Jump to content

నసిరా శర్మ

వికీపీడియా నుండి

నసీరా శర్మ (జననం 1948) హిందీ వ్రాసే భారతీయ రచయిత్రి.[1][2] ఉర్దూ పర్షియన్.

జీవితచరిత్ర

[మార్చు]

ఆమె అలహాబాద్ (ప్రయాగ్రాజ్), ఉత్తర ప్రదేశ్ లో జన్మించింది. ఆమె 14 హిందీ భాషా నవలలను ప్రచురించింది. రుహొల్లా ఖొమేనీ అధికారంలోకి వచ్చిన తరువాత ఇంటర్వ్యూ చేసిన దక్షిణాసియా నుండి వచ్చిన ఏకైక మహిళ ఆమె.[3]

నసేరా శర్మ ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ప్రయాగ్‌రాజ్ అని పిలువబడే అలహాబాద్ నగరంలో కవులు, ఉపాధ్యాయులు, రచయితలతో కూడిన విద్యా, సాహిత్య కుటుంబంలో జన్మించారు. ఈ నగరం సంస్కృతి, విద్య, న్యాయవ్యవస్థ, రాజకీయాలు, మతానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, ఒకప్పుడు భారతీయ ఆక్స్‌ఫర్డ్‌గా సూచించబడింది, గులాబీ జామ పండుకు ప్రసిద్ధి చెందింది.

ఆమె కుటుంబ మూలాలు ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని రాయ్ బరేలిలో ఉన్న ఉంఛాహర్ జిల్లాలోని ముస్తఫాబాద్ గ్రామం నుండి వచ్చాయి. ముస్తఫాబాద్‌ను గతంలో బస్తీ పాఠక్ భితార్ (లోపల ద్వారాలు - అందమైన తోటలు, మామిడి ఆర్కిడ్లు, ఇతర విభిన్న పండ్లకు తెరుచుకునే భారీ ద్వారాలు) అని పిలుస్తారు. ముస్తఫాబాద్ ప్రసిద్ధ షియా సమాజం, ఇక్కడ చాలా మంది ప్రసిద్ధ కవులు, రచయితలు ఉద్భవించారు. 1983లో ముస్తఫాబాద్‌కు వెళ్లే రహదారికి జిల్లా ప్రభుత్వం ఆమె తండ్రి పేరు మీద జమీన్ అలీ రోడ్డుగా పేరు పెట్టింది, విద్యలో ఆయన చేసిన విద్యా కృషికి భారత తపాలా శాఖ ఆయన పేరు మీద ఒక స్టాంపును విడుదల చేసింది.

రాయ్‌బరేలీ విద్య - సాహిత్య సంప్రదాయాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, కిసాన్ ఆందోళన్ ప్రారంభమైన ప్రదేశం నుండి, కాంగ్రెస్ పార్టీ బలమైన పట్టును పొందింది. ఇక్కడి నుండే ఉత్తరప్రదేశ్ అంతటా విద్యా సాహిత్య ధోరణులు వ్యాపించాయి.

ఆమె తండ్రి దివంగత కెప్టెన్ ప్రొఫెసర్ సయ్యద్ జమీన్ అలీ నఖ్వీ (1893 - 1955)  విశ్వవిద్యాలయ స్థాయిలో బ్యాచిలర్, మాస్టర్స్ ప్రోగ్రామ్‌లలో ఉర్దూ భాషా సిలబస్ వ్యవస్థాపక సభ్యురాలు, 1955 వరకు అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఓరియంటల్ స్టడీస్‌లో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశారు.[4]

ఆమె తల్లి నజ్నీన్ బేగం (మ. 2000) కోల్‌కతా జామా మసీదు షాహి ఇమామ్ కుమార్తె. ఆమె తల్లి అరబిక్ పర్షియన్, ఉర్దూ భాషలలో గొప్పది, సమాజంలో బాలికల విద్యకు ఎంతో దోహదపడింది. ఆమె అక్క మెరునిస్సా ఒక సామాజిక కార్యకర్త, ఆమె బావమరిది హకీమ్ ముర్తజా హుస్సేన్ ఒక ప్రసిద్ధ యునాని వైద్యుడు, మత ప్రచారకుడు.

