Jump to content

ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్

వికీపీడియా నుండి
ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్
విద్యార్థి దశలో జెన్నర్
జననం17 మే 1749
బర్కిలీ, Gloucestershire
మరణం1823 జనవరి 26(1823-01-26) (వయసు 73)
బర్కిలీ, Gloucestershire
నివాసంబర్కిలీ, Gloucestershire
జాతీయతయునైటెడ్ కింగ్డమ్
రంగములుసూక్ష్మ జీవశాస్త్రం
చదువుకున్న సంస్థలులండన్ విశ్వవిద్యాలయం
పరిశోధనా సలహాదారుడు(లు)జాన్ హంటర్
ప్రసిద్ధిమశూచి టీకా

ఎడ్వర్డ్ ఆంటోనీ జెన్నర్ (ఆంగ్లం: Edward Jenner) (17 మే 1749 -26 జనవరి 1823) గ్లోస్టర్ షైర్ లోని బర్కిలీలో తన సహజ పరిసరాలను అధ్యయనం చేసిన ఆంగ్ల శాస్త్రవేత్త. జెన్నర్ మశూచి టీకా మందుకు మార్గదర్శిగా చాలా విరివిగా విశ్వసించబడ్డారు, ఆయన 'రోగ నిరోధక శాస్త్ర పితామహుడు' గా పేరు పొందారు. జెన్నర్ యొక్క ఆవిష్కరణ మరి ఏ ఇతర వ్యక్తి యొక్క కృషికంటే కూడా ఎక్కువ ప్రాణాలను కాపాడింది.[1][2][3]

బాల్య జీవితం

[మార్చు]

ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ 1749 మే 17న బర్కిలీలో జన్మించారు. జెన్నర్ తన 14వ ఏట మొదులుకొని 8 సంవత్సరాల పాటు దక్షిణ గ్లోస్టర్ షైర్ లోని చిప్పింగ్ సాడ్బరీలో డేనియల్ లుడ్లో అనే శస్త్రచికిత్స నిపుణుని వద్ద శిక్షణ పొందారు. 1770లో జెన్నర్ సెయింట్ జార్జ్ హాస్పిటల్ లో శస్త్రచికిత్స నిపుణుడు జాన్ హంటర్, ఇతరుల క్రింద శస్త్రచికిత్స, శరీరనిర్మాణ శాస్త్రాలలో వారికి సమానంగా చేరుకున్నారు.

వైద్య శ్రేణులలో చాలా ప్రసిద్ధమైన "ఆలోచించకు, ప్రయత్నించు" నే విలియం హార్వీ యొక్క సలహాను హంటర్ తన విద్యార్థి అయిన జెన్నర్ కు పదే పదే చెప్పేవారు అని విలియం ఓస్లర్ గుర్తుచేసుకున్నారు.[4] అందువలన జెన్నర్ శస్త్రచికిత్స పద్ధతిని, శస్త్రచికిత్స సంస్థలను అభివృద్ధి చేసేందుకు ప్రసిద్ధి చెందిన వ్యక్తులచే త్వరగా గుర్తింపబడ్డారు. హంటర్ "పకృతి చరిత్ర" లో ఆయనతో సంబంధాలు కలిగి ఉండి ఆయనను రాయల్ సొసైటీకి ప్రతిపాదించారు. 1773లో తన స్వస్థలమైన పల్లె ప్రాంతానికి తిరిగివచ్చి ఆయన ఒక విజయవంతమైన సాధారణ వృత్తి సాధకుడు, శస్త్రచికిత్స నిపుణుడు అయ్యారు, బర్కిలీలో ఒక ప్రయోజనం కొరకు నిర్మింపబడిన ఆవరణలో ఆయన తన వృత్తిని కొనసాగించేవారు.

జెన్నర్, ఇతరులు గ్లోస్టర్ షైర్ లోని రాడ్ బొరోలో ఒక వైద్యసంబంధమైన సంఘాన్ని ఏర్పాటుచేశారు. వైద్య అంశాలకు సంబంధించిన పత్రాలను చదివేందుకు, కలిసి భోజనం చేసేందుకు ఇక్కడ కలిసేవారు. జెన్నర్ ఛాతీ నొప్పి పై పత్రాలను ప్రచురణకై సమర్పించారు. ఇది రాడ్ బోరో లోని ఫ్లీస్ ఇన్న్ యొక్క చావడిలో కలిసేది. కావున ఇది ఫ్లీస్ మెడికల్ సొసైటీ లేక గ్లోస్టర్ షైర్ మెడికల్ సొసైటీగా పేరుగాంచింది.

