అయాన్
పరమాణువు లో ఎలక్ట్రాన్ల సంఖ్య ప్రోటాన్ల సంఖ్య సమానంగా లేకుంటే దానిని అయాన్ అని వ్యవహరిస్తారు. ఎలక్ట్రాన్లు సందర్భాన్ని బట్టి పరమాణువుల నుంచి తాత్కాలికంగానో, శాశ్వతంగానో వేరవుతాయి, లేదా అదనంగా వచ్చి కలుస్తాయి. ఇవే అయాన్లు. ఇవి వాటికున్న ఆవేశాన్ని బట్టి ధన అయాన్లు (కాటయాన్లు) లేదా ఋణ అయాన్లు (ఆనయాన్లు) అని పిలవబడతాయి. అయాన్లను రసాయనిక లేదా భౌతిక పద్ధతుల ద్వారా లేదా అయనైజేషన్ ప్రక్రియ ద్వారా సృష్టించవచ్చు.
రసాయనిక శాస్త్ర పదజాలం ప్రకారం ఏదైనా తటస్థ పరమాణువు ఒకటి లేదా అంతకన్నా కన్నా ఎక్కువ ఎలక్ట్రాన్లు కోల్పోతే దానికి ధనావేశం వస్తుంది. దాన్ని కాటయాన్ లేదా ధన అయాన్ అని వ్యవహరిస్తారు. అదే విధంగా ఏదైనా పరమాణువు ఎలక్ట్రాన్లను పొందితే దానికి ఋణావేశం వస్తుంది. దాన్ని ఆనయాన్ లేదా ఋణ అయాన్ అని వ్యవహరిస్తారు.[1]
ఒకే పరమాణువు కలిగిన అయాన్లను మోనో అటామిక్ (ఏక పరమాణు) అయాన్లనీ, బహుళ పరమాణువులు కలిగిన అయాన్లను పాలీఅటామిక్ అయాన్లనీ వ్యవహరించవచ్చు. వాటికి ఉండే విద్యుదావేశాల వల్ల అయాన్లు పరస్పరం ఆకర్షించుకుని లవణాలు (సాల్ట్) లాంటి అయానిక్ సంయోజనాలుగా (అయానిక్ కాంపౌండ్లు) ఏర్పడతాయి.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ రోహిణీ ప్రసాద్, కొడవటిగంటి (2012). అణువుల శక్తి. హైదరాబాదు: హైదరాబాద్ బుక్ ట్రస్ట్. p. 36.