భారత ఆర్థిక మంత్రి
భారతదేశ ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖకు నేతృత్వం వహించేది, ఆర్థిక మంత్రి. కేంద్ర క్యాబినెట్లోని సీనియర్ మంత్రుల్లో ఒకరు ఈ శాఖను నిర్వహిస్తారు. ఆర్థిక మంత్రి ప్రభుత్వ కోశ విధానానికి బాధ్యత వహిస్తారు. ఇందులో భాగంగా పార్లమెంటులో బడ్జెటును ప్రవేశపెట్టడం అర్థిక మంత్రి ముఖ్య విధుల్లో ఒకటి. బడ్జెట్టు ద్వారా ప్రభుత్వ పన్నుల విధానాన్ని వెల్లడించడమే కాకుండా, వివిధ మంత్రిత్వ శాఖలకు, ప్రభుత్వ శాఖలకూ కేటాయింపులను కూడా ప్రతిపాదిస్తాడు. ఆర్థిక మంత్రికి సహాయకంగా సహాయ మంత్రి, డిప్యూటీ మంత్రి వ్యవహరిస్తారు.
స్వతంత్ర భారతానికి మొదటి ఆర్థిక మంత్రిగా ఆర్.కె. షణ్ముగం చెట్టి పనిచేసారు. ఆయనే భారత తొలి బడ్జెట్టును సమర్పించాడు. ప్రస్తుత ఆర్థిక మంత్రి గా నిర్మలా సీతారామన్ ఉన్నారు.
అర్థిక మంత్రుల జాబితా
[మార్చు]క్ర. సం | పేరు | చిత్రం | పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ (సంకీర్ణం) |
ప్రధాన మంత్రి | |
---|---|---|---|---|---|---|
- | లియాఖత్ ఆలీ ఖాన్ | ![]() |
1946 అక్టోబరు 29 | 1947 ఆగస్టు 15 | ఆల్ ఇండియా ముస్లిం లీగ్ | జవాహర్లాల్ నెహ్రూ (ఆపత్థర్మ ప్రభుత్వపు ఉప రాష్ట్రపతిt) |
1 | ఆర్.కె. షణ్ముగం చెట్టి | ![]() |
1947 ఆగస్టు 15 | 1949 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | జవాహర్లాల్ నెహ్రూ |
2 | జాన్ మథాయ్ | ![]() |
1949 | 1950 | ||
3 | సి.డి.దేశ్ముఖ్ | 1950 మే 29[1] | 1957 | |||
4 | టి.టి.కృష్ణమాచారి | 1957 | 1958 ఫిబ్రవరి 13 | |||
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ | ![]() |
1958 ఫిబ్రవరి 13 | 1958 మార్చి 13 | |||
5 | మొరార్జీ దేశాయ్ | ![]() |
1958 మార్చి 13 | 1963 ఆగస్టు 29 | ||
(4) | టి.టి.కృష్ణమాచారి | 1963 ఆగస్టు 29 | 1965 | జవాహర్లాల్ నెహ్రూ | ||
6 | సచీంద్ర చౌధురి | 1965 | 1967 మార్చి 13 | లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి ఇందిరా గాంధీ | ||
(5) | మొరార్జీ దేశాయ్ | ![]() |
1967 మార్చి 13 | 1969 జూలై 16 | ఇందిరా గాంధీ | |
ఇందిరా గాంధీ | ![]() |
1970 | 1971 | |||
7 | యశ్వంతరావ్ చవాన్ | 1971 | 1975 | |||
8 | చిదంబరం సుబ్రమణ్యం | 1975 | 1977 | |||
9 | హరిభాయ్ ఎం. పటేల్ | 24 మార్చి 1977 | 1979 జనవరి 24 | జనతా పార్టీ | మొరార్జీ దేశాయ్ | |
10 | చరణ్ సింగ్ | 1979 జనవరి 24 | 1979 జూలై 29 | |||
11 | హేమవతీ నందన్ బహుగుణ | 1979 జూలై 28 | 1980 జనవరి 14 | జనతా పార్టీ (లౌకిక) | చరణ్ సింగ్ | |
12 | ఆర్. వెంకట్రామన్ | ![]() |