మశూచి

[మార్చు]

ఈ సమయంలో మశూచి (Smallpox) అంటే ప్రజలు చాలా భయపడేవారు. ఎందువలనంటే ఈ జబ్బు బారిన పడిన ప్రతి ముగ్గురిలో ఒకరు చనిపోయేవారు. , తరచుగా బ్రతికున్న వారి రూపురేఖలు చాలా ఘోరంగా మారిపోయేవి. లేడీ మేరీ వోర్ట్‌లీ మోన్టాగూ 1716 నుండి1718 వరకు ఇస్తాంబుల్లో గడిపిన కాలంలో మశూచి కారకాన్ని శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టడం అనే ఒట్టామన్ సామ్రాజ్యం యొక్క భావనను కనిపెట్టారు , ఈ భావనను బ్రిటను కు తీసుకువచ్చారు. కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత, 60% మంది ప్రజలకు మశూచి రాగా, 20% మంది దీనివలన చనిపోతున్నారని వాల్టైర్ చెప్పారు. 1770 తరువాత సంవత్సరాలలో ఇంగ్లాండ్, జర్మనీలలో మనుషులలో మశూచికి అసంక్రమకరణంగా కౌపాక్స్ టీకాను ఉపయోగించే అవకాశాన్ని విజయవంతంగా పరీక్షించిన వారు కనీసం ఆరుగురు వ్యక్తులు (సెవెల్, జెన్సన్, జెస్టి 1774, రెండల్, ప్లెట్ 1791) ఉన్నారు.[5] ఉదాహరణకు, 1774లో మశూచి మహమ్మారిగా ఉన్న సమయంలో డోర్సెట్ కు చెందిన రైతు బెంజమన్ జెస్టి తన భార్య, ఇద్దరు పిల్లలకు విజయవంతంగా టీకామందు వేశారు, తగిన నమ్మకంతో కౌపాక్స్ తో రోగ నిరోధకశక్తిని ప్రేరేపించారు, కానీ ఇరవై సంవత్సరాల తరువాత జెన్నర్ యొక్క పరిశోధన ద్వారానే ఈ పద్ధతి చాలా విరివిగా అర్ధంచేసుకోబడింది.ఇంగ్లండులో మశూచికం వచ్చినపుడు జెన్నర్‌ కుటుంబానికి పాలు పోసే అమ్మాయి తనకు మశూచి రాదని జెన్న ర్‌తో గర్వంగా చెప్పింది.నా ఆవు లకు మశూచికం వచ్చింది. నేను పాలు పితుకుతూవుంటే నా చేతికి ఉన్న గాయా నికి ఆవుపుండ్ల రసి తగిలింది. అందుచేత నాకు మశూచికం రాదు[6] అని ఆమ్మాయి చెప్పిన మాట జెన్నర్‌ తీవ్రంగా మశూ చికంపై పరిశోధన చేయడానికి దారి చూపింది వాస్తవంగా, జెస్టి యొక్క పద్ధతి, సఫలత గూర్చి జెన్నర్ కు తెలిసి ఉండవచ్చు.[7]

జెన్నర్ యొక్క మొదటి సిద్ధాంతం:
రోగం సోకడానికి మొదటి కారణం "ది గ్రీస్" అనబడే గుఱ్ఱాల యొక్క రోగం, ఇది పొలంపనివాళ్ళ ద్వారా ఆవులకు బదిలీ చేయబడుతుంది, ఆ తరువాత ఆవులలో వచ్చే అంటురోగం కౌపాక్స్ గా బయటపడుతుంది.

సాధారణంగా గొల్లభామలకు మశూచి రాదు అనే సామాన్య పరిశీలనను గుర్తిస్తూ, కౌపాక్స్ (మశూచిని పోలినటువంటి ఒక రోగం, కానీ తక్కువ తీవ్రత కలిగినది) బొబ్బలలో ఉండే చీము గొల్లభామలకు చేరడం వలన అది వారిని మశూచి నుండి రక్షిస్తుంది అని జెన్నర్ సిద్ధాంతీకరణ చేశారు. బుద్ధిపూర్వకంగా కౌపాక్స్ రోగాన్ని వారి కుటుంబాలలో ఏర్పరిచి, ఆ తరువాత ఆ కుటుంబాలలో మశూచి యొక్క అపాయం తక్కువ కావడాన్ని గమనించిన బెంజమన్ జెస్టి, ఇతరుల యొక్క కథలను వినడం అనే సౌలభ్యం ఆయనకు ఉండి ఉండవచ్చు.

1796, మే 14న, బ్లాసం అనే ఆవు నుండి కౌపాక్స్ సోకినటువంటి సారా నెల్మ్స్ అనే గొల్లభామ యొక్క చేతిపై ఉన్న కౌపాక్స్ బొబ్బల నుండి సేకరించిన పదార్థాన్ని జేమ్స్ ఫిప్స్ (జెన్నర్ యొక్క తోటవాని కొడుకు) అనే 8 సంవత్సరాల చిన్న పిల్లవానిలోకి ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా జెన్నర్ తన పరికల్పనను పరీక్షించారు, [8] ఈ ఆవు యొక్క చర్మం సెయింట్ జార్జ్ వైద్య పాఠశాలలోని (ప్రస్తుతం టూటింగ్ లో ఉంది) గ్రంథాలయం యొక్క గోడపై వేళ్ళాడుతూ ఉంటుంది. పాఠశాల యొక్క ప్రసిద్ధిచెందిన పూర్వ విద్యార్థిని జ్ఞాపకానికి తెస్తుంది. టీకా మందు వేయటాన్ని గూర్చిన జెన్నర్ యొక్క మొదటి పత్రంలో వివరించబడిన 17వ దృష్టాంతం ఫిప్సుది.

