ఆగ్నేయి
ఆగ్నేయి ('అగ్ని దేవుడి కుమార్తె') హరివంశం, విష్ణు పురాణంలో ఉరు (అంగిరస్ వంశస్థుడు) భార్యగానూ, అంగ, సుమనస్, ఖ్యాతి, క్రత్ రాజుల తల్లిగా పేర్కొనబడింది.[1][2] ఆగ్నేయి తండ్రి అగ్ని హిందువుల అగ్ని దేవుడిగా, వేదకాలం నుండి ఆధునిక యుగం వరకు భారత ఉపఖండం అంతటా గౌరవించబడుతున్నారు, పూజించబడుతున్నారు.
వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం
[మార్చు]ఆగ్నేయ అనే పదం పురుష నిర్మాణాన్ని 'మండే', 'మంటలు', ' అగ్నికి పవిత్రం', ' అగ్నిచే పాలించబడినది' మొదలైన అర్థాల సాధారణ విశేషణంగా ఉపయోగించబడుతోంది.[3] ఇది అగ్ని పురాణం, ఆగ్నేయ అస్త్రం, ఆగ్నేయ దిశ (దీనిలో అగ్ని దిక్పాల) సరైన నామవాచకంగా కూడా ఉపయోగించబడింది. స్త్రీలింగ నిర్మాణం ఆగ్నేయ సరైన నామవాచకంగా మాత్రమే ఉపయోగించబడుతుంది.[4]
హిందూ మతానికి ప్రాముఖ్యత
[మార్చు]ఆగ్నేయిని పురాతన వేద సాహిత్యంలో ఆగ్నేయ అని పిలుస్తారు, ఇక్కడ ఆమె దైవిక, శక్తివంతమైన దేవతగా నిర్వచించబడింది. ఆమె తల్లి అగ్ని భార్యగా ఘనత పొందింది, ఆమెను స్వాహా, అగ్నాయి (అంటే "అగ్ని భార్య") అని పిలుస్తారు.
ఆగ్నేయ అనే పురుష నామవాచకాన్ని ఆగ్నేయ కార్డినల్ అనే దిశను సూచించడానికి కూడా ఉపయోగిస్తారు. వాస్తవానికి ఆగ్నేయ దేవతను సూచిస్తుంది. అలాగే, ఆమె ఆగ్నేయ అస్త్ర శక్తి అని కూడా చెప్పబడింది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ harivamsha parva. Bhandarkar Oriental Research Institute, Pune.
- ↑ Pathak, M. M. Visnu-Purana. Oriental Institute, M. S. University, Vadodara.
- ↑ "The Sanskrit Heritage Dictionary".
- ↑ "Monier-Williams Sanskrit dictionary".