1980 జనవరి 14 | 1982 జనవరి 15 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ఇందిరా గాంధీ |
13 | ప్రణబ్ ముఖర్జీ | ![]() |
1982 జనవరి 15 | 1984 డిసెంబరు 31 | ||
14 | విశ్వనాధ్ ప్రతాప్ సింగ్ | ![]() |
1984 డిసెంబరు 31 | 1987 జనవరి 24 | రాజీవ్ గాంధీ | |
రాజీవ్ గాంధీ | ![]() |
1987 జనవరి 24 | 1987 జూలై 25 | |||
15 | నారాయణదత్ తివారి | 1987 జూలై
25 |
1988 జూన్ 25 | |||
16 | శంకరరావు చవాన్ | 1988
జూన్ 25 |
1989 డిసెంబరు 2 | |||
17 | మధు దండావతే | 1989
డిసెంబరు 2 |
1990 నవంబరు 10 | జనతా దళ్ (నేషనల్ ఫ్రంట్) |
విశ్వనాధ్ ప్రతాప్ సింగ్ | |
18 | యశ్వంత్ సిన్హా | ![]() |
10 నవంబరు 1990 | 1991 జూన్ 21 | సమాజవాదీ జనతా పార్టీ (నేషనల్ ఫ్రంట్) |
చంద్రశేఖర్ |
19 | మన్మోహన్ సింగ్ | ![]() |
21 జూన్ 1991 | 1996 మే 16 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | పి.వి.నరసింహారావు |
20 | జస్వంత్ సింగ్ | ![]() |
16 మే 1996 | 1 జూన్ 1996 | భారతీయ జనతా పార్టీ | అటల్ బిహారీ వాజపాయ్ |
21 | పి. చిదంబరం | ![]() |
1 జూన్ 1996 | 1997 ఏప్రిల్ 21 | తమిళ మానిల కాంగ్రెస్ (యునైటెడ్ ఫ్రంట్) |
దేవెగౌడ |
ఐ.కె. గుజ్రాల్ | ![]() |
21 ఏప్రిల్ 1997 | 1997 మే 1 | జనతా దళ్ (యునైటెడ్ ఫ్రంట్) |
ఐ.కె.గుజ్రాల్ | |
(21) | పి. చిదంబరం | ![]() |
1 మే 1997 | 1998 మార్చి 19 | తమిళ మానిల కాంగ్రెస్ (యునైటెడ్ ఫ్రంట్) | |
(18) | యశ్వంత్ సిన్హా | ![]() |
1998 మార్చి 19 | 2002 జూలై 1 | భారతీయ జనతా పార్టీ (నేషనల్ డెమొక్రటిక్ అలయన్స్) |
అటల్ బిహారీ వాజపాయ్ |
(20) | జస్వంత్ సింగ్ | ![]() |
2002 జూలై 1 | 2004 మే 22 | ||
(21) | పి. చిదంబరం | ![]() |
22 మే 2004 | 2008 నవంబరు 30 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయన్స్) |
మన్మోహన్ సింగ్ |
మన్మోహన్ సింగ్ | ![]() |
30 నవంబరు 2008 | 2009 జనవరి 24 | |||
(13) | ప్రణబ్ ముఖర్జీ | ![]() |
2009 జనవరి 24 | 2012 జూన్ 26 | ||
మన్మోహన్ సింగ్ | ![]() |
2012 జూన్ 26 | 2012 జూలై 31 | |||
(21) | పి. చిదంబరం | ![]() |
2012 జూలై 31 | 2014 మే 26 | ||
22 | అరుణ్ జైట్లీ | ![]() |
2014 మే 26 | 2018 మే 14 | భారతీయ జనతా పార్టీ (నేషనల్ డెమొక్రటిక్ అలయన్స్) |
నరేంద్ర మోదీ |
23 | పీయూష్ గోయెల్ | ![]() |
||||
(22) | అరుణ్ జైట్లీ | ![]() |
||||
24 | నిర్మలా సీతారామన్ | ![]() |
2019 మే 31 | పదవిలో ఉన్నారు |
5 సంవత్సరాలు, 21 రోజులు | నరేంద్ర మోదీ |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2015-09-22. Retrieved 2017-02-06.