జెన్నర్ ఒకేరోజున ఫిప్స్ యొక్క రెండు చేతులలోకి కౌపాక్స్ బొబ్బలలోని చీమును ప్రవేశపెట్టారు. నెల్మ్స్ యొక్క బొబ్బలను గోకటం ద్వారా వచ్చిన చీమును ఒక చెక్కముక్కపైకి తీసుకుని దానిని ఫిప్స్ యొక్క చేతులలోకి ఎక్కించడం ద్వారా రోగాకారకాన్ని ప్రవేశపెట్టడం విజయవంతంగా పూర్తిచేయబడింది. ఇది జ్వరాన్ని, కొంత నలతను కలిగించింది కానీ ఎటువంటి గొప్ప అస్వస్థతను కలిగించలేదు. ఆ తరువాత, మశూచిని కలిగించేటటువంటి వేరియోలా విషాణువు యొక్క పదార్థాన్ని ఫిప్ప్స్ లోనికి ఎక్కించారు, ఇది ఆ కాలంలో రోగనిరోధక శక్తిని ఉత్పన్నంచేసేందుకు పరిపాటిగా చేసేటటువంటి ప్రయత్నం అయ్యుండవచ్చు. ఎటువంటి వ్యాధి సోకలేదు. ఆ తరువాత పిల్లవాడు మరలా మశూచిని కలిగించేటటువంటి వేరియోలా విషాణువు యొక్క పదార్థంతో సవాలు చేయబడ్డాడు, ఎటువంటి రోగ లక్షణాలను చూపించలేదు అని జెన్నర్ నివేదించారు.

తెలిసినవి:
మశూచి కారకాన్ని శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టడం కంటే మశూచి చాలా ప్రమాదకరమైంది, మశూచి కారకాన్ని శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టడం కంటే కౌపాక్స్ తక్కువ ప్రమాదకరమైంది.
పరికల్పన
కౌపాక్స్ తో రోగాన్ని కల్పించడం మశూచి బారి నుండి రోగ నిరోధక శక్తిని ఇస్తుంది.
పరీక్ష:
కౌపాక్స్ తో రోగాన్ని కల్పించిన తరువాత వేరియోలా విషాణువును ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా మశూచి రోగాన్ని కలిగించడంలో విఫలమైతే, మశూచి బారి నుండి రోగనిరోధక శక్తి సాధించబడినట్లే.
పర్యవసానం:
మశూచి కారకాన్ని శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టడం కంటే మశూచి బారి నుండి రోగనిరోధక శక్తిని ఏర్పరచడం చాలా సురక్షితంగా చేయవచ్చు.

రోనాల్డ్ హాప్కిన్స్ చెప్పిందేమిటంటే: "కౌపాక్సును కొంతమంది వ్యక్తులలోకి ప్రవేశపెట్టడం అనేది జెన్నర్ యొక్క అద్వితీయమైన సహకారం కాదు, కానీ ఆ తరువాత వారు రోగనిరోధక శక్తి కలిగి ఉన్నారనేది రుజువుచేయడం. పైగా, రక్షణనిచ్చే కౌపాక్సును కేవలం పశువులనుండి నేరుగానే కాక, ఒక వ్యక్తి నుండి ఇంకొక వ్యక్తిలోనికి ప్రవేశపెట్టవచ్చని ఆయన ప్రదర్శించారు.[9] అదనంగా ఆయన తన సిద్ధాంతాన్ని 23 వ్యక్తుల శ్రేణిపై పరీక్షించారు. ఆయన పరిశోధనా ప్రక్రియలోని ఈ దశ ఆయని రుజువు యొక్క ప్రామాణ్యతను పెంచింది.

ఆయన తన పరిశోధనను కొనసాగించారు, రాయల్ సొసైటీకి నివేదిక అందించారు, కానీ ఆయని మొదటి నివేదికను అది ప్రచురించలేదు. మెరుగుపరచడం, తరువాతి పని తరువాత, 23 దృష్టాంతాలపై ఆయన ఒక నివేదికను ప్రచురించారు. ఆయని ఫలితాలు కొన్ని సరైనవి, కొన్ని సరికానివి– ఆధునిక సూక్ష్మక్రిమి సంబంధిత, సూక్ష్మదర్శిని విధానాలు దీనిని తిరిగి చేయటాన్ని సులభం చేస్తాయి. వైద్య వ్యవస్థ ఇప్పుడు ఎంత జాగ్రత్తగా ఉందో అప్పుడు కూడా అంతే ఉండటంతో, ఆయన కనుగొన్నవాటిని ఆమోదించే ముందు కొంతకాలంపాటు వాటిని పరిగణలోకి తీసుకుంది. చివరికి టీకాలువేయటం ఆమోదించబడింది, 1840లో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం మశూచి విషాణువుని శరీరంలోకి ప్రవేశపెట్టడం– అనే విధానానికి స్వయంగా మశూచిని ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది–, కౌపాక్సును ఉపయోగించి– టీకాలు వేయటాన్ని– ఉచితంగా ఏర్పాటుచేసింది.

టీకామందు తమకు ఆవు మాదిరి ఉపభాగాలను మొలకెత్తేటట్లు చేస్తుందేమోనని భయపడ్డ రోగులకు జెన్నర్ టీకాలు వేయుట యొక్క 1802లోని వ్యంగ్య చిత్రం

టీకాలు వేయటం పై జెన్నర్ యొక్క నిరంతర పరిశోధన ఆయన సాధారణ ప్రాక్టీసును కొనసాగించడాన్ని ఆటంకపరిచింది. పార్లమెంటుకు అర్జీపెట్టుకోవటంలో ఆయనకు రాజు, సహచరుల యొక్క మద్దతు లభించింది, టీకాలు వేయటంపై ఆయన పరిశోధనకై £10,000 మంజూరు చేయబడ్డాయి. 1806లో పరిశోధనను కొనసాగించేందుకు ఆయనకు మరో £20,000 మంజూరు చేయబడ్డాయి.