నసేరా శర్మ 5 మంది తోబుట్టువుల నుండి జీవించి ఉన్న చిన్న కుమార్తె, ఇద్దరు అక్కలు ఫాతిమా హసన్ - కవయిత్రి, చిన్న కథా రచయిత  ప్రొఫెసర్ మన్సురా హైదర్ విద్యావేత్త చరిత్రకారుడు కవి చరిత్ర విభాగం అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయం,  ,  , ఒక పెద్ద మొహమ్మద్ హైదర్ ఇంగ్లీష్ లెక్చరర్, ఒక తమ్ముడు సయ్యద్ మజార్ హైదర్ రిపోర్టర్ ది పయనీర్, ది టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా.[5][6][7]

ఆమె 7వ తరగతిలో ఉన్నప్పుడు తన మొదటి చిన్న కథను రాసింది.

ఆమె తన పాఠశాల విద్యను అలహాబాద్ లోని హమీదియా కాలేజ్ ఫర్ గర్ల్స్ (ప్రయాగ్రాజ్) లో చేసింది.

7 సంవత్సరాల చిన్న వయసులోనే తండ్రిని కోల్పోయిన ఆమె ఒక కళాకారిణి - నటి - నర్తకి కావాలని కలలు కన్నది, కానీ ఆమె పెద్దయ్యాక ఉపాధ్యాయురాలు - రచయిత కావాలని కోరుకుంది.

ఆమె ఎల్లప్పుడూ సమాజాన్ని అద్భుతంగా గమనించేది, మానవాళికి జ్ఞానోదయం కలిగించాలని కోరుకునేది, ఆమె చిన్న కథలు రాయడం వైపు మళ్లింది.

ఆమె తన సృజనాత్మక రచనలో చురుగ్గా పాల్గొంటూ, చారిత్రక విషయాలతో వివిధ పత్రికలు, వార్తాపత్రికలు, వేదికలకు వ్యాసాలు రాయడం ద్వారా తన పాత్రికేయ అభిప్రాయాలను సజీవంగా ఉంచుకుంది.

ఆమె పర్షియన్ భాష నుండి హిందీ భాషలోకి చిన్న కథలు, నవలలను చురుగ్గా అనువదిస్తోంది.

1967లో ఆమె న్యూఢిల్లీలోని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయంలోని స్కూల్ ఆఫ్ ఇంటర్నేషనల్ స్టడీస్‌లోని సెంటర్ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ పాలిటిక్స్ అండ్ డిజార్మమెంట్‌లో ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్న ప్రొఫెసర్ రామ్ చంద్ర శర్మ (1932 - 2009)ను వివాహం చేసుకుంది.[8]

అతను అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి తన మాస్టర్స్ డిగ్రీలో బంగారు పతక విజేత, స్కాట్లాండ్లోని ఎడిన్బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి థార్ ఎడారిపై పిహెచ్డి థీసిస్ను పూర్తి చేసిన మొదటి వ్యక్తి.[9]

ఆయన అలహాబాద్ (ప్రయాగ్రాజ్ విశ్వవిద్యాలయం) నుండి తన బోధనను ప్రారంభించి, తరువాత జవహర్లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయంలో చేరి, ఐజ్వాల్, మిజోరం, నార్త్ ఈస్ట్ హిల్ విశ్వవిద్యాలయంలో భౌగోళిక విభాగాలు, సిలబస్ను ప్రారంభించారు.

ఆయన రాసిన 'ఓషనోగ్రఫీ ఫర్ జియోగ్రాఫర్స్  అనే పుస్తకం భారతదేశంలోని భౌగోళిక సిలబస్‌లో భాగం. కెనడా, ఫ్రాన్స్, మరెన్నో అంతర్జాతీయ విశ్వవిద్యాలయాలలో వేసవి బోధనల ద్వారా విద్యకు ఆయన దోహదపడ్డారు.[10]

జపాన్‌లోని హిరోషిమా విశ్వవిద్యాలయం నుండి వచ్చిన జనాభా పరిశోధన బృందంలో ప్రొఫెసర్ శర్మ, అంటార్కిటికాకు వెళ్లిన జపనీస్ పరిశోధన బృందంలో ఉన్న ప్రొఫెసర్ ఫుజివారాతో కలిసి ఉన్నారు. డాక్టర్ జహూర్ ఖాసిం ఆధ్వర్యంలోని భారత అంటార్కిటికా యాత్రతో పాటు సమిష్టి సమాచార కార్యక్రమాల ద్వారా ప్రొఫెసర్ శర్మ భారతదేశంలోని పాఠశాల పిల్లలకు అంటార్కిటిక్‌ను పరిచయం చేశారు.

నసీరా శర్మకు ఇద్దరు పిల్లలు, కుమార్తె అంజుమ్ జమాన్, కుమారుడు అనిల్ శర్మ ఉన్నారు.

