జానకి వెంకటరామన్
జానకి వెంకటరామన్ (1921 - ఆగష్టు 13, 2010) 1987 నుండి 1992 వరకు భారత ప్రథమ మహిళ. ఆమె 1987 జూలై 25 నుండి 1992 జూలై 25 వరకు భారత దేశాధినేతగా పనిచేసిన భారత రాష్ట్రపతి ఆర్.వెంకటరామన్ భార్య. ఆమె భర్త అధ్యక్ష పదవిని చేపట్టిన తరువాత, జానకి వెంకటరామన్ భారతదేశపు మొట్టమొదటి విదేశీ సంతతి ప్రథమ మహిళ (మొదటి విదేశాలలో జన్మించిన రెండవ మహిళ కూడా) అయ్యారు.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]జానకి బర్మాలోని పెగులో తమిళ అయ్యర్ బర్మా భారతీయ తల్లిదండ్రులు కమల, కృష్ణ అయ్యర్ లకు జన్మించింది[1]. ఆమె ఐదేళ్ల వయసులోనే తల్లి చనిపోవడం, తండ్రి పునర్వివాహం చేసుకోకపోవడంతో తోబుట్టువులతో కలిసి ఇంటి పనుల్లో సహకరించింది. జానకి 1938 లో ఆర్.వెంకటరామన్ను వివాహం చేసుకుంది, ముగ్గురు కుమార్తెలను కలిగి ఉంది. గోపాల్ గాంధీ ఆమెను తన హిందూ మతంలో "ఎంతో పవిత్రురాలు" గా పరిగణించారు. వివాహానంతరం భర్త రాజకీయ, సమైక్యవాద కార్యకలాపాలు పెరిగాయి. అతనికి సహాయం చేయడానికి, అతను స్థాపించిన లేబర్ లా జర్నల్ లో ఆమె భాగస్వామి అయింది.[2]
మానవ హక్కుల కార్యకర్త
[మార్చు]జానకి మానవ హక్కుల కార్యకర్త, బంగ్లాదేశ్ యుద్ధంలో మహిళలపై జరిగిన యుద్ధ హింస గురించి నిరసనలలో "వందలాది మద్దతుదారులకు" నాయకత్వం వహించారు. ఆమె ఒక తీవ్రమైన స్త్రీవాది, మహిళల స్వావలంబనకు మద్దతు ఇచ్చింది, అలాగే పేదల కోసం ప్రాజెక్టులపై పనిచేసే మానవతావాది. అదనంగా, ఆమె జంతు హక్కుల కార్యకర్త, ఇది పురుగులను చంపడానికి అవసరమైన పట్టును ధరించడానికి నిరాకరించింది, బదులుగా గూడుకు హాని కలిగించాల్సిన అవసరం లేని అహింసా పట్టు ధరించడాన్ని ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చింది[3]. పట్టుపురుగులకు హాని కలిగించకుండా రూపొందించిన చీరలను ధరించాలనే ఆమె ప్రచారం అహింసా సిల్క్ ("మల్బరీ సిల్క్" అని కూడా పిలుస్తారు) ప్రజాదరణకు దారితీసింది, సాంకేతికతను మరింత అభివృద్ధి చేయడానికి పారిశ్రామికవేత్తలను ప్రేరేపించింది. పేటెంట్ పొందడంతో పాటు, ఆంధ్రప్రదేశ్ స్టేట్ హ్యాండ్లూమ్ వీవర్స్ కో-ఆపరేటివ్ సొసైటీ తన "శాకాహారి వైల్డ్ సిల్క్" ఉత్పత్తులను హై ఎండ్ ఫ్యాషన్ లేబుల్స్కు మార్కెటింగ్ చేయడం ప్రారంభించింది.[4]
తన భర్త జీవితం గురించి డాక్యుమెంటరీ తీసి జానకిని ఒకే ఫ్రేమ్ లో చేర్చినప్పుడు ఆ బొమ్మను తొలగించాలని కోరింది. ఆమె "ఒక చిన్న ఉనికిగా విస్మరించబడటం కంటే, లేనప్పుడు గుర్తించబడటానికి" ఇష్టపడింది[5]. ఆమె తన భర్తతో కలిసి రాష్ట్ర పర్యటనలకు వెళ్ళింది, ఆమె అధ్యక్షురాలిగా ఉన్నప్పుడు "భారతీయ స్త్రీత్వం" ప్రజా ముఖంగా ఉంది. చురుకైన ప్రథమ మహిళగా, అధ్యక్ష కార్యాలయం నుండి వచ్చిన సాంఘిక సంక్షేమ కార్యక్రమాలను అమలు చేసే బాధ్యతను ఆమె తీసుకున్నారు.[6]
జానకి వెంకటరామన్ తన భర్త మరణించిన ఏడాదిన్నర తర్వాత 2010 ఆగస్టు 13 న మరణించింది. ఆమెకు ముగ్గురు కూతుళ్లు ఉన్నారు.[7]
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]- భారతదేశపు మొదటి లేడీస్ అండ్ జెంటిల్మెన్
- భారత రెండో మహిళ
- విదేశాల్లో జన్మించిన జాతీయ నాయకుల జీవిత భాగస్వాముల జాబితా
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Mrs. Janaki Venkataraman" (PDF). President Venkataraman. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 19 October 2015.
- ↑ Gandhi, Gopalkrishna (2011). Of a Certain Age: Twenty Life Sketches. Viking. p. 115. ISBN 9780670085026.
- ↑ Parekh, Dhimant (11 September 2008). "Ahimsa Silk: Silk Saree without killing a single silkworm". India: The Better India. Retrieved 19 October 2015.
- ↑ Harchandrai, Padmini (7 October 2009). "The real deal: Karma conscious Ahimsa Silk shawls, only in India". CNN. Retrieved 19 October 2015.
- ↑ Krishna Raj, Gita. "Once a First Lady…" (PDF). Gita Krishnaraj. Archived from the original (PDF) on 4 మార్చి 2016. Retrieved 19 అక్టోబరు 2015.
- ↑ Former first lady Janaki Venkataraman dies. The Hindustan Times. 14 August 2010
- ↑ Mathew, Liz (25 July 2012). "The first ladies of Rashtrapati Bhavan". Mumbai, India: Livemint. Retrieved 19 October 2015.