బోవా ఎస్ఆర్

బోవా ఎస్ఆర్ (సుమారు 2 జనవరి 1925-26 జనవరి 2010) ఒక భారతీయ గ్రేట్ అండమాన్ పెద్ద. అకా-బో భాషలో అనర్గళంగా మాట్లాడే చివరి వ్యక్తి ఆమె.

బోవా ఎస్ఆర్ మరో గ్రేట్ అండమానీస్ గిరిజన సభ్యుడు బోవా జూనియర్ తో అయోమయానికి మనం గురికాకూడదు; ఇద్దరు మహిళలు నేరుగా సంబంధం కలిగి లేరు. బోవా జూనియర్ దివంగత తల్లి, బోరో (ఆమె భాష, అకా-కోరా చివరి వక్త కూడా) బోవా ఎస్ఆర్ ఉత్తమ స్నేహితురాలు, ఆమె గౌరవార్థం ఆమె కుమార్తెకు పేరు పెట్టారు.

జీవితచరిత్ర

బోవా 1925లో జన్మించారు. ఆమె తల్లి టో బో ప్రజలకు చెందినది, ఆమె తండ్రి రెంగే జెరు ప్రజలకు చెందినవారు. బోవా ప్రారంభ జీవితం మధ్య అండమాన్ ద్వీపంలోని మాయాబందర్ అనే పట్టణంలో గడిచింది. ఆమె చిన్న వయస్సులోనే తన తండ్రి ప్రజలలో మరొక సభ్యుడైన నావోను వివాహం చేసుకుంది, అయినప్పటికీ అతను, వారి పిల్లలు ఇద్దరూ ఆమెను ముందుగానే వివాహం చేసుకున్నారు. ఆమె జేరు భాషను తన మాతృభాషగా భావించింది

అండమాన్, నికోబార్ దీవులకు బ్రిటిష్ వారు తీసుకువచ్చిన అంటువ్యాధి ద్వారా బోవా ఎస్ఆర్ జీవించారు, ఇది గ్రేట్ అండమాన్ జనాభాను నాశనం చేసింది, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో అండమాన్ దీవులను జపాన్ ఆక్రమించడం ద్వారా కూడా జీవించారు. 1970 లలో, ఆమెను, ఇతర గ్రేట్ అండమానీలను భారత ప్రభుత్వం బలవంతంగా బరాటాంగ్ ద్వీపానికి తూర్పున ఉన్న ఒక చిన్న గిరిజన రిజర్వ్ అయిన స్ట్రెయిట్ ఐలాండ్కు తరలించింది.

బోవా ఎస్ఆర్ 2005 నుంచి ఢిల్లీలోని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయంలో భాషాశాస్త్ర ప్రొఫెసర్ అన్వితా అబ్బితో కలిసి పనిచేశారు. అబ్బి బోవా భాషను, పాటలను అధ్యయనం చేసి రికార్డ్ చేశారు. గ్రేట్ అండమాన్ స్పీచ్ కమ్యూనిటీలోని ఇతర సభ్యులు బోలో ఆమెకు తెలిసిన పాటలు, కథనాలను అర్థం చేసుకోవడంలో ఇబ్బంది పడ్డారు. ఆమె హిందీలోని అండమానీస్ మాండలికం, అలాగే అండమాన్ పది స్థానిక భాషల మిశ్రమమైన గ్రేట్ అండమాన్ క్రియోల్ కూడా మాట్లాడింది.

2004 హిందూ మహాసముద్ర భూకంపంలో బోవా ఎస్ఆర్ ఒక చెట్టు ఎక్కి ప్రాణాలతో బయటపడ్డారు. అనంతరం సునామీ నుంచి తప్పించుకున్న విషయాన్ని ఆమె వివరిస్తూ.. 'భూకంపం వచ్చినప్పుడు మేమంతా అక్కడే ఉన్నాం. భూమి విడిపోతుందని, పారిపోవద్దని, కదలవద్దని పెద్దవాడు చెప్పారు".

ఆమె భర్త నావో జెర్ ఆమె చనిపోవడానికి చాలా సంవత్సరాల ముందు మరణించారు, ఈ దంపతులకు పిల్లలు లేరు. ఆమె తరువాతి జీవితంలో కొంత దృష్టి లోపంతో బాధపడింది, కానీ 2010 లో ఆమె మరణించడానికి కొద్ది కాలం ముందు వరకు మంచి ఆరోగ్యంతో ఉన్నట్లు భావించబడింది.

బోవా ఎస్ఆర్ 2010 జనవరి 26 న పోర్ట్ బ్లెయిర్ లోని ఆసుపత్రిలో మరణించారు.సుమారు 85 సంవత్సరాల వయస్సు గల బోవా ఎస్ఆర్, ఆ సమయంలో గ్రేట్ అండమానీస్ తెగలలో జీవించి ఉన్న అత్యంత వృద్ధ సభ్యురాలు బోవా ఎస్ఆర్ మరణంతో ప్రపంచంలో కేవలం 52 మంది గ్రేట్ అండమాన్ ప్రజలు మాత్రమే మిగిలారు, వీరిలో ఎవరికీ బో గుర్తుకు రాలేదు. 1858 లో బ్రిటిష్ వారు వచ్చే సమయానికి అండమాన్ దీవుల్లో నివసిస్తున్న 5,000 మంది గ్రేట్ అండమాన్లతో పోలిస్తే వారి జనాభా బాగా తగ్గింది.

వారసత్వం

బ్రిటీష్ కు చెందిన సర్వైవల్ ఇంటర్నేషనల్ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థ డైరెక్టర్ స్టీఫెన్ కోరీ మాట్లాడుతూ బోవా ఎస్ఆర్ మరణం, బో భాష అంతరించిపోవడంతో మానవ సమాజంలో ఒక ప్రత్యేకమైన భాగం ఇప్పుడు ఒక జ్ఞాపకం మాత్రమే. అండమాన్ దీవుల్లోని ఇతర తెగలకు ఇలా జరగనివ్వకూడదనే విషయాన్ని బోవా మరణం గుర్తుచేస్తుంది". భాషావేత్త నారాయణ్ చౌదరి విద్యాపరంగా, వ్యక్తిగత పరంగా బోవా ఎస్ఆర్ నష్టం ఏమిటో కూడా వివరించారు, "ఆమె నష్టం గ్రేట్ అండమానీస్ కమ్యూనిటీని కోల్పోవడం మాత్రమే కాదు, ఇది ఆంత్రోపాలజీ, భాషాశాస్త్రం, చరిత్ర, మనస్తత్వ శాస్త్రం, జీవశాస్త్రంతో సహా అనేక అధ్యయన విభాగాలను కోల్పోయింది. నా దృష్టిలో, బోవా ఎస్ఆర్ మానవత్వం సంపూర్ణతను దాని అన్ని వర్ణాలలో, మరెక్కడా కనిపించని గొప్పతనంతో ప్రతిబింబించారు".