గణపేశ్వరం
గణపేశ్వరం | |
|---|---|
 | |
.svg)  గణపేశ్వరం | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°53′33.396″N 80°56′56.076″E / 15.89261000°N 80.94891000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కృష్ణా |
| మండలం | నాగాయలంక |
| విస్తీర్ణం | 21.4 కి.మీ2 (8.3 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 5,093 |
| • జనసాంద్రత | 240/కి.మీ2 (620/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 2,787 |
| • స్త్రీలు | 2,306 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 827 |
| • నివాసాలు | 1,436 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521120 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589785 |
గణపేశ్వరం, కృష్ణా జిల్లా, నాగాయలంక మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన నాగాయలంక నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మచిలీపట్నం నుండి 58 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1436 ఇళ్లతో, 5093 జనాభాతో 2140 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2787, ఆడవారి సంఖ్య 2306. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 180 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 85. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589785.[2]
సమీప గ్రామాలు
[మార్చు]ఈ గ్రామానికి సమీపంలో పర్రచివర, టి.కొత్తపాలెం, కమ్మనమోలు, నాగాయలంక గ్రామాలు ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి నాగాయలంకలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల వక్కపట్లవారిపాలెంలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నాగాయలంకలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల విజయవాడలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు మచిలీపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చల్లపల్లిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం మచిలీపట్నంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]గనపేశ్వరంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]గ్రామంలోం ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఐదుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
[మార్చు]గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
[మార్చు]మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గనపేశ్వరంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
[మార్చు]గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
[మార్చు]గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 9 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
[మార్చు]గనపేశ్వరంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 516 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 302 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 2 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 299 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 312 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 116 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 588 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 2 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1014 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
[మార్చు]గనపేశ్వరంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 1014 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
[మార్చు]గనపేశ్వరంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]గ్రామంలో మౌలిక వసతులు
[మార్చు]త్రాగునీటి సౌకర్యాలు
[మార్చు]గణపేశ్వరం పంచాయతీ పరిధిలోని గణపేశ్వరం, దిండి గ్రామాలలో రు. 50 లక్షల ఖర్చుతో, ప్రభుత్వం రెండు రక్షిత మంచినీటి పథకాలు ఏర్పాటుచేసింది. గణపేశ్వరం గ్రామాంలో 60,000 లీటర్ల సామర్ధ్యంగల ఒక ఒవర్ హెడ్ నీటి ట్యాంకును ఏర్పాటుచేసారు. ఇక్కడ మంచినీటి చెరువుద్వారా ఈ పథకం నిర్వహించవలనని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ గ్రామంలో ఈ పథకం కొంత కాలం పనిచేసింది. ఇప్పుడు నిర్వహణ లోపం వలన ఈ పథకం పనిచేయకపోవడంతో, గ్రామానికి మంచినీటి సౌకర్యం లేకుండా పోయింది.
విద్యుత్తు సౌకర్యం
[మార్చు]నాగాయలంక మండలంలోని మత్స్యకార గ్రామాలలో విద్యుత్తు సమస్యను పరిష్కరించేటందుకు, ఈ గ్రామంలో కొత్తగా రు. కోటి రూపాయల వ్యయంతో, ఒక 33/11 కె.వి. ఉపకేంద్రం నిర్మాణం పూర్తి అయినది. 2015.ఫిబ్రవరి-12వ తేదీన ప్రారంభించారు. ఈ కేంద్రం వలన, ఈ గ్రామంతోపాటు, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలయిన తలగడదీవి, పర్రచివర, దిండి, పుల్లయ్యగారి దిబ్బ, దీనదయాళపురం, సొర్లగొంది, నాలి, బర్రంకుల గ్రామాలలో విద్యుత్తు సమస్య తొలగుపోవును. ఈ గ్రామంలో నిర్మించిన ఈ విద్యుత్తు ఉపకేంద్రం, మండలంలో నాల్గవ కేంద్రం.
గ్రామ పంచాయతీ
[మార్చు]2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో శ్రీ దాసి జీవరత్నం, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
[మార్చు]శ్రీ దుర్గా గణపేశ్వరస్వామివారి ఆలయం
[మార్చు]కాకతీయ గణపతిదేవుడి పేరుమీద ఆయన బావమరిది జాయపసేనాని నిర్మించిన ఆలయమిది.[3] దేవాదాయశాఖ పరిధిలో ఉన్న ఈ ఆలయానికి, తలగడదీవి, టి.కొత్తపాలెం గ్రామాలలో, 100 ఎకరాల మాన్యం భూమి ఉంది. జిల్లాలో, విజయవాడ కనకదుర్గమ్మ ఆలయం తరువాత అంతటి ప్రాశస్త్యం ఉన్న ఆలయం ఇది. ఈ ఆలయ ప్రాంగణంలో, చేబ్రోలు నాయకుడు, ఈ ఆలయ నిర్మాత, కాకతీయ గజసైన్యాధ్యక్షుడు, అయిన జాయపసేనాని విగ్రహాన్ని ఏర్పాటుచేసారు. ఈయన తలగడదీవి ప్రాంతాన్ని ఏలిన అయ్యవంశరాజు పిన్నచోడి కుమారుడు. నృత్యరత్నావళీ గ్రంథకర్తగా, ఆరితేరిన యుద్ధవీరునిగా, మహాశిల్పిగా వాసికెక్కిన ఈయన శిల్పాన్ని, ఈయన నృత్యరత్నావళి వ్రాయు భంగిమలో ఈ శిల్పాన్ని 2016, మే-4వతేదీనాడు ఏర్పాటుచేసారు. ఈ ఆలయ ప్రాంగణంలోని ఉపాలయంలో వేంచేసియున్న శ్రీ కనకదుర్గ అమ్మవారి ఆలయంలో ఏర్పాటుచేసేటందుకు, బర్రెంకుల గ్రామానికి చెందిన దాత శ్రీ గోపాలం వేంకటేశ్వరరావు, రెండున్నర లక్షల రూపాయల వ్యయంతో ఒక నూతన ధ్వజస్తంభాని సమర్పించారు. ఈ జీవ ధ్వజస్తంభ ప్రతిష్ఠా మహోత్సవాలలో భాగంగా, 2016, ఏప్రిల్-30వతేదీ శనివారంనాడు, ఆలయ పూజారులు శాస్త్రోక్తంగా పూజలు నిర్వహించారు. ఈ నూతన ధ్వజస్తంభాన్నీ, నూతన నవగ్రహ మండపాన్నీ, 2016, మే-4వ తేదీ బుధవారంనాడు వైభవంగా ప్రతిష్ఠించారు.
గ్రామంలోని ప్రధాన వృత్తులు
[మార్చు]వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గణాంకాలు
[మార్చు]2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 5217. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2641, స్త్రీల సంఖ్య 2576, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 1405 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 2140 హెక్టారులు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ హల్ట్ష్, ఇ, ed. (1979). ఎపిగ్రాఫియా ఇండికా. Vol. 3. న్యూ ఢిల్లీ: డైరెక్టర్ జనరల్, ఆర్కియలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా. pp. 126, 127.