అవార్డులు

[మార్చు]
  • పత్రకాశ్రీ, ప్రతాప్గఢ్, యుపి, 1980
  • అర్పణ్ సమ్మన్, హిందీ అకాడమీ, ఢిల్లీ 1987-88
  • గజానంద్ ముక్తిబోధ్ జాతీయ అవార్డు, భోపాల్ ఎంపీ 1995
  • మహాదేవి వర్మ పురుష్కర్, బీహార్ రాజ్ భాష 1997
  • కీర్తి సమ్మన్, హిందీ అకాడమీ, ఢిల్లీ 2000
  • ఇండో-రష్యన్ అవార్డు ఫర్ చిల్డ్రన్ లిటరేచర్, ఇండో రష్యన్ లిటరసీ క్లబ్, రష్యన్ సెంటర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ & కల్చర్ 2000
  • ఉర్దూ అకాడమీ, ఢిల్లీ 2008
  • కథా, యునైటెడ్ కింగ్డమ్ నవల కుయియాంజాన్, 2008
  • ఉర్దూ అకాడమీ, పాట్నా 2008
  • నై ధారా రచనా సమ్మన్, 2009
  • మహాత్మా గాంధీ సమ్మన్, ఉత్తరప్రదేశ్, 2011
  • రాహి మాసూమ్ రజా సమ్మన్, 2012
  • కథా శిఖర్ సమ్మన్, భోపాల్ 2013
  • కథా క్రామ్ సమ్మన్, 2014
  • ఆమె రాసిన పారిజత్ నవలకు సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 2016[11]
  • ఆమె నవల కాగజ్ కి నవ్, 2019 కోసం వ్యాస్ సమ్మన్.[12]
  • శరద్ చంద్ సమ్మాన్, గాంధీ సంస్థాన్, 2024

నవలలు

[మార్చు]
  • కుచ్ రంగ్ ది ఖవాబూ కే 2024
  • ఆల్ఫా బీటా గామా 2022 2023
  • దుశ్రీ జన్నత్ 2018
  • శబ్ద్ పాఖేరు 2017
  • కాగజ్ కి నవ్ 2014
  • అజ్నబీ జజీరా 2012
  • 2011
  • జీరో రోడ్ 2008
  • కుయియాంజాన్ 2005
  • అక్షయవత్ 2003
  • జిందా ముహావ్రే 1992
  • తిక్రే కి మంగాని 1989
  • షల్మాలి 1987
  • భీష్టే జహ్రా 2009 (ప్రారంభంలోః సాత్ నదియా ఏక్ సముందర్ 1984)

చిన్న కథల సేకరణలు

  • షమీ కాగజ్ 1980
  • పథర్ గలీ 1986
  • సంగ్సర్ 1993
  • ఇబ్నే మరియం 1994
  • సబీనా కే చాలిస్ చోర్ 1997
  • ఖుదా కీ వాపసి 1998
  • ఇన్సానీ నాసల్ 2000
  • దుస్రా తాజ్ మహల్ 2001
  • బుద్ధఖానా 2002
  • సున్హేరి ఉంగ్లియన్ 2024

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Nasera Sharma". Hindi Urdu Flagship. University of Texas at Austin. Retrieved 11 January 2017.
  2. "Nasera Sharma at Sahitya AajTak 2022: There is no life without a woman, respect her". India Today (in ఇంగ్లీష్). 2022-11-18. Retrieved 2025-01-15.
  3. "Meeting Ayatollah Khomeini and the mystery behind Iran's Child Soldiers". 11 February 2019.
  4. https://en.wikipedia.org/wiki/Zamin_Ali
  5. https://www.jstor.org/stable/41927431
  6. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.egyankosh.ac.in/bitstream/123456789/77565/1/Unit-4.pdf
  7. https://www.rekhta.org/authors/fatima-hasan-1/all
  8. https://www.jnu.ac.in/index.php/sis/cipod
  9. https://www.biblio.com/book/thar-great-indian-desert-sharma-rc/d/23037407?srsltid=AfmBOoqAT0S61ot8YFm37axd9NqgMrMyaOWvEixZqLjXNjMeVe4Gtax1
  10. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ia601403.us.archive.org/7/items/in.ernet.dli.2015.117136/2015.117136.Oceanography-For-Geogaphers.pdf
  11. "24 writers including Nasira Sharma, Jerry Pinto get Sahitya Akademi awards". Deccan Chronicle. 21 December 2016. Retrieved 11 January 2017.
  12. "भारत में राजनीति और धार्मिक जकड़न से ज्यादा सामाजिक पिछड़ापन है- नासिरा शर्मा". News18 हिंदी (in హిందీ). 2022-08-26. Retrieved 2025-01-15.