మశూచిని నిర్మూలించేందుకు టీకా మందు వేయటాన్ని వృద్ధిచేయటంపై శ్రద్ధవహించే జెనేరియన్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్ అనే సంఘంతో ఆయన కలిశారు. 1808లో, ప్రభుత్వం యొక్క సహకారంతో, ఈ సంఘం నేషనల్ వాక్సిన్ ఏర్పాటు అయ్యింది. జెన్నర్ 1805లో దానియొక్క ప్రతిష్ఠాపనతో వైద్య, చిరూజికల్ సొసైటీ యొక్క సభ్యుడు అయ్యారు. అటుపిమ్మట అనేక పత్రాలను సమర్పించారు. ప్రస్తుతం ఇది రాయల్ సొసైటీ అఫ్ మెడిసిన్. 1806లో ఆయన రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ యొక్క విదేశీ సభ్యునిగా ఎన్నికయ్యారు.

1811లో లండనుకు తిరిగివస్తూ ఆయన టీకామందు వేసిన తరువాత గణనీయమైన సంఖ్యలో మశూచి దృష్టాంతాలను గమనించారు. ఈ దృష్టాంతాలలో ముందు టీకామందు వేయటం వలన వ్యాధి యొక్క తీవ్రత గుర్తించదగిన స్థాయిలో తగ్గింది అని ఆయన కనుగొన్నారు. 1821లో ఆయన కింగ్ జార్జ్ IVకు ఫిజీషియన్ ఈక్స్‌ట్రార్డినరీ నియమింపబడ్డారు. ఒక ఘనమైన జాతీయ గౌరవం, బెర్కిలీ యొక్క మేయరు, శాంతి రాయబారిగా నియమింపబడ్డారు. ప్రకృతి చరిత్రలో ఆయనకు ఉన్న అభిరుచులను కొనసాగించారు. 1823లో, ఆయని జీవితంలోని చివరి సంవత్సరంలో, ఆయన తన అబ్సర్వేషన్స్ ఆన్ ది మైగ్రేషన్ అఫ్ బర్డ్స్ను రాయల్ సొసైటీకి సమర్పించారు.

1823లో జనవరి 25న జెన్నర్ మెదడులో రక్తనాళాలు చిట్లడం వలన వచ్చే రక్తపాతం కలిగి, ఆయన కుడివైపు భాగం చచ్చుబడిపోయిన స్థితిలో కనుగొనబడ్డారు. ఆయన ఎప్పుడూ పూర్తిగా కోలుకోలేదు , చివరికి 1823, జనవరి 26న తన 73వ ఏట రుద్రవాతం (దీనికి పూర్వం ఒకసారి ఆయన రుద్రవాతం బారిన పడ్డారు) వలన చనిపోయారు. ఆయని ఒక కుమారుడు, ఒక కుమార్తె జీవించి ఉన్నారు ఆయన పెద్దకొడుకు 21 సంవత్సరాల వయసువాడిగా ఉన్నప్పుడు క్షయ వ్యాధితో చనిపోయాడు.

ఆయన యొక్క అసలు నివేదిక రాయల్ కాలేజ్ అఫ్ సర్జన్స్ (లండన్) లో ఉంది.

మొదటి సమాజం టీకాలు

[మార్చు]

అప్పట్లో న్యూఫౌండ్లాండ్ లో రెండవ అతిపెద్ద స్థిరనివాసం అయిన ట్రినిటీలో వైద్య ప్రచారకునిగా ఉన్న డాక్టర్ జాన్ క్లించ్, 1796 డిసెంబర్ 1న గ్లోస్టర్ షైరులోని ఎడ్వర్డ్ జెన్నరుకు ఒక లేఖను పంపించారు. కౌపాక్స్ బొబ్బల్లోని పదార్థాన్ని మశూచికి టీకాగా ఉపయోగించడంపై మరింత సమాచారాన్ని గూర్చి అడిగారు. దానికి కేవలం ఆరు నెలల ముందు మాత్రమే జెన్నర్ తన మొదటి వ్యక్తికి టీకామందు వేశారు. 1800 జూన్ నాటికి, జెన్నర్ 23 మంది వ్యక్తులపై తన టీకాలు ప్రయోగాల గురించిన ప్రసిద్ధ కరపత్రం ఆన్ ఎంక్వైరీ ఇంటు ది కాసెస్ అండ్ ఇఫెక్ట్స్ అఫ్ ది వేరియోలే వాక్సిన్ ను ప్రచురించిన సమయంలో, క్లించ్ దాదాపు సంవత్సరం లేదా అంతకుపైనుండి న్యూఫౌండ్లాండ్ ప్రజలకు టీకాలు వేస్తున్నారు.

