అన్షు జంసెన్పా
అన్షు జంసెన్పా ఒక భారతీయ పర్వతారోహకురాలు, ఒక సీజన్లో రెండుసార్లు ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన ప్రపంచంలోని మొదటి మహిళ, ఐదు రోజుల్లోనే అత్యంత వేగవంతమైన డబుల్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన ప్రపంచ మొదటి మహిళ.[1][2] ఇది ఒక మహిళ ఎత్తైన శిఖరం వేగవంతమైన డబుల్ అధిరోహణ. ఆమె అరుణాచల్ ప్రదేశ్ లోని పశ్చిమ కమెంగ్ జిల్లా కేంద్రమైన బొమ్డిలాకు చెందినవారు - భారతదేశంలో అత్యంత ఈశాన్య స్థితిని కలిగి ఉన్న రాష్ట్రం.[3] ఆమెకు 2021 లో భారతదేశపు నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీ లభించింది.[4][5]
కెరీర్
[మార్చు]2011 మే 12న తొలిసారి ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన జాంసెన్పా మే 21న రెండో శిఖరాన్ని అధిరోహించింది.[6]
2013లో సుర్జిత్ సింగ్ లీషాంగ్ థేమ్ నేతృత్వంలో జరిగిన నార్త్ ఈస్ట్ ఇండియా ఎవరెస్ట్ ఎక్స్ పెడిషన్ లో ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించారు.[7][8]
2017లో ఒక సీజన్లో రెండుసార్లు ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన తొలి మహిళగా, 5 రోజుల్లోనే అధిరోహించిన తొలి మహిళగా జమ్సెన్పా రికార్డు సృష్టించారు. ఒక మహిళ అత్యంత ఎత్తైన శిఖరాన్ని అధిరోహించడం ఇదే తొలిసారి. ఇది ఆమె ఐదవ శిఖరం, తద్వారా ఆమె అత్యధికసార్లు అధిరోహించిన భారతీయ మహిళగా నిలిచింది.[2][9][10][11]
14 వ దలైలామా ఆశీర్వాదం తీసుకున్న తరువాత ఆమె 2017 ఏప్రిల్ 2 న గౌహతి నుండి ఎవరెస్ట్ శిఖరారోహణ యాత్రను ప్రారంభించింది. ఎవరెస్ట్ బేస్ క్యాంప్ (17,600 అడుగుల ఎత్తులో) లో అలవాటు పడటానికి ఆమె 38 రోజుల షెడ్యూల్ తీసుకుంది, ఏప్రిల్ 4 న తన ప్రధాన ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించింది. మే 16 ఉదయం 9.15 గంటలకు మరో 17 మంది పర్వతారోహకులతో కలిసి ఆమె పర్వత శిఖరం ఎక్కి భారత జాతీయ పతాకాన్ని ఎగురవేశారు.[12]
మే 19 న నేపాలీ పర్వతారోహకుడు ఫురి షెర్పాతో కలిసి ఆమె తన రెండవ కఠినమైన ట్రెక్కింగ్ను ప్రారంభించింది. రాత్రి 10 గంటల వరకు నడకలో విరామం లేకుండా ఆమె ఎక్కుతూనే ఉంది. మరుసటి రోజు ఉదయం, ఆమె శిఖరారోహణను ప్రారంభించింది, శిఖరారోహణకు ముందు కొద్దిసేపు విరామం తీసుకుంది, చివరికి 21 మే 2017 న ఉదయం 7.45 గంటలకు శిఖరాన్ని చేరుకుంది. 2011లో డబుల్ ఆరోహణ ఈకను ఆమె టోపీకి చేర్చినప్పటికీ, ఆమె 10 రోజుల్లోనే రెండుసార్లు (రెండవ, మూడవ సాహసయాత్ర) శిఖరాన్ని అధిరోహించింది.[13] అయితే, ఈ సంవత్సరం, ఆమె 4 వ మిషన్ తరువాత తన 5 వ మిషన్ను పూర్తి చేయడానికి 118 గంటల 15 నిమిషాలు పట్టింది.[14]
గౌరవాలు, అవార్డులు
[మార్చు]ఐదుసార్లు ఎవరెస్టు శిఖరాన్ని అధిరోహించిన తొలి భారతీయ మహిళగా చరిత్ర సృష్టించింది (తొలి మహిళ, రెండుసార్లు డబుల్ ఆరోహణలు పూర్తి చేసిన తొలి తల్లి). టెన్సింగ్ నార్గే నేషనల్ అడ్వెంచర్ అవార్డుకు అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఆమె పేరును సూచించింది. రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ 2018 సెప్టెంబర్ 25 న న్యూఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్ లో జంసెన్పాకు భారతదేశపు అత్యున్నత సాహస పురస్కారం టెన్జింగ్ నార్గే నేషనల్ అడ్వెంచర్ అవార్డు 2017 ను ప్రదానం చేశారు.[15][16][17]
2011 జూన్ 30న న్యూఢిల్లీలో సీఎన్ఎన్-ఐబీఎన్ యంగ్ ఇండియన్ లీడర్ అవార్డు అందుకున్నారు. వాణిజ్య, పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ (ఇండియా) జ్యోతిరాదిత్య సింధియా చేతుల మీదుగా ఆమె ఈ అవార్డును అందుకున్నారు.[18]
జూన్ 2, 2012న గౌహతిలోని ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఛాంబర్స్ ఆఫ్ కామర్స్ అండ్ ఇండస్ట్రీ (ఫిక్కీ) 2011-12 సంవత్సరానికి గాను జంసెన్పాకు ఉమెన్ అచీవర్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డు లభించింది.[19]
