్డెన్స్
[మార్చు]వనడాజర్ బొటానికల్ గార్డెన్
[మార్చు]వనడాజర్ లోని బొటానికల్ గార్డెన్ సముద్ర మట్టానికి సుమారు 1400-1450 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. ప్రత్యేకమైన వాతావరణం, స్థానిక, విదేశీ జాతులు రెండ్డూ ఇక్కడ వృద్ధి చెందుతాయి. ఇక్కడ పెరిగే అనేక జాతులు చాలా కుటుంబాలకు చెందినవి, అవి; పిన్నాచియే, క్యుప్రెస్సాచియే, రోసేసియా, కప్రిఫోలియాచియే, సలికాచియే, ఒలేసియే, ఫాబాసీకి చెందినవి. సేకరణ యొక్క సృష్టిలో ముఖ్యమైనది డి.జి. పి.డి. యరోషెన్కో, ఎల్.బి. మఖతాస్సే, ఎ.ఎ. గ్రిగోరియన్.
సేవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్
[మార్చు]5 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో ఉన్న సెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్, యెరెవాన్ లో ఉన్న మూడు పార్కులలో అతిచిన్నది. ఇది పట్టణం యొక్క ఉత్తర దిశలో, గాలి నుండి బాగా రక్షించబడిన, ఒక చిన్న కోవ పక్కన, సెవన్ సరస్సు చాలా దగ్గరగా ఉంది. ఇక్కడ పెరిగిన వృక్ష జాతులు చాలా కుటుంబాలకు చెందినవి, అవి; రోసేసి, కాప్రియోఫియేసి, ఫాబేసి.
బాహ్య లింకులు
[మార్చు]- యెరెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్ at బి.జి.సి.ఐ
- యెరెవాన్ బొటానికల్ గార్డెన్ at వికిమాపియా