1749వ సంవత్సరంలో జన్మించిన జెన్నర్, క్లించ్ ఇద్దరూ ప్రఖ్యాతిగాంచిన శస్త్రచికిత్స నిపుణుడు జాన్ హంటర్ యొక్క శిష్యులుగా ఉండేందుకు కలిసి లండనుకు వెళ్లేముందు, గ్లోస్టర్ షైర్ లోని సైరన్ సెస్టర్ లోని రెవరెండ్ డాక్టర్. వాష్ బౌర్న్’స్ పాఠశాలలో సహవిద్యార్థులుగా ఉండేవారు. జెన్నర్ తన స్వస్థలానికి తిరిగివచ్చారు, కానీ క్లించ్ న్యూఫౌండ్లాండుకు ప్రధాన ఓడరేవు అయినటువంటి పూల్ దగ్గరలోని డోర్సెట్ లో 3 సంవత్సరాలు ప్రాక్టీసు చేశారు. 1775లో క్లించ్ బోనవిస్టాలో ప్రాక్టీసు చేసేందుకు న్యూఫౌండ్లాండుకు తరలివెళ్ళారు. 8 సంవత్సరాల తరువాత ఆయన ట్రినిటీకి తరలివెళ్ళారు, ఇక్కడ ఆయన ఆదివారాలలో ఆంగ్లికన్ చర్చి ప్రసంగాలను కుడా ప్రబోధించేవారు. అదే తరహా చర్చి-వైద్య వృత్తి కొరకు లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించుకున్న జెన్నర్ యొక్క మేనల్లుడు, జార్జ్ జెన్నర్, 1789లో తన వైద్య శిక్షణను ట్రినిటీ వద్ద క్లించ్ పర్యవేక్షణలో ప్రారంభించారు.

ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ నుండి వచ్చిన టీకాల యొక్క రెండవ ఓడరవాణా 2008, జూలై 15న క్లించును చేరుకుంది; ఈ రెండింటిలో ఒక ఓడరవాణా ట్రినిటీ, సెయింట్ జాన్'స్ నడుమ ఉన్న హార్బర్ గ్రేస్ వద్ద ఆంగ్లికన్ మతాధికారిగా ఉన్న జార్జ్ జెన్నర్ ద్వారా వచ్చింది. 1800 అక్టోబర్ మొదటి వారం నాటికి సెయింట్ జాన్స్, పోర్టుగల్ కోవ్ సమీపాన ఉన్న స్థిరనివాసాలలోని ప్రజలకు అదనంగా టీకాలు వేశారు, 1801 చివరి నాటికి 700 మంది ప్రజలకు ఆయన టీకాలు వేశారు.

విలియం R. లేఫనూ యొక్క జెన్నర్ యొక్క కచ్చితమైన మూలగ్రంధపట్టిక, 1800 జూలైలో తన సొంత కుమారులకు టీకాలు వేసి బోస్టనులో టీకాలు వేయడాన్ని ప్రసిద్ధిగావించిన బెంజిమన్ వాటర్ హౌస్ కంటే ముందు ఉత్తర అమెరికాలో మొదటి టీకాదారునిగా క్లించును కీర్తిస్తుంది. విచారించవలసింది ఏమిటంటే క్లించ్ యొక్క ప్రాముఖ్యతను తేల్చిచెప్పి రుజువుచేసేందుకు ఆయన మొదటిసారిగా టీకాలు వేసిన తేదీలు అందుబాటులో లేవు. క్లించ్ ట్రినిటీలో ఒక స్మారక చిహ్నంతో గౌరవించబడ్డారు. [10]

వారసత్వం

[మార్చు]

1979లో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ మశూచిని నిర్మూలించబడిన వ్యాధిగా ప్రకటించింది. ఇది సమన్వయపరచబడిన ప్రజా ఆరోగ్య ప్రయత్నాల యొక్క ఫలితం, కానీ టీకాలు వేయటం అనేది ఒక ముఖ్యమైన భాగం. ఇది నిర్మూలించబడినట్లుగా ప్రకటించిన ప్పటికీ, సంయుక్త రాష్ట్రాలలోని జార్జియాలోని అట్లాంటాలో ఉన్న వ్యాధుల నివారణ, నియంత్రణ సంస్థ (సెంటర్స్ ఫర్ డిసీసెస్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ : CDC), రష్యాలోని నోవోసిబిర్స్క్ లోని కోల్ట్సోవో, లో ఉన్న స్టేట్ రీసర్చ్ సెంటర్ అఫ్ వైరాలజీ అండ్ బయోటెక్నాలజీ VECTORలలో కొన్ని నమూనాలు ఇంకా మిగిలి ఉన్నాయి.

ఆయన పరిశోధన యొక్క ప్రాముఖ్యత ఇక్కడితో ఆగిపోదు. ఆయని టీకామందు వ్యాధి నిరోధక వ్యవస్థ గూర్చిన శాస్త్రంలో ఆధునిక రోజుల ఆవిష్కరణలకు పునాదిని కుడా ఏర్పరిచింది, ఆయన ప్రారంభించిన రంగం ఏదో ఒక రోజున కీళ్ళజబ్బు, ఎయిడ్స్, ప్రస్తుత సమయంలో ఉన్న అనేక వ్యాధులను నయంచేసే మార్గాలను కనిపెట్టడానికి దారితీయవచ్చు.[11]