31 జనవరి 2017 న ఐజి పార్క్ ఇటానగర్ లో జరిగిన ఒక కార్యక్రమంలో అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఆమెకు టూరిజం ఐకాన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డును ప్రదానం చేసింది, దీనికి గవర్నర్ పద్మనాభ ఆచార్య ముఖ్య అతిథిగా హాజరయ్యారు.[20]
సాహస క్రీడల రంగంలో ఆమె సాధించిన విజయాలకు, ఈ ప్రాంతాన్ని గర్వపడేలా చేసినందుకు అరుణాచల్ యూనివర్శిటీ ఆఫ్ స్టడీస్ జమ్సెన్పాకు పిహెచ్డి ప్రదానం చేసింది[21]
వ్యక్తిగత జీవితం
[మార్చు]ఆమె భర్త సెరింగ్ వాంగే అరుణాచల్ మౌంటెనీరింగ్ అండ్ అడ్వెంచర్ స్పోర్ట్స్ అసోసియేషన్ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు. ఆమెకు ఇద్దరు కూతుళ్లు.[22]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Dr.Anshu Jamsenpa-". www.anshujamsenpa.com. Archived from the original on 2022-01-19. Retrieved 2025-03-04.
- ↑ 2.0 2.1 "Anshu Jamsenpa Becomes The First Woman To Scale Mt Everest Twice In 5 Days-". www.huffingtonpost.in. 22 May 2017.
- ↑ "Anshu Jamsenpa Becomes The First Woman To Scale Mt Everest Twice In 5 Days-". www.telegraphindia.com. Archived from the original on 23 October 2017.
- ↑ "Padma Awards 2021 announced". Ministry of Home Affairs. Retrieved 26 January 2021.
- ↑ "Shinzo Abe, Tarun Gogoi, Ram Vilas Paswan among Padma Award winners: Complete list". The Times of India. 25 January 2021. Retrieved 25 January 2021.
- ↑ "Anshu Jamsenpa summited the tallest mountain in the world on May 12 and May 21 -". www.atlfmonline.com. Archived from the original on 4 September 2019. Retrieved 10 September 2019.
- ↑ "2013 North East India Everest Expedition -". www.atlfmonline.com.
- ↑ "2013 North East India Everest Expedition -". www.atlfmonline.com.
- ↑ "Anshu Jamsenpa Becomes The First Woman To Scale Mt Everest Twice In 5 Days-". www.edition.cnn.com.
- ↑ "Anshu Jamsenpa Becomes The First Woman To Scale Mt Everest Twice In 5 Days-". www.indiatoday.in.
- ↑ "ANSHU JAMSENPA: THE FIRST WOMAN TO CLIMB MOUNT EVEREST TWICE IN 5 DAYS -". www.transhimalaya.in.[permanent dead link]
- ↑ "Anshu Jamsenpa Becomes First Indian Woman To Scale Mount Everest 4 Times-". www.ndtv.com.
- ↑ "Anshu Jamsenpa attempts second ascent to scale Mount Everest-". www.indianexpress.com. 20 May 2017.
- ↑ "118 hours 15 minutes of peak history: Dr Anshu Jamsenpa recalls her double climb of Everest". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 3 February 2021.
- ↑ "Tenzing Norgay National Adventure Award 2017, India's Highest Adventure Award to Ms. Dr. Anshu Jamsenpa -". www.uniindia.com.
- ↑ "Tenzing Norgay National Adventure Award 2017, India's Highest Adventure Award to Ms. Dr. Anshu Jamsenpa -". www.arunachaltimes.in.
- ↑ "Tenzing Norgay National Adventure Award 2017, India's Highest Adventure Award to Ms. Dr. Anshu Jamsenpa -". www.telegraphindia.com.[dead link]
- ↑ "Young Indian Leader Award 2011 to Ms. Dr. Anshu Jamsenpa -". www.mungpoo.org.
- ↑ "FICCI Woman Achiever of the Year 2011-12 to Ms. Dr. Anshu Jamsenpa -" (PDF). www.ficciflo.com.
- ↑ "Dr.Anshu Jamsenpa Awards -". ww.celebrityspeakersindia.com.
- ↑ "Anshu Jamsenpa conferred with Doctorate Degree-". www.arunachal24.in. 5 February 2018.
- ↑ "Tsering Wange, the president of the Arunachal Mountaineering and Adventure Sports Association-". www.arunachal24.in. 28 July 2017.