హనుమతోడి రాగము

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
హనుమతోడి
హనుమతోడి రాగం స్కేలు
రాగం పేరుహనుమతోడి
ఆరోహణంస రి గ మ ప ధ ని స
అవరోహణంస ని ధ ప మ గ రి స
సంగీతంమేళకర్త రాగం
థాట్తోడి
జాతిShadav-Sampoorn
ప్రహార్2 (9 am - 12 pm)
పకడ్g-M-d-M-g-r-g-r-S
సప్తక ప్రాధాన్యతMadhya-Tar
కృతితారకమంత్రము కోనిన దొరికెను
సినిమా పాటఎవరో వస్తారని, ఏదో తెస్తారని
ఎదురుచూసి మోసపోకుమా (భూమి కోసం)
వెబ్‌సైటు లో రాగం[1]
భావంShadj-Madhyam
వికీసోర్సులో కృతివికీసోర్సు లో హనుమతోడిలో ఒక కృతి

హనుమతోడి రాగమ అనునది తోడి రాగంగా ప్రసిద్ధి పొందినది, ఇది కర్ణాటక సంగీతంలో 72 జనక రాగాలలో 8వ మేళకర్త రాగము.[1] .యిది సంగీత కచేరీలలో తరచుగా పాడే రాగము.ఈ రాగంలో దాదాపు అందరు వాగ్గేయకారులు రచనలు చేశారు. యిది ముత్తుస్వామి దీక్షితుల సంగీత పాఠశాలలో జనతోడి రాగంగా పిలువబడుతుంది..[2]

రాగం కర్ణాటక సంగీతంలో తోడి రాగం హిందుస్థానీ సంగీతంలో తోడి (థాట్) రాగానికి భిన్నమైనది. తోడి రాగానికి సమానమైన రాగం కర్ణాటక సంగీతంలో శుభపంతువరాళి రాగం ( 45 వ మేళకర్త రాగం).[1][3] The equivalent of Carnatic Todi in Hindustani is Bhairavi thaat.[1]

రాగ లక్షణాలు

[మార్చు]
  • ఆరోహణ : స రిగా మ ప ధని స
(S R1 G2 M1 P D1 N2 S)
  • అవరోహణ : సని ధ ప మగా రి స
(S N2 D1 P M1 G2 R1 S)

ఈ రాగం లోని స్వరాలు శుద్ధ ఋషభము, సాధారణ గాంధారము, శుద్ధ మధ్యమము, శుద్ధ ధైవతము, కైశికి నిషాధము. ఇది 44 మేళకర్త భావప్రియ రాగానికి శుద్ధ మధ్యమ సమానము.

ఉదాహరణలు

[మార్చు]

హనుమతోడి జన్యరాగాలు

[మార్చు]

హనుమతోడి రాగంలోని కొన్ని జన్య రాగాలు: అసావేరి, భూపాళం, ధన్యాసి, పున్నాగవరాళి, శుద్ధ సీమంధిని.

ధన్యాసి రాగము

[మార్చు]
ఉదాహరణలు

అసావేరి రాగము

[మార్చు]
ఉదాహరణలు
  • రామచంద్రులు నాపై చలము చేసారు - రామదాసు కీర్తన.
  • ఉన్నాడో లేడో భద్రాద్రియందు - రామదాసు కీర్తన.
  • నా తప్పులన్ని క్షమియించుమీ - రామదాసు కీర్తన.
  • రామా నామనవిని చేకొనుమా - రామదాసు కీర్తన.

పున్నాగవరాళి రాగము

[మార్చు]
ఉదాహరణలు

మూలాలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 1.2 Ragas in Carnatic music, డా॥ఎస్.భాగ్యలక్ష్మి రచన, ప్ర.సం.1990, సీబీహెచ్ పబ్లిషర్స్ ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "ragas" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
  2. Sri Muthuswami Dikshitar Keertanaigal by Vidwan A Sundaram Iyer, Pub. 1989, Music Book Publishers, Mylapore, Chennai
  3. Raganidhi by P. Subba Rao, Pub. 1964, The Music Academy of Madras