జ్ఞాపకచిహ్నాలు

[మార్చు]
ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ నేషనల్ మ్యూజియంలో జెన్నర్ విగ్రహం.
  • జెన్నర్ యొక్క గృహం ప్రస్తుతం ఇతర వస్తువులతోపాటు బ్లాసం అనే ఆవు యొక్క కొమ్ములను కలిగి ఉన్న ఒక చిన్న వస్తు ప్రదర్శనశాల. ఇది గ్లోస్టర్ షైర్ లోని బర్కిలీ గ్రామంలో ఉంది.
  • జెన్నర్ బర్కిలీ యొక్క పారిష్ చర్చిలో సమాధి చేయబడ్డారు.
  • రాబర్ట్ విలియం శైవియర్ చే చెక్కబడిన ఒక విగ్రహం, గ్లోస్టర్ కెథడ్రాల్ లోని నడిమిశాలలో నిలుచోబెట్టబడింది.
  • ట్రఫల్గర్ స్క్వేర్ లో ఒక విగ్రహం నిలుచోబెట్టబడింది, ఆ తరువాత కెన్సింగ్టన్ గార్డెన్స్కు మార్చబడింది.[12]
  • యూలీలోని చిన్న గ్రామం గ్లోస్టర్ షైర్ దగ్గర, డౌన్హామ్ కొండ జెన్నర్ యొక్క ప్రాంతీయ పరిశోధనకు సంబంధించి ప్రాంతీయంగా 'మశూచి కొండ'గా పేరుపొందింది.
  • సెయింట్ జార్జ్'స్, యునివర్సిటీ అఫ్ లండన్ ఆయన పేరు మీద ఒక పక్షంతోపాటు ఆయన యొక్క అర్థాకృతి ప్రతిమను కలిగి ఉంది.[13]
  • సంయుక్త రాష్ట్రాలలోని పెన్సిల్వేనియాలో ఉన్న సోమర్సెట్ కౌంటీలోని ఒక చిన్న గ్రామాల సమూహంతోపాటు ప్రస్తుతం జెన్నర్ టౌన్ షిప్, జెన్నర్ క్రాస్ రోడ్స్, జెన్నర్స్ టౌన్, పెన్సిల్వేనియాలుగా ఉన్న ప్రాంతాలు 19వ శతాబ్దం తొలినాళ్ళ ఆంగ్ల స్థిరనివాసకులచే జెన్నర్ గౌరవార్థం నామకరణం చేయబడ్డాయి.
  • గ్లోస్టర్ షైర్ రాయల్ ఆసుపత్రిలో ఒక విభాగం ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ వార్డ్ అని విదితం, ఇక్కడ ముఖ్యంగా రక్తం సేకరించబడుతుంది.
  • నార్త్ విక్ పార్క్ ఆసుపత్రిలో జెన్నర్ వార్డ్ గా పిలవబడే ఒక వార్డుకు ఆయన పేరు పెట్టబడింది.
జెన్నర్ 1798లో రచించిన పుస్తకం.

ప్రచురణలు

[మార్చు]
  • 1798 ఆన్ ఎంక్వైరీ ఇంటు ది కాసెస్ అండ్ ఎఫెక్ట్స్ అఫ్ ది వేరియోలే వాక్సినే
  • 1799 ఫర్దర్ అబ్సర్వేషన్స్ ఆన్ ది వేరియోలే వాక్సినే
  • 1800 ఎ కంటిన్యుయేషన్ అఫ్ ఫాక్ట్స్ అండ్ అబ్సర్వేషన్స్ రిలేటివ్ టు ది వేరియోలే వాక్సినే 40పేజీలు
  • 1801 ది ఒరిజిన్ అఫ్ ది వాక్సిన్ ఇనాకులేషన్ 12పేజీలు

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]
వికీమీడియా కామన్స్‌లో కి సంబంధించిన మీడియా ఉంది.

సూచనలు

[మార్చు]
  1. "Edward Jenner - (1749–1823)". Sundaytimes.lk. 1 June 2008. Archived from the original on 26 సెప్టెంబరు 2011. Retrieved 28 July 2009.
  2. "History - Edward Jenner (1749 - 1823)". BBC. 1 November 2006. Retrieved 28 July 2009.
  3. "Edward Jenner - Smallpox and the Discovery of Vaccination". Archived from the original on 27 ఆగస్టు 2010. Retrieved 28 July 2009.
  4. Loncarek K (2009). "Revolution or reformation". Croatian Medical Journal. 50 (2): 195–7. doi:10.3325/cmj.2009.50.195. PMC 2681061. PMID 19399955.
  5. Plett PC (2006). "Peter Plett and other discoverers of cowpox vaccination before Edward Jenner" [Peter Plett and other discoverers of cowpox vaccination before Edward Jenner]. Sudhoffs Archiv (in German). 90 (2): 219–32. PMID 17338405.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. Seshagirirao-mbbs, Dr vandana (2011-11-15). "Vydya Ratnakaram (Telugu), వైద్య రత్నాకరం / Dr.Vandana Seshagirirao MBBS: మశూచి , Smallpox". Vydya Ratnakaram (Telugu), వైద్య రత్నాకరం / Dr.Vandana Seshagirirao MBBS. Retrieved 2020-04-04.[permanent dead link]
  7. Grant J (2007). Corrupted Science. Facts, Figures & Fun, 2007. p. 24. ISBN 9781904332732.
  8. "Edward Jenner & Smallpox". The Edward Jenner Museum. Archived from the original on 28 జూన్ 2009. Retrieved 13 July 2009.
  9. Hopkins, Donald R. (2002). The greatest killer: smallpox in history, with a new introduction. Chicago: University of Chicago Press. p. 80. ISBN 978-0-226-35168-1. OCLC 49305765.
  10. (ఈ విభాగం జాన్ W.R. మక్ఇన్టైర్, MB BS; C. స్టూఆర్ట్ హ్యూస్టన్, MD 'స్మాల్ పాక్స్ అండ్ ఇట్స్ కంట్రోల్ ఇన్ కెనడా' నుండి పునరుత్పాదన చేయబడింది. CMAJ 14 డిసెంబర్ 1999)
  11. "Dr. Edward Jenner and the small pox vaccination". Essortment.com. Archived from the original on 14 ఏప్రిల్ 2009. Retrieved 28 July 2009.
  12. Royal College of Physicians. "JENNER, Edward (1749-1750)". AIM25 Archives. Archived from the original on 2017-11-07. Retrieved 2010-08-18.
  13. St George's, University of London. "Our History". Archived from the original on 2010-11-10. Retrieved 2010-08-18.

