కెలోరీ మీటరు

ఒక పదార్థం యొక్క విశిష్టోష్ణం తెలుసుకొనుటకు వాడే పరికరాన్ని కెలోరీమీటరు అంటారు.

కెలోరీ మీటర్

ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం కనుగొనుట

• మొదట కెలోరీ మీటర్ లోని నీటి ద్రవ్యరాశిని, తొలి ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి.
• వేరొక బీకరులో నీటిని తీసుకుని దానిని బాగా వేడి చేయవలెను. మనం కనుగొనవలసిన ఘన పదార్థాన్ని తీసుకుని దాని ద్రవ్యరాశిని గణించాలి.
• ఘన పదార్థాన్ని మరుగుతున్న నీటిలో ఉంచి కొంత సేపు వేడి చేయాలి. అపుడు ఘన పదార్థపు తొలి ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి.
• ఘన పదార్థాన్ని వెంటనే తీసి దానిని కెలోరీ మీటరులో ఉన్న నీటిలో వేసి కదిపే కడ్డీతో కొంత సేపు కలిపి నీటి తుది ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి. ఈ ఉష్ణోగ్రత ఘన పదార్థపు తుది ఉష్ణోగ్రత అవుతుంది.
• కెలోరిమితి సూత్రం ద్వారా విలువలను ప్రతిక్షేపించి ఘన పదార్థపు విసిష్టోష్ణం గణించవచ్చు.

ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం కనుగొను విధానము

విశిష్టోష్ణం కనుగొనవససిన ఘన పదార్థం	కెలోరీమీటరు లోని నీరు
ఘన పదార్థ ద్రవ్యరాశి = m గ్రాములు	కెలోరీ మీటర్ లోని నీటి ద్రవ్యరాశి = M గ్రాములు
ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం = Sఘన calori/gr.0C	నీటి విశిష్టోష్ణం = 1 calori/gr.0C
ఘన పదార్థ తొలి ఉష్ణోగ్రత = t1 0C	కెలోరీ మీటర్ లో నీటి తొలి ఉష్ణోగ్రత = t2 0C
ఘన పదార్థాన్ని కెలోరీ మీటర్ లోని నీటిలోనికి వేసినపుడు తుది ఉష్ణోగ్రత =t3 0C	కెలోరీ మీటర్ లోని నీటి తుది ఉష్ణోగ్రత = t3 0C
ఘన పదార్థం కోల్పోయిన ఉష్ణరాశి = m.Sఘన (t1 0C - t3 0C)	నీరు గ్రహించిన ఉష్ణరాశి = M.Sనీరు (t3 0C - t2 0C)

పై విలువల బట్టి కెలోరిమితి ప్రాథమిక సూత్రం ప్రకారం ఘన పదార్థం కోల్పోయిన ఉష్ణరాశి, నీరు గ్రహించిన ఉష్ణరాశి సమానం కనుక ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం గణించవచ్చు.

ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం = ${M(t3-t2) \over m.(t1-t3)}$

ద్రవ పదార్థ విశిష్టోష్ణం కనుగొనుట

• మొదట కెలోరీ మీటర్ లోని నీటికి బదులు విశిష్టోష్ణం కనుగునవససిన ద్రవం తీసుకుని దాని ద్రవ్యరాశిని, తొలి ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి.
• వేరొక బీకరులో నీటిని తీసుకుని దానిని బాగా వేడి చేయవలెను. మనం విసిష్టోష్ణం తెలిసిన ఘన పదార్థాన్ని తీసుకుని దాని ద్రవ్యరాశిని గణించాలి.
• ఘన పదార్థాన్ని మరుగుతున్న నీటిలో ఉంచి కొంత సేపు వేడి చేయాలి. అపుడు ఘన పదార్థపు తొలి ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి.
• ఘన పదార్థాన్ని వెంటనే తీసి దానిని కెలోరీ మీటరులో ఉన్న ద్రవంలో వేసి కదిపే కడ్డీతో కొంత సేపు కలిపి ద్రవం తుది ఉష్ణోగ్రతను గణించాలి. ఈ ఉష్ణోగ్రత ఘన పదార్థపు తుది ఉష్ణోగ్రత అవుతుంది.
• కెలోరిమితి సూత్రం ద్వారా విలువలను ప్రతిక్షేపించి ఘన పదార్థపు విసిష్టోష్ణం గణించవచ్చు.

ద్రవ పదార్థ విశిష్టోష్ణం కనుగొను విధానము

విశిష్టోష్ణం తెలిసిన ఘన పదార్థం	కెలోరీమీటరు లోని ద్రవం
ఘన పదార్థ ద్రవ్యరాశి = m గ్రాములు	కెలోరీ మీటర్ లోని ద్రవం ద్రవ్యరాశి = M గ్రాములు
ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం = Sఘన calori/gr.0C	ద్రవం విశిష్టోష్ణం = Sద్రవం calori/gr.0C
ఘన పదార్థ తొలి ఉష్ణోగ్రత = t1 0C	కెలోరీ మీటర్ లో ద్రవ తొలి ఉష్ణోగ్రత = t2 0C
ఘన పదార్థాన్ని కెలోరీ మీటర్ లోని ద్రవం లోనికి వేసినపుడు తుది ఉష్ణోగ్రత =t3 0C	కెలోరీ మీటర్ లోని ద్రవం తుది ఉష్ణోగ్రత = t3 0C
ఘన పదార్థం కోల్పోయిన ఉష్ణరాశి = m.Sఘన (t1 0C - t3 0C)	ద్రవం గ్రహించిన ఉష్ణరాశి = M.Sద్రవం (t3 0C - t2 0C)

పై విలువల బట్టి కెలోరిమితి ప్రాథమిక సూత్రం ప్రకారం ఘన పదార్థం కోల్పోయిన ఉష్ణరాశి, ద్రవం గ్రహించిన ఉష్ణరాశి సమానం కనుక ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం గణించవచ్చు.

ద్రవ పదార్థ విశిష్టోష్ణం = ${mS(t1-t3) \over M(t3-t2)}$

పై సమీకరణం లో S అనునది ఘన పదార్థ విశిష్టోష్ణం