బేగం రోకియా
బేగం రోకియాగా పిలువబడే రోకేయా సఖావత్ హుస్సేన్ (డిసెంబరు 9, 1880- 1932 డిసెంబరు 9) బ్రిటిష్ ఇండియాకు చెందిన ప్రముఖ బెంగాలీ స్త్రీవాద ఆలోచనాపరురాలు, రచయిత్రి, విద్యావేత్త, రాజకీయ కార్యకర్త. బంగ్లాదేశ్, భారతదేశంలో మహిళా విముక్తికి మార్గదర్శకురాలిగా ఆమె విస్తృతంగా పరిగణించబడుతుంది.
.jpg)
నేపథ్యం, కుటుంబం
[మార్చు]రోకియా 1880 లో బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీ, రంగ్పూర్, (పూర్వపు అవిభాజ్య బెంగాల్) లోని పైరాబంద్ గ్రామంలో ఒక కులీన బెంగాలీ ముస్లిం కుటుంబంలో జన్మించారు. ఆమె పూర్వీకులు ఇరాన్ లోని తబ్రిజ్ నుండి భారతదేశంలో సంపద సృష్టించడానికి వలస వచ్చి రంగ్ పూర్ లో ఒక జమీందారీని స్థాపించారు, వారు మొఘల్ పాలనలో సైన్యం, న్యాయవ్యవస్థలో పనిచేశారు. [1] ఆమె తండ్రి జహీరుద్దీన్ ముహమ్మద్ అబూ అలీ హైదర్ సాబేర్ ఒక జమీందారు, బహుభాషా మేధావి.[2]అతను నాలుగు సార్లు వివాహం చేసుకున్నారు; రహతేసా సబేరా చౌధురానీతో అతని వివాహం రోకేయా జననానికి దారితీసింది, అతనికి ఇద్దరు సోదరీమణులు, ముగ్గురు సోదరులు ఉన్నారు, వీరిలో ఒకరు బాల్యంలోనే మరణించారు. రోకియా పెద్ద సోదరుడు ఇబ్రహీం సాబేర్,, ఆమె సమీప అక్క కరీమున్నీసా ఖానం చౌధురానీ ఇద్దరూ ఆమె జీవితంపై ప్రధాన ప్రభావాన్ని చూపారు. విద్య, కమ్యూనికేషన్ మాధ్యమంగా అరబిక్, పర్షియన్ భాషలను ఉపయోగించడానికి ఇష్టపడే తన కుటుంబ కోరికకు వ్యతిరేకంగా బెంగాలీ ప్రజలలో మెజారిటీ భాష అయిన బెంగాలీని చదవాలనుకుంది కరీమున్నీసా. ఇబ్రహీం రోకేయా, కరీమున్నీసాలకు ఇంగ్లీషు, బెంగాలీ భాషలు బోధించారు.కరీమున్నీసా పద్నాలుగేళ్ళ వయసులో వివాహం చేసుకుని తరువాత కవయిత్రిగా మారింది. ఆమె కుమారులు అబ్దుల్ కరీం ఘజ్నవి, అబ్దుల్ హలీం ఘజ్నవి రాజకీయ నాయకులుగా మారి బ్రిటిష్ అధికారుల వద్ద మంత్రి పదవులు చేపట్టారు.[3][4]
బేగం రోకియా రాసిన నవలలు
[మార్చు]- పిపాషా ("దాహం") (1902)
- మతిచూర్ 1వ సంపుటి. (వ్యాసాలు) (1904)
- మతిచూర్ 2వ సంపుటి. (వ్యాసాలు) (1922)
రెండవ సంపుటిలో కథలు, అద్భుత కథలు ఉన్నాయి :
- సౌరజగత్ (సౌర వ్యవస్థ),
- డెలిసియా హాట్యా (డెలిసియా హత్య అనువాదం – మేరీ కోరెల్లి )
- జ్ఞానఫల్ (జ్ఞాన ఫలం)
- నారి-సృష్టి (క్రియేషన్ ఆఫ్ ఉమెన్)
- నర్స్ నెల్లీ
- ముక్తి-ఫాల్ (ది ఫ్రూట్ ఆఫ్ ఎమాన్సిపేషన్)
- సుల్తానా కల (1905)
- పద్మరాగ్ ("ఎసెన్స్ ఆఫ్ ది లోటస్") (నవల) (1924)
- అబరోద్‌బాసిని ("ది సెక్లూడెడ్ విమెన్") (1931)
- బొలిగార్టో (చిన్న కథ)
- నారిర్ అధికార్ ("ది రైట్స్ ఆఫ్ ఉమెన్"), ఇస్లామిక్ మహిళా సంఘం కోసం ఒక అసంపూర్ణ వ్యాసం.
- గాడ్ గివ్స్, మ్యాన్ రోబ్స (1927)[5]
- ఎడ్యుకేషన్ ఐడియల్స్ ఫర్ ది మోడరన్ ఇండియన్ గర్ల్(1931)
మరణం, వారసత్వం
[మార్చు]
రోకియా 1932 డిసెంబరు 9 న తన 52 వ పుట్టినరోజున గుండె సమస్యలతో మరణించింది.
బంగ్లాదేశ్ లో డిసెంబర్ 9ని రోకేయా డేగా జరుపుకుంటారు. డిసెంబర్ 9, 2017 న, గూగుల్ ఆమె 137 వ పుట్టినరోజును జరుపుకుంది, గూగుల్ డూడుల్తో ఆమెను గౌరవించింది. [6]
చరిత్రకారుడు అమలేందు డే కృషి కారణంగా సోదేపూర్ లోని రోకేయ సమాధిని తిరిగి కనుగొన్నారు. ఇది సోదేపూర్ లోని పానిహతి బాలికల ఉన్నత పాఠశాల ఆవరణలో ఉంది. [7]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sengupta, Kaiser (5 March 2022). "'Bengali Muslim' As An Oxymoron: Crisis And Conflict Of Identities | Bengal Renaissance" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 11 July 2023. Retrieved 11 July 2023.
- ↑ Anwar S. Dil, Afia Dil (2014). Women's Changing Position in Bangladesh: Tribute to Begum Rokeya. Intercultural Forum. pp. 10–16. ISBN 978-9842003738.
- ↑ Lewton, Thomas (2019). "Feminist Visions of Science and Utopia in Rokeya Sakhawat Hossain's 'Sultana's Dream'". Lady Science. Archived from the original on 1 March 2023. Retrieved 23 August 2019.
- ↑ Hossain, Rokeya Sakhawat (1905). Sultana's Dream. Madras: The Indian Ladies' Magazine. Archived from the original on 16 April 2016. Retrieved 23 August 2019.
- ↑ "Rokeya's wake-up call to women". 9 December 2016. Archived from the original on 1 February 2023. Retrieved 31 July 2017.
- ↑ "Begum Rokeya's 137th Birthday". Google. 9 December 2017. Archived from the original on 1 March 2023. Retrieved 13 September 2019.
- ↑ Banerjee, Pranotosh (27 May 2014). "Remembering Historian Amalendu De". Janoswartho Barta. Chatterjee, Garga (trans.). Archived from the original on 4 September 2014. Retrieved 13 January 2016.