మరింత పఠనం

[మార్చు]
  • పేపర్స్ అట్ ది రాయల్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఫిసీషియన్స్ Archived 2017-11-07 at the Wayback Machine
  • బారన్, జాన్ M.D. F.R.S., "ది లైఫ్ ఆఫ్ ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ MD LLD FRS", హెన్రీ కోల్బర్న్, లండన్, 1827.
  • బారన్, జాన్, "ది లైఫ్ ఆఫ్ ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ విత్ ఇలస్ట్రెషన్స్ ఆఫ్ హిస్ డాక్ట్రిన్స్ అండ్ సెలెక్షన్స్ ఫ్రమ్ హిస్ కరస్పాండెన్స్". రెండు సంపుటాలు. లండన్ 1838.
  • ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్, ది మాన్ అండ్ హిస్ వర్క్. BMJ 1949 E ఆష్ వర్త్ అండర్ వుడ్
  • ఫిషర్, రిచర్డ్ B., "ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ 1749-1823," ఆండ్రీ డుఇత్ష్, లండన్, 1991.
  • Cartwright K (2005). "From Jenner to modern smallpox vaccines". Occupational Medicine. 55 (7): 563. doi:10.1093/occmed/kqi163. PMID 16251374.
  • Riedel S (2005). "Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination". Proceedings. 18 (1): 21–5. PMC 1200696. PMID 16200144.
  • Tan SY (2004). "Edward Jenner (1749-1823): conqueror of smallpox" (PDF). Singapore Medical Journal. 45 (11): 507–8. PMID 15510320. Archived from the original (PDF) on 2010-12-26. Retrieved 2010-08-18.
  • van Oss CJ (2000). "Inoculation against smallpox as the precursor to vaccination". Immunological Investigations. 29 (4): 443–6. PMID 11130785.
  • Gross CP, Sepkowitz KA (1998). "The myth of the medical breakthrough: smallpox, vaccination, and Jenner reconsidered". International Journal of Infectious Diseases. 3 (1): 54–60. doi:10.1016/S1201-9712(98)90096-0. PMID 9831677.
  • Willis NJ (1997). "Edward Jenner and the eradication of smallpox". Scottish Medical Journal. 42 (4): 118–21. PMID 9507590.
  • Theves G (1997). "Smallpox: an historical review" [Smallpox: an historical review]. Bulletin De La Société Des Sciences Médicales Du Grand-Duché De Luxembourg (in German). 134 (1): 31–51. PMID 9303824.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Kempa ME (1996). "Edward Jenner (1749-1823)--benefactor to mankind (100th anniversary of the first vaccination against smallpox)" [Edward Jenner (1749-1823)--benefactor to mankind (100th anniversary of the first vaccination against smallpox)]. Polski Merkuriusz Lekarski (in Polish). 1 (6): 433–4. PMID 9273243.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Baxby D (1996). "The Jenner bicentenary: the introduction and early distribution of smallpox vaccine". FEMS Immunology and Medical Microbiology. 16 (1): 1–10. doi:10.1111/j.1574-695X.1996.tb00105.x. PMID 8954347.
  • Larner AJ (1996). "Smallpox". The New England Journal of Medicine. 335 (12): 901, author reply 902. PMID 8778627.
  • Aly A, Aly S (1996). "Smallpox". The New England Journal of Medicine. 335 (12): 900–1, author reply 902. doi:10.1056/NEJM199609193351217. PMID 8778626.
  • Magner J (1996). "Smallpox". The New England Journal of Medicine. 335 (12): 900. doi:10.1056/NEJM199609193351217. PMID 8778624.
  • Kumate-Rodríguez J (1996). "Bicentennial of smallpox vaccine: experiences and lessons" [Bicentennial of smallpox vaccine: experiences and lessons]. Salud Pública De México (in Spanish). 38 (5): 379–85. PMID 9092091.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Budai J (1996). "200th anniversary of the Jenner smallpox vaccine" [200th anniversary of the Jenner smallpox vaccine]. Orvosi Hetilap (in Hungarian). 137 (34): 1875–7. PMID 8927342.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Rathbone J (1996). "Lady Mary Wortley Montague's contribution to the eradication of smallpox". Lancet. 347 (9014): 1566. doi:10.1016/S0140-6736(96)90724-2. PMID 8684145.
  • Baxby D (1996). "The Jenner bicentenary; still uses for smallpox vaccine". Epidemiology and Infection. 116 (3): 231–4. doi:10.1017/S0950268800052523. PMC 2271423. PMID 8666065.
  • Cook GC (1996). "Dr William Woodville (1752-1805) and the St Pancras Smallpox Hospital". Journal of Medical Biography. 4 (2): 71–8. PMID 11616267.
  • Baxby D (1996). "Jenner and the control of smallpox". Transactions of the Medical Society of London. 113: 18–22. PMID 10326082.
  • Dunn PM (1996). "Dr Edward Jenner (1749-1823) of Berkeley, and vaccination against smallpox". Archives of Disease in Childhood. 74 (1): F77–8. PMC 2528332. PMID 8653442.
  • Meynell E (1995). "French reactions to Jenner's discovery of smallpox vaccination: the primary sources". Social History of Medicine. 8 (2): 285–303. doi:10.1093/shm/8.2.285. PMID 11639810.
  • Bloch H (1993). "Edward Jenner (1749-1823). The history and effects of smallpox, inoculation, and vaccination". American Journal of Diseases of Children. 147 (7): 772–4. PMID 8322750.
  • Roses DF (1992). "From Hunter and the Great Pox to Jenner and smallpox". Surgery, Gynecology & Obstetrics. 175 (4): 365–72. PMID 1411896.
  • Turk JL, Allen E (1990). "The influence of John Hunter's inoculation practice on Edward Jenner's discovery of vaccination against smallpox". Journal of the Royal Society of Medicine. 83 (4): 266–7. PMC 1292617. PMID 2187990.
  • Poliakov VE (1985). "Edward Jenner and vaccination against smallpox" [Edward Jenner and vaccination against smallpox]. Medit͡sinskai͡a Sestra (in Russian). 44 (12): 49–51. PMID 3912642.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Hammarsten JF; Tattersall W; Hammarsten JE (1979). "Who discovered smallpox vaccination? Edward Jenner or Benjamin Jesty?". Transactions of the American Clinical and Climatological Association. 90: 44–55. PMC 2279376. PMID 390826.
  • Rodrigues BA (1975). "Smallpox eradication in the Americas". Bulletin of the Pan American Health Organization. 9 (1): 53–68. PMID 167890.
  • Wynder EL (1974). "A corner of history: Jenner and his smallpox vaccine". Preventive Medicine. 3 (1): 173–5. doi:10.1016/0091-7435(74)90074-7. PMID 4592685.
  • Andreae H (1973). "Edward Jenner, initiator of cowpox vaccination against human smallpox, died 150 years ago" [Edward Jenner, initiator of cowpox vaccination against human smallpox, died 150 years ago]. Das Offentliche Gesundheitswesen (in German). 35 (6): 366–7. PMID 4269783.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Friedrich I (1973). "A cure for smallpox. On the 150th anniversary of Edward Jenner's death" [A cure for smallpox. On the 150th anniversary of Edward Jenner's death]. Orvosi Hetilap (in Hungarian). 114 (6): 336–8. PMID 4567814.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • MacNalty AS (1968). "The prevention of smallpox: from Edward Jenner to Monckton Copeman". Medical History. 12 (1): 1–18. PMC 1033768. PMID 4867646.
  • Udovitskaia EF (1966). "Edward Jenner and the history of his scientific achievement. (On the 170th anniversary of the discovery of smallpox vaccination)" [Edward Jenner and the history of his scientific achievement. (On the 170th anniversary of the discovery of smallpox vaccination)]. Vrachebnoe Delo (in Russian). 11: 111–5. PMID 4885910.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Voigt K (1964). "THE PHARMACY DISPLAY WINDOW. EDWARD JENNER DISCOVERED SMALLPOX VACCINATION" [The Pharmacy Display Window. Edward Jenner Discovered Smallpox Vaccination]. Pharmazeutische Praxis (in German). 106: 88–9. PMID 14237138.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  • ఆర్డ్నెన్స్ సర్వే షోయింగ్ రిఫరెన్స్ టు స్మాల్ పాక్స్ హిల్: http://explore.ordnancesurvey.co.uk/os_routes/show/1539 Archived 2011-02-03 at the Wayback Machine
  • 1970 డేవిస్ JW. ఎ హిస్టారికల్ నోట్ ఆన్ the రేవరెండ్ జాన్ క్లించ్, ఫస్ట్ కెనడియన్ వాక్సినేటర్. CMAJ 1970;102:957-61.
  • 1970 రాబర్ట్స్ KB. స్మాల్ పాక్స్: ఆన్ హిస్టారిక్ డిసీస్. మెమోరియల్ యునివర్సిటీ అఫ్ న్యూఫౌండ్లాండ్ ఒక్కాస్ పేపర్స్ మెడ్ హిస్ట్ 1978;1:31-9.
  • 1951 లేఫనూ WR. ఎ బయో-బిబ్లియోగ్రఫీ అఫ్ ఎడ్వర్డ్ జెన్నర్ , 1749–1823. లండన్ (UK): హర్వీ అండ్ బ్లైత్; 1951. p. 103-8.

బాహ్య లింకులు

